Nam Á có thể đối mặt với lượng mưa lớn hơn bình thường vào mùa gió mùa Tây Nam năm nay. Ảnh: Dipayan Bose.
Lượng mưa cao hơn bình thường rất có thể sẽ xảy ra trong mùa gió mùa Tây Nam (từ tháng 6-9/2025) ở hầu hết các khu vực Nam Á. Theo Diễn đàn Triển vọng khí hậu Nam Á, nhiệt độ cũng có khả năng cao hơn mức trung bình trong khu vực.
Từ tháng 6 đến tháng 9 năm nay, gió mùa Tây Nam có tác động chi phối cuộc sống ở nhiều khu vực Nam Á. Chiếm 75-90% lượng mưa hàng năm ở hầu hết các nơi trong khu vực Nam Á (trừ Sri Lanka và Đông Nam Ấn Độ), gió mùa có ảnh hưởng sâu rộng đến kết cấu kinh tế xã hội của khu vực. Việc bổ sung nguồn nước như sông, hồ và nước ngầm rất quan trọng cho việc tưới tiêu và cung cấp nước uống.
Nguồn nước chính là “nguồn sống” của nền kinh tế quốc gia, sản xuất nông nghiệp và an ninh lương thực. Tuy nhiên, lượng mưa lớn và lũ lụt liên quan đến gió mùa cũng gây ra nhiều thương vong mỗi năm. Đây là lý do tại sao sáng kiến Cảnh báo sớm cho tất cả của Liên hợp quốc là ưu tiên của các quốc gia trong khu vực.
Diễn đàn triển vọng khí hậu khu vực được tất cả 9 Cơ quan Khí tượng Thủy văn Quốc gia (NMHS) trong khu vực hợp tác phát triển, cụ thể là Afghanistan, Bangladesh, Bhutan, Ấn Độ, Maldives, Myanmar, Nepal, Pakistan và Sri Lanka. NMHS chịu trách nhiệm thu hẹp quy mô các dự báo để cung cấp thông tin cho việc ra quyết định của địa phương. Quá trình này bao gồm đánh giá của chuyên gia về các điều kiện khí hậu toàn cầu đang diễn ra.
Hiện tại, các điều kiện dao động Nam bán cầu El Nino (ENSO) trung tính đang phổ biến ở vùng nhiệt đới Thái Bình Dương và được dự báo sẽ tiếp diễn trong mùa gió mùa Tây Nam. El Nino và La Nina cùng các hiện tượng khí hậu khác như Lưỡng cực Ấn Độ Dương là những yếu tố ảnh hưởng chính.
Mức độ tuyết phủ của mùa đông và mùa xuân ở Bắc bán cầu có mối quan hệ tỷ lệ nghịch với lượng mưa gió mùa mùa hè tiếp theo trên khắp Nam Á. Diện tích tuyết phủ trong tháng 1 và tháng 3 vừa qua lần lượt ở vị trí thấp thứ 4 và thứ 6 từng được ghi nhận trong 59 năm qua.
Thông tin trước về khả năng hoạt động của gió mùa sẽ hỗ trợ cho việc lập kế hoạch và ra quyết định trong các lĩnh vực nhạy cảm với khí hậu như nông nghiệp và năng lượng tái tạo, chẳng hạn như năng lượng thủy điện. Đây cũng là thông tin hữu ích cho các chiến lược quản lý rủi ro và sức khỏe cộng đồng. Triển vọng khí hậu theo mùa là một trong những sản phẩm của Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) nhằm bảo vệ cuộc sống và sinh kế, đồng thời mang lại giá trị hàng tỷ USD cho nền kinh tế quốc tế.
Diễn đàn triển vọng khí hậu Nam Á được thành lập vào năm 2010 dưới sự bảo trợ của WMO nhằm thu hút sự tham gia của các quốc gia có chung mối quan tâm sâu sắc trong việc tìm hiểu và dự báo gió mùa. Đây là một trong những mạng lưới Diễn đàn triển vọng khí hậu khu vực trên toàn thế giới được WMO và các đối tác hỗ trợ nhằm thúc đẩy hợp tác và chia sẻ thông tin về dự báo khí hậu theo mùa và các vấn đề liên quan. Đây là một ví dụ điển hình về sự hợp tác xuyên biên giới và chia sẻ kiến thức trong lịch sử 75 năm thành lập của WMO.
