Chiều 26/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông và người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Nghị quyết được thông qua với 440/441 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, đạt tỷ lệ 99,77%.
Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông. Ảnh: Phạm Thắng.
Miễn học phí cho học sinh công lập, hỗ trợ học phí cho học sinh ngoài công lập
Theo Nghị quyết, học sinh tại các cơ sở giáo dục công lập từ mầm non đến hết trung học phổ thông sẽ được miễn hoàn toàn học phí. Đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông và người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục dân lập, tư thục, Nhà nước sẽ hỗ trợ học phí.
Chính sách áp dụng cho công dân Việt Nam và người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch, đang sinh sống tại Việt Nam và theo học tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Mức hỗ trợ học phí tại các cơ sở dân lập, tư thục sẽ do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định, căn cứ theo khung học phí do Chính phủ ban hành, nhưng không vượt quá mức thu học phí thực tế của các cơ sở giáo dục này.
Nguồn kinh phí thực hiện chính sách do ngân sách nhà nước đảm bảo, tuân theo quy định về phân cấp quản lý ngân sách. Đối với các địa phương chưa cân đối được ngân sách, ngân sách Trung ương sẽ hỗ trợ để thực hiện chính sách miễn, hỗ trợ học phí theo quy định của pháp luật.
Chính sách phù hợp thực tiễn, không làm phát sinh thủ tục cho phụ huynh
Báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội về dự thảo Nghị quyết, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, một số ý kiến đề nghị làm rõ thẩm quyền của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh trong việc quyết định mức hỗ trợ học phí, tránh chênh lệch giữa các địa phương.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng.
Đồng thời, đề xuất bổ sung nguyên tắc xác định mức hỗ trợ thống nhất, bảo đảm không vượt quá mức thu thực tế của các trường tư thục và không thấp hơn mức sàn học phí do Chính phủ quy định.
Tiếp thu các ý kiến này, Chính phủ đã điều chỉnh khoản 2 Điều 2 của dự thảo Nghị quyết: “Hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông trong cơ sở giáo dục dân lập, tư thục. Mức hỗ trợ đóng học phí do HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định theo khung học phí do Chính phủ quy định nhưng không vượt mức thu học phí của cơ sở giáo dục dân lập, tư thục.”
Quy định này bảo đảm sự linh hoạt theo điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng ngân sách của từng địa phương, tránh tạo ra khoảng cách hỗ trợ quá lớn giữa các vùng, miền, đồng thời bảo đảm mức hỗ trợ không vượt quá mức thu thực tế của các trường dân lập, tư thục.
Quốc hội thông qua miễn học phí cho học sinh công lập từ năm 2025. Ảnh minh hoạ.
Về đề xuất bổ sung quy định cho phép phụ huynh tự nguyện không nhận hỗ trợ học phí và cơ chế hoàn trả vào ngân sách, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng chính sách được thiết kế để bảo đảm công bằng, bình đẳng trong tiếp cận giáo dục. Khoản hỗ trợ này là dành cho cha mẹ, người giám hộ học sinh để đóng học phí; nếu không có nhu cầu nhận hỗ trợ, họ có thể tự nguyện đóng góp vào các quỹ khuyến học hoặc mục tiêu phù hợp.
Trong quá trình xây dựng Nghị định thay thế Nghị định số 81/2021/NĐ-CP, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo nghiên cứu, hướng dẫn cụ thể, bảo đảm chính sách đi vào thực tiễn hiệu quả, không gây phiền hà, phát sinh thủ tục cho phụ huynh.
Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi vào năm 2030
Chính phủ khẳng định, chính sách miễn và hỗ trợ học phí bao phủ đầy đủ trẻ em mầm non từ 3 tháng đến 6 tuổi, học sinh lớp 1 đến lớp 12, người học tại các cơ sở giáo dục thường xuyên trong hệ thống giáo dục quốc dân, không phân biệt công lập hay ngoài công lập, ở bất kỳ địa phương nào.
Chính sách không chỉ thể hiện quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong việc chăm lo cho thế hệ tương lai, mà còn nhằm thực hiện công bằng trong tiếp cận giáo dục trên toàn quốc. Việc giao quyền cho Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định mức hỗ trợ cũng giúp chính sách sát với thực tế địa phương, bảo đảm khả năng thực hiện bền vững.
Cùng ngày, Quốc hội cũng thông qua Nghị quyết về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi. Theo đó, đến năm 2030, 100% tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải đạt chuẩn phổ cập giáo dục cho nhóm trẻ trong độ tuổi này.
Các đại biểu dự phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng.
Việc phổ cập sẽ được thực hiện theo lộ trình phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương. Nhà nước đầu tư phát triển mạng lưới trường lớp, bảo đảm cơ sở vật chất, thiết bị dạy học và đội ngũ giáo viên đạt chuẩn. Ưu tiên được dành cho các vùng khó khăn, vùng dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo, khu vực đông dân cư và nơi có khu công nghiệp, khu chế xuất.
Nguồn kinh phí thực hiện do ngân sách nhà nước bảo đảm; ngân sách Trung ương sẽ hỗ trợ các địa phương còn khó khăn về tài chính.
Tổng Bí thư Tô Lâm, trong một phiên thảo luận tổ cuối năm 2024, nhấn mạnh rằng chính sách phổ cập giáo dục của Nhà nước nhằm bảo đảm mọi trẻ em đều có cơ hội đến trường, được hỗ trợ tài chính như miễn học phí, thậm chí là suất ăn miễn phí trong tương lai.
30.600 tỷ đồng mỗi năm để thực hiện chính sách miễn học phí
Theo ước tính của Chính phủ, mỗi năm, cả nước có khoảng 23 triệu trẻ mầm non và học sinh phổ thông. Hiện nay, học phí mầm non dao động từ 50.000 đến 540.000 đồng/tháng; học sinh phổ thông từ 50.000 đến 650.000 đồng/tháng, tùy thuộc cấp học, vùng miền và điều kiện địa phương.
Tổng kinh phí để thực hiện chính sách miễn, hỗ trợ học phí từ năm học 2025–2026 là khoảng 30.600 tỷ đồng. Trong đó, riêng ngân sách dành để miễn học phí cho trẻ mầm non 5 tuổi, học sinh tiểu học và THCS là khoảng 22.500 tỷ đồng. Để thực hiện đầy đủ chủ trương mở rộng chính sách theo kết luận của Bộ Chính trị, ngân sách nhà nước cần tăng thêm khoảng 8.200 tỷ đồng.
Nghị quyết có hiệu lực thi hành kể từ ngày được thông qua và chính thức áp dụng từ năm học 2025–2026.
