Ngày 15/10, Văn phòng Đánh giá Độc lập (IOE) của Quỹ Phát triển Nông nghiệp Quốc tế (IFAD) tổ chức cuộc họp quốc gia về Đánh giá Chiến lược và Chương trình Quốc gia (CSPE). Sự kiện đánh dấu cột mốc quan trọng trong hơn 30 năm hợp tác hiệu quả giữa IFAD và Chính phủ Việt Nam cũng như các chương trình hỗ trợ giai đoạn 2012 - 2024. Đồng thời kiến tạo tầm nhìn hợp tác mới về nông nghiệp - nông thôn giữa IFAD và Việt Nam trong thời gian tới.
500 triệu USD đầu tư cho phát triển nông thôn bền vững
TS Indran A. Naidoo - Giám đốc Văn phòng Đánh giá Độc lập của IFAD nhấn mạnh, các chiến lược của IFAD đặc biệt phù hợp với các chính sách phát triển của chính phủ và các ưu tiên của IFAD, nhất là trong lĩnh vực giảm nghèo nông thôn, phát triển dựa trên thị trường và thích ứng với biến đổi khí hậu.
Ông Indran A. Naidoo, Giám đốc Văn phòng Đánh giá độc lập IFAD. Ảnh: Kiều Chi.
Theo báo cáo CSPE, giai đoạn 2012 - 2024, tổng vốn ODA và viện trợ không hoàn lại mà IFAD cam kết cho Việt Nam đạt khoảng 500 triệu USD, triển khai trên hơn 20 tỉnh, tập trung ở các khu vực miền núi, vùng sâu vùng xa và dễ bị tổn thương bởi biến đổi khí hậu.
Kết quả đánh giá độc lập cho thấy đầu tư của IFAD đã tạo ra tác động lâu dài đối với sinh kế nông thôn, giúp nông dân quy mô nhỏ nâng cao năng suất, phát triển chuỗi giá trị, đa dạng hóa sinh kế và tăng khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu và thị trường.
Trong thập kỷ qua, các chương trình do IFAD hỗ trợ tại Việt Nam đã tiếp cận hơn 1,6 triệu người dân nông thôn, gần nửa trong số đó là phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số. Kết quả đánh giá cũng khẳng định vai trò ngày càng lớn của Việt Nam như một quốc gia đi đầu trong chia sẻ tri thức và kinh nghiệm về chuyển đổi nông thôn.
Đáng chú ý, CSPE ghi nhận hiệu quả của việc phân cấp, trao quyền cho địa phương và vai trò then chốt của lãnh đạo cấp tỉnh trong việc nhân rộng các sáng kiến, duy trì tác động bền vững. Tuy nhiên, báo cáo quốc gia chỉ rõ những lĩnh vực cần tiếp tục cải thiện như huy động nguồn lực, quản lý tri thức và thích ứng với bối cảnh chính sách, thể chế mới.
Định hướng mới cho hợp tác IFAD - Việt Nam
Chương trình Cơ hội Chiến lược Quốc gia (COSOP) là nền tảng định hướng hợp tác giữa IFAD và Việt Nam giai đoạn 2026 - 2030, đảm bảo các khoản đầu tư chiến lược phù hợp với nhu cầu phát triển nông thôn đang thay đổi.
Ông Paolo Silveri, Trưởng đoàn Đánh giá của IFAD. Ảnh: IFAD.
Ông Paolo Silveri, Trưởng đoàn Đánh giá của IFAD cho biết: "Giai đoạn tiếp theo IFAD sẽ tập trung nhân rộng các mô hình hiệu quả bao gồm thích ứng khí hậu, chuyển đổi số và phát triển chuỗi giá trị bao trùm có sự tham gia của các nhóm yếu thế ở vị trí trung tâm của quá trình thay đổi". Báo cáo từ IFAD khuyến nghị cần duy trì trọng tâm vào phát triển địa phương, ưu tiên hỗ trợ nông hộ nhỏ thuộc diện nghèo, dễ bị tổn thương và người dân tộc thiểu số.
"Xây dựng Chiến lược Cơ hội quốc gia (COSOP) giai đoạn tiếp theo cần phát huy vai trò dẫn dắt của Việt Nam trong thúc đẩy Hợp tác Nam - Nam, Hợp tác Ba bên, tăng cường liên kết khu vực và đóng góp tích cực vào đối thoại chính sách toàn cầu", ông Ambrosio Barros, Trưởng Đại diện IFAD tại Việt Nam nói.
Các dự án của IFAD triển khai tại Bắc Kạn giúp xóa đói, giảm nghèo bền vững. Ảnh: IFAD.
Ông Trần Quốc Phương, Thứ trưởng Bộ Tài chính cam kết sẽ tiếp tục đồng hành cùng IFAD trong việc xây dựng Chiến lược quốc gia mới, gắn chặt với các chương trình mục tiêu quốc gia, Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2026 - 2035, phù hợp với định hướng chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn trong tương lai của Việt Nam. Ngoài ra, huy động hiệu quả nguồn lực cho các "chuyển đổi lớn" như nông nghiệp xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số và ứng phó biến đổi khí hậu.
Từ góc độ địa phương, các đại biểu nhấn mạnh sự phối hợp, tính bao trùm và quyền làm chủ của cộng đồng là yếu tố then chốt để duy trì kết quả.
Theo kiến nghị của PGS.TS Đào Thế Anh, nguyên Phó Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam (VAAS), COSOP 2026 cần tiếp tục đi sâu đánh giá các vấn đề quan trọng khác như an ninh dinh dưỡng, thúc đẩy Chương trình hành động quốc gia về chuyển đổi hệ thống lương thực - thực phẩm cũng như tăng cường hiệu quả giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới.
