Sáng 9/9, Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội đã có buổi làm việc với Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội nhằm khảo sát tình hình phát triển kinh tế - xã hội, kết quả sử dụng ngân sách và tiến độ các công trình gắn với cơ chế đặc thù.
Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội nắm bắt kết quả sử dụng ngân sách và tiến độ các công trình gắn với cơ chế đặc thù của Thủ đô. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội.
Kinh tế Thủ đô tăng trưởng ổn định
Báo cáo về kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, tài chính - ngân sách của UBND thành phố Hà Nội nêu rõ, giai đoạn 2021-2025, kinh tế Thủ đô tăng trưởng khá, đạt bình quân 6,57%/năm, cao hơn 1,1 lần mức tăng cả nước.
Dự kiến đến năm 2025, quy mô kinh tế đạt khoảng 63 tỷ USD, gấp 1,42 lần năm 2020, chiếm 41,54% vùng đồng bằng sông Hồng và 12,6% cả nước.
Theo Giám đốc Sở Tài chính Nguyễn Xuân Lưu, tính riêng 6 tháng đầu năm 2025, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của Hà Nội tăng 7,63%, vượt kịch bản đề ra, hướng tới mục tiêu tăng trưởng cả năm đạt từ 8% trở lên. Các lĩnh vực đều tăng trưởng khá: dịch vụ tăng 8,42%, công nghiệp 6,84%, xây dựng 6,81%, nông nghiệp 3,21%.
Thành phố cũng đẩy mạnh cải cách hành chính và chuyển đổi số, với 100% thủ tục hành chính được xử lý trực tuyến, 63% sở ngành mở dữ liệu.
Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết các thách thức của Thủ đô. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội.
Về ngân sách, đến 20/8/2025, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn đạt hơn 460 nghìn tỷ đồng, xấp xỉ 90% dự toán và tăng gần 35% so với cùng kỳ 2024. Cả năm 2025, dự kiến tổng thu đạt 607 nghìn tỷ đồng, tăng 18,2%. Tổng chi ngân sách ước đạt gần 164 nghìn tỷ đồng, cơ bản đáp ứng các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, an sinh xã hội, phòng chống thiên tai và dịch bệnh.
Về vận hành chính quyền 2 cấp, từ 1/7/2025, thành phố đã bố trí trụ sở làm việc cho toàn bộ xã, phường; điều chỉnh phân cấp quản lý nhà nước về kinh tế - xã hội, phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi giữa các cấp, tạo điều kiện cho địa phương thực hiện nhiệm vụ mới.
Kiến nghị hỗ trợ cho mục tiêu tăng trưởng cao
UBND thành phố Hà Nội cho rằng, trong bối cảnh bất ổn kinh tế thế giới, tăng trưởng GDP Việt Nam năm 2025 có thể bị ảnh hưởng, kéo theo tác động đến Thủ đô. Vì vậy, Hà Nội đề xuất Chính phủ hỗ trợ xây dựng các kịch bản tăng trưởng chi tiết cho năm 2026, đặc biệt là kịch bản mục tiêu GRDP tăng 10-10,5%, với các giải pháp cụ thể để đảm bảo các cân đối lớn về ngân sách, đầu tư và xuất nhập khẩu.
Thành phố cũng đề xuất các Bộ, ngành liên quan hỗ trợ Hà Nội trong việc mở rộng thị trường xuất khẩu, đa dạng hóa chuỗi cung ứng, và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng khu vực, toàn cầu, đặc biệt trong các ngành công nghiệp sáng tạo, tài chính công nghệ và logistics thông minh.
Với vấn đề môi trường, Hà Nội kiến nghị Chính phủ hỗ trợ vốn ODA và kỹ thuật để hoàn thiện các dự án xử lý nước thải như Nam An Khánh, Yên Xá; phục hồi chất lượng bốn sông nội đô gồm: Tô Lịch, Kim Ngưu, Lừ, Sét. Trong đó, thành phố kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường hỗ trợ xây dựng Đề án xử lý úng ngập cục bộ giai đoạn 2026-2030 và triển khai vùng phát thải thấp.
Về thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội, đến nay, toàn bộ 7/7 dự án thành phần đã được UBND thành phố Hà Nội và các tỉnh Hưng Yên, Bắc Ninh phê duyệt dự án đầu tư, phê duyệt thiết kế sau thiết kế cơ sở và đấu thầu lựa chọn nhà thầu. Tỷ lệ giải phóng mặt bằng đạt gần 99%, song vướng mắc chủ yếu ở phần đất ở, cần sớm xử lý để bảo đảm tiến độ. Ngoài ra, vấn đề vật liệu xây dựng vẫn là rào cản lớn, ảnh hưởng chi phí và tiến độ. Vì thế, Thành phố đề nghị Cục Đường bộ Việt Nam (Bộ Xây Dựng) tổng hợp, báo cáo đề xuất Quốc hội cho phép nhà thầu tiếp tục khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng theo hồ sơ khảo sát mà không phải xin giấy phép mới, nhằm đẩy nhanh tiến độ công trình trọng điểm này.
Đáng chú ý, thành phố đề nghị Bộ Tài chính, Chính phủ và Quốc hội quan tâm bố trí ngân sách năm 2026, trong đó cơ cấu hợp lý giữa chi đầu tư phát triển và chi thường xuyên, để Hà Nội có nguồn lực thực hiện các cơ chế, chính sách phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời đáp ứng các chính sách đặc thù như hỗ trợ bữa ăn bán trú cho học sinh tiểu học, miễn giảm học phí theo Nghị quyết 217/2025/QH15 của Quốc hội.
Với đặc thù là Thủ đô của cả nước, nhu cầu kinh phí chi thường xuyên của thành phố Hà Nội năm 2026 rất lớn. Vì thế, thành phố kiến nghị Bộ Tài chính, Chính phủ, Quốc hội khi xây dựng dự toán ngân sách năm 2026 cho thành phố, quan tâm xây dựng dự toán thu, chi và cơ cấu chi đầu tư phát triển, chi thường xuyên hợp lý để thành phố bảo đảm nguồn lực thực hiện các cơ chế, chính sách, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội nhằm phấn đấu cùng cả nước đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế Trung ương đề ra.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội.
Ghi nhận các kiến nghị của Thành phố, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Thúy Chinh nhấn mạnh, Hà Nội cần làm rõ khó khăn trong giao và sử dụng dự toán ngân sách, quản lý tài sản công sau khi thực hiện chính quyền 2 cấp. Bà đồng tình với kiến nghị của Hà Nội về bố trí kinh phí cho chính sách do Trung ương ban hành, đồng thời lưu ý cần tuân thủ nguyên tắc ngân sách: cấp nào ban hành chính sách thì cấp đó phải cân đối nguồn lực.
Các thành viên đoàn khảo sát cũng cho rằng, để Hà Nội đạt mục tiêu tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030, Trung ương cần hỗ trợ vốn cho những dự án hạ tầng chiến lược như đường sắt đô thị, liên kết vùng và Khu Công nghệ cao Hòa Lạc.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị thành phố tiếp tục nhìn nhận, làm rõ khó khăn, tác động tới quá trình phát triển của Hà Nội. Lưu ý thực hiện chính quyền 2 cấp đảm bảo hoạt động trơn tru, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp phát triển. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị đoàn khảo sát của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội ghi nhận kiến nghị của thành phố Hà Nội, làm cơ sở báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, có ý kiến với Chính phủ giải quyết, tạo nguồn lực, động lực cho địa phương phát triển trong thời gian tới.
