Sau ngày 1/7/2025, xã Phước Thành, TP.HCM chính thức được thành lập trên cơ sở sáp nhập ba xã của huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương (cũ) là Tân Hiệp, An Thái và Phước Sang. Với tổng diện tích tự nhiên hơn 123 km², xã Phước Thành nhanh chóng trở thành đơn vị hành chính nông thôn có nhiều tiềm năng phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Là vùng trồng cây ăn trái truyền thống, hiện xã Phước Thành đã có hơn 300 ha chuyên canh sầu riêng. Ảnh: Trần Phi.
Điều kiện thổ nhưỡng phù hợp, hệ sinh thái cây ăn trái phát triển mạnh cùng với sự hiện diện của các doanh nghiệp nông nghiệp lớn trên địa bàn đã tạo đà cho nông dân nơi đây bắt nhịp với làn sóng hiện đại hóa trong sản xuất nông nghiệp. Trong số những cây trồng chủ lực đang được chú trọng phát triển, sầu riêng là cây có giá trị kinh tế cao, mang lại kỳ vọng bứt phá cho người dân địa phương.
Là vùng trồng cây ăn trái truyền thống, hiện xã Phước Thành đã có hơn 300 ha chuyên canh trồng sầu riêng với sự tham gia của trên 100 hộ dân. Trong đó, mô hình trồng sầu riêng theo hướng hữu cơ, kết hợp ứng dụng công nghệ hiện đại đang dần trở thành xu hướng chung.
Làm nông nghiệp hữu cơ không phải “theo mốt”
Một trong những người tiên phong tiêu biểu trong phong trào trồng sầu riêng theo hướng hữu cơ, kết hợp ứng dụng công nghệ cao ở xã Phước Thành là ông Đặng Văn Xuân, người đang sở hữu trang trại rộng hơn 10 ha. Với hơn 20 năm gắn bó với cây sầu riêng, ông Xuân đã trải qua nhiều giai đoạn chuyển mình của nông nghiệp địa phương, từ canh tác truyền thống đến áp dụng quy trình hữu cơ và công nghệ cao trong từng khâu sản xuất.
Ông chia sẻ, làm nông nghiệp bền vững là con đường không dễ đi, nhưng nếu có tri thức, có công nghệ và có sự kiên trì, kết quả sẽ luôn xứng đáng. Trang trại của ông hiện canh tác theo mô hình giảm thiểu hóa chất, thay thế bằng các biện pháp hữu cơ sinh học, thân thiện với môi trường. Thay vì dùng thuốc diệt cỏ, ông sử dụng robot cắt cỏ tự động để giữ vệ sinh vườn sạch sẽ. Hệ thống tưới nhỏ giọt hiện đại được kết hợp với bón phân, giúp tiết kiệm nhân công và đảm bảo dinh dưỡng được phân bổ đều đến từng gốc cây.
Ông Xuân dùng máy bay không người lái (drone) để phun thuốc sinh học định kỳ, đảm bảo cây được bảo vệ mà không cần tiếp xúc trực tiếp với hóa chất. Ảnh: Trần Phi.
Ở tầng cao hơn, ông dùng thiết bị bay không người lái (drone) để phun thuốc sinh học định kỳ, đảm bảo cây được bảo vệ mà không cần tiếp xúc trực tiếp với hóa chất. Nhìn cánh drone lượn đều trên rẫy, tiếng động cơ nhỏ hòa trong tiếng lá xào xạc, ông Xuân mỉm cười: “Lúc trước mình vác bình thuốc đi bộ phun tay, phải mất cả ngày mới phun xong vườn, vừa mệt vừa ảnh hưởng lâu dài tới sức khỏe do tiếp xúc với thuốc, nay thì chỉ cần điều khiển một nút bấm, tiết kiệm được biết bao thời gian và yên tâm về sức khỏe”.
Những ứng dụng công nghệ này không chỉ giúp ông giảm chi phí sản xuất mà còn tăng hiệu quả canh tác rõ rệt. Năm 2024, từ 750 cây sầu riêng, ông Xuân thu hoạch được khoảng 41 tấn trái, đem về doanh thu gần 2 tỷ đồng. Trang trại sầu riêng của ông đã được cấp chứng nhận VietGAP và sản phẩm đạt chuẩn OCOP 3 sao vào năm 2022. Quan trọng hơn, trang trại đã được cấp mã số vùng trồng - điều kiện tiên quyết để xuất khẩu chính ngạch vào các thị trường khó tính như Trung Quốc, Hàn Quốc hay Úc.
Ông Xuân cũng thường xuyên tham gia các lớp tập huấn kỹ thuật, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm với những nông dân khác. Anh Hà Vĩnh Hưng, người làm vườn cùng ông chia sẻ: “Làm ở đây vui, anh Xuân kỹ lưỡng, chỉ dạy tận tay. Nhìn trái sầu riêng chín đều, thơm lừng, ai cũng thấy công sức mình bỏ ra xứng đáng”.
Theo ông Xuân, làm nông nghiệp hữu cơ không phải để “theo mốt” mà là điều tất yếu nếu muốn đi đường dài. “Muốn sầu riêng có tuổi thọ cao, cho trái đều đặn, người trồng phải hiểu cây như hiểu người thân. Có cây tôi trồng hơn 20 năm vẫn khỏe mạnh, trái đều, đâu phải ai trồng cũng được vậy, đó là nhờ mình thay đổi cách nghĩ, cách làm”, ông tâm sự, mắt ánh lên niềm tự hào.
Hình thành hệ sinh thái nông nghiệp hiện đại
Không riêng ông Xuân, nhiều hộ dân xã Phước Thành cũng đang bắt đầu thay đổi cách tiếp cận. Họ không chỉ quan tâm đến năng suất, đầu ra sản phẩm mà còn đầu tư cải thiện chất lượng, truy xuất nguồn gốc, đảm bảo tính bền vững trong sản xuất. Các công ty nông nghiệp lớn như U&I, Vinamilk và A Ki Bình Dương hiện đang hỗ trợ người dân về kỹ thuật, bao tiêu sản phẩm và hướng dẫn chuẩn hóa mô hình canh tác.
Bên cạnh đó, chính quyền xã Phước Thành cũng triển khai nhiều chương trình hỗ trợ nông dân như tập huấn kỹ thuật, tư vấn xây dựng mã số vùng trồng, hỗ trợ tín dụng xanh và kết nối doanh nghiệp với hộ sản xuất. Đây là tín hiệu tích cực góp phần hình thành hệ sinh thái nông nghiệp hiện đại tại địa phương.
Ngoài tiếp cận công nghệ, người trồng sầu riêng ngày càng chú trọng liên kết sản xuất, đăng ký mã số vùng trồng, xây dựng thương hiệu. Ảnh: Trần Phi.
Ông Trần Tuấn Anh, chuyên viên Phòng Nông nghiệp và Môi trường xã Phước Thành đánh giá: “Thành công của các mô hình như hộ ông Đặng Văn Xuân không chỉ tạo ra giá trị kinh tế lớn mà còn giúp chính quyền có thêm dữ liệu thực tiễn để tham mưu chính sách phát triển nông nghiệp bền vững. Chúng tôi đang khuyến khích nhân rộng các mô hình này ra toàn xã. Ngoài việc tiếp cận công nghệ, các hộ dân cũng cần chú trọng vào liên kết sản xuất, đăng ký mã số vùng trồng và xây dựng thương hiệu riêng. Đó là cách duy nhất để sầu riêng Phước Thành không chỉ có chỗ đứng trong nước mà còn vươn thị trường quốc tế”.
Việc thành lập xã Phước Thành không chỉ đơn thuần là sáp nhập hành chính mà còn là bước đi chiến lược trong quy hoạch vùng sản xuất chuyên canh có giá trị kinh tế cao. Địa giới mới giúp tập trung nguồn lực, thống nhất quy hoạch, tăng khả năng kết nối hạ tầng và nâng cao hiệu quả sử dụng đất. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho người dân ứng dụng khoa học công nghệ và mở rộng sản xuất lên quy mô lớn.
Trong bối cảnh ngành nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội xuất khẩu, mô hình trồng sầu riêng công nghệ cao ở xã Phước Thành là hướng đi chiến lược, đầy triển vọng.
Từ cây trồng được xem là “khó tính”, sầu riêng đang trở thành cây chủ lực, mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân địa phương. Những người như ông Đặng Văn Xuân không chỉ là nông dân sản xuất giỏi mà còn góp phần định hình tư duy nông nghiệp mới, lấy công nghệ làm nền tảng, lấy bền vững làm mục tiêu và lấy tri thức làm kim chỉ nam để đi xa.
