Điện Biên phát huy hiệu quả Quỹ PCTT - điểm tựa trước biến đổi khí hậu

Những năm gần đây, biến đổi khí hậu khiến thiên tai ở Điện Biên ngày càng diễn biến phức tạp, mưa lũ, sạt lở xảy ra ở nhiều khu vực gây thiệt hại lớn đến sản xuất và đời sống người dân. Trước thực tế đó, tỉnh Điện Biên đã chủ động phát huy hiệu quả nguồn lực từ Quỹ Phòng, chống thiên tai, xem đây là công cụ quan trọng giúp địa phương chủ động ứng phó, giảm thiểu rủi ro và khôi phục sản xuất kịp thời.

Tính đến tháng 9/2025, Quỹ Phòng, chống thiên tai tỉnh Điện Biên đã huy động và tích lũy được hơn 41 tỷ đồng, phân bổ hợp lý, ưu tiên đầu tư cho các công trình thủy lợi, khắc phục sạt lở, mua sắm vật tư phòng chống thiên tai và hỗ trợ khẩn cấp cho các khu vực bị thiệt hại nặng. Riêng năm 2025, Quỹ đã giải ngân trên 5,6 tỷ đồng, trong đó có 450 triệu đồng cấp bổ sung trong tháng 9 để hỗ trợ Chi cục Thủy lợi kịp thời xử lý các điểm sạt lở, hư hỏng kênh mương, giúp bà con yên tâm sản xuất vụ mới.

Không chỉ dừng ở việc hỗ trợ tài chính, nguồn quỹ còn được sử dụng linh hoạt để đầu tư trang thiết bị, phương tiện cứu hộ, vật tư dự phòng và tổ chức các đợt diễn tập phòng, chống thiên tai tại cơ sở. Tại nhiều xã vùng thấp, công tác chuẩn bị vật tư, nhân lực ứng phó được triển khai sớm, giúp chính quyền và người dân chủ động trước mọi tình huống khẩn cấp.

Ông Nguyễn Văn Tới, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường; Giám đốc Quỹ phòng, chống thiên tai, cho biết: Quỹ không chỉ là nguồn dự phòng tài chính mà còn là công cụ giúp chúng tôi phản ứng nhanh khi thiên tai xảy ra. Mỗi đồng quỹ đều được sử dụng đúng mục đích, minh bạch và hướng tới những nơi thiệt hại nặng nhất.

Nhờ cách làm này, công tác chỉ huy, điều phối nguồn lực tại Điện Biên trở nên chủ động, linh hoạt hơn, tránh tình trạng chờ đợi ngân sách trung ương hoặc các nguồn hỗ trợ chậm trễ. Các dự án khơi thông dòng chảy, gia cố đê kè, bảo vệ rừng đầu nguồn được triển khai đồng bộ, vừa mang tính phòng ngừa lâu dài, vừa phục vụ trực tiếp cho sản xuất nông nghiệp.

Theo báo cáo của cơ quan quản lý Quỹ, đến cuối tháng 9/2025, số dư Quỹ còn hơn 3,6 tỷ đồng, trong đó gần 1,8 tỷ đồng đang được triển khai theo các quyết định chi của UBND tỉnh. Việc quản lý và sử dụng Quỹ được giám sát chặt chẽ qua Kho bạc Nhà nước, bảo đảm công khai, minh bạch và hiệu quả.

Bên cạnh hỗ trợ vật chất, Quỹ còn đóng vai trò quan trọng trong nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng tránh thiên tai. Các chương trình tập huấn, tuyên truyền kỹ năng ứng phó mưa lũ, sạt lở được tổ chức thường xuyên, giúp người dân hiểu rõ nguy cơ và biết cách tự bảo vệ tài sản, cây trồng, môi trường sống.

Để Quỹ hoạt động hiệu quả, UBND tỉnh Điện Biên đã ban hành Quyết định số 57/2025/QĐ-UBND (ngày 1/10/2025) sửa đổi, bổ sung Quyết định số 41/2022/QĐ-UBND về nội dung, mức chi và cơ chế quản lý Quỹ Phòng, chống thiên tai. Quy định mới phân rõ trách nhiệm của UBND cấp xã và các cơ quan liên quan trong việc báo cáo thiệt hại, đề xuất hỗ trợ; đồng thời yêu cầu cơ quan quản lý Quỹ kiểm tra, rà soát kỹ trước khi trình Chủ tịch UBND tỉnh quyết định chi hỗ trợ.

Trong bối cảnh khí hậu cực đoan ngày càng gia tăng, việc duy trì, sử dụng linh hoạt và minh bạch Quỹ Phòng, chống thiên tai đã trở thành trụ cột quan trọng trong chiến lược thích ứng của Điện Biên. Không chỉ củng cố hệ thống hạ tầng phòng ngừa rủi ro, nguồn Quỹ còn giúp hình thành mạng lưới cộng đồng có kiến thức, kỹ năng và tinh thần chủ động ứng phó với thiên nhiên.

Cách làm chủ động, minh bạch của Điện Biên đang tạo nền tảng vững chắc để địa phương phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường, đảm bảo an toàn sinh kế cho người dân vùng cao - nơi luôn chịu nhiều tác động khắc nghiệt của thiên tai và biến đổi khí hậu.