Điện Biên bứt phá xây dựng nông thôn mới

Thay đổi diện mạo nông thôn 

Trong giai đoạn 2021 - 2025, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) ở Điện Biên được triển khai đồng bộ, bám sát chỉ đạo của Trung ương, Nghị quyết của Tỉnh ủy và Kế hoạch của UBND tỉnh. Nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của nhân dân, diện mạo nông thôn đã có những đổi thay rõ nét.

Theo đó, tổng nguồn vốn thực hiện chương trình giai đoạn này đạt hơn 8.000 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương hỗ trợ chiếm khoảng 82%, còn lại là vốn đối ứng địa phương, lồng ghép từ các chương trình khác và đóng góp của cộng đồng, doanh nghiệp.

Để thực hiện tốt nội dung này tỉnh Điện Biên đã đề ra nhiều giải pháp, trong đó nêu cao vai trò công tác điều hành chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền địa phương. Các tổ chức hội, đoàn thể… coi trọng sự đóng góp của nhân dân. Từ đó, người dân đã tự nguyện hiến hàng trăm nghìn mét vuông đất, đóng góp hàng nghìn ngày công lao động để xây dựng cơ sở hạ tầng.

Kết quả đến hết năm 2024, toàn tỉnh có 26/115 xã đạt chuẩn NTM (chiếm 22,6%); 5 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 2 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Số xã đạt từ 15-18 tiêu chí: 33/115 xã; 10-14 tiêu chí: 54/115 xã; dưới 10 tiêu chí: 2 xã.

Hệ thống hạ tầng thiết yếu ngày càng được hoàn thiện: 100% số xã có đường ô tô đến trung tâm xã đảm bảo đi lại thuận tiện quanh năm, 93,26% số hộ có điện lưới quốc gia, 92% hộ dân nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh. Các công trình trường học, trạm y tế, nhà văn hóa xã được nâng cấp, tạo nền tảng nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, sinh hoạt cộng đồng.

Song song với hạ tầng xây dựng ngày càng được trú trọng đầu tư, tỉnh Điện Biên đã xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp hàng hóa gắn với lợi thế từng vùng như: Nuôi hươu sao, gà đen giống bản địa, mô hình trồng quế, cây mắc ca…. Đến nay, tỉnh Điện Biên có trên 138 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, nhiều sản phẩm đã khẳng định thương hiệu như: Gạo Điện Biên, cà phê Arabica, mắc-ca, chè Tủa Chùa…

Ông Lò Văn Cương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên, khẳng định: Chương trình NTM đã góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được nâng lên, diện mạo nông thôn khởi sắc, tạo động lực phát triển cho các vùng khó khăn, nơi biên giới. Đặc biệt sau khi sắp xếp lại địa giới hành chính theo Nghị quyết số 1661/NQ- UBTVQH15 ngày 16/6/2025, ước tính đến hết năm 2025 toàn tỉnh có 3/42 xã đạt chuẩn nông thôn mới.

Phát triển nông thôn mới gắn với bảo vệ môi trường

Phát triển nông thôn gắn với bảo vệ môi trường là một trong những chỉ tiêu khó thực hiện trong bộ tiêu chí xây dựng NTM ở Điện Biên. Tuy nhiên, với sự quyết tâm và bắt tay vào cuộc mạnh mẽ của cấp ủy Đảng, chính quyền, tỉnh Điện Biên xác định mục tiêu giai đoạn 2026 - 2030 sẽ tiếp tục đẩy mạnh xây dựng NTM toàn diện, bền vững, hướng tới nâng cao chất lượng.

Phấn đấu 50% số xã nghèo trên địa bàn tỉnh thoát khỏi tình trạng nghèo; có ít nhất 3 xã đạt chuẩn NTM theo Bộ tiêu chí Quốc gia, có 1 xã đạt chuẩn NTM hiện đại. Thu nhập bình quân khu vực nông thôn tăng 2 lần so với năm 2020. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm bình quân 3%/năm. 100% xã có đường kiên cố hóa, ô tô đến trung tâm bằng đường nhựa hoặc bê tông hóa.

Đồng thời, Điện Biên đã huy động đa dạng nguồn lực, trong đó nguồn ngân sách Nhà nước là “vốn mồi”, kết hợp xã hội hóa và kêu gọi doanh nghiệp đầu tư để xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông nông thôn và các công trình phúc lợi khác. Ưu tiên vốn cho các tiêu chí khó như: Giao thông, môi trường, cơ sở vật chất văn hóa, trường học. Song song với đó, là việc tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng bền vững, ứng dụng chuyển đổi số, phát triển chuỗi giá trị sản phẩm chủ lực như: Gạo Điện Biên, cà phê Arabica, mắc-ca, chăn nuôi đại gia súc để đẩy nhanh tiêu chí thu nhập cho các hộ dân.

Ông Lò Văn Cương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên nhấn mạnh: Trong giai đoạn tới, tỉnh đặt trọng tâm vào phát triển sản xuất nông nghiệp bền vững, nâng cao thu nhập cho người dân, đồng thời chú trọng công tác bảo vệ môi trường và bảo tồn bản sắc văn hóa. Đây là yếu tố then chốt để xây dựng nông thôn mới thực chất và lâu dài.

Chính vì vậy, tỉnh đã đặt ra rất nhiều giải pháp, trong đó tập trung vào việc tuyên truyền vận động người dân nêu cao tinh thần trách nhiệm trong sản xuất nông nghiệp; nhiều mô hình như xây bể thu gom vỏ chai, túi nilon, túi nhựa dẻo đựng thuốc bảo vệ thực vật đã được các xã và thôn bản thực hiện tốt. Ngoài ra, hệ thống chuồng trại chăn nuôi được người dân quy hoạch hợp lý, xa khu dân cư; đưa vật nuôi ra khỏi gầm sàn….

"Bên cạnh sự chuyển biến nhận thức của người dân, thì chính quyền các cấp, đặc biệt là UBND tỉnh Điện Biên, điều phối lồng ghép các nguồn lực và hỗ trợ trực tiếp cho các xã vùng sâu, vùng xa, đặc biệt là những nơi còn dưới 10 tiêu chí, với phương châm 'không xã nào bị bỏ lại phía sau' trong hành trình xây dựng nông thôn mới", ông Cương cho biết.

Đồng thuận từ cơ sở - chìa khóa để thành công

Xác định xây dựng NTM là nhiệm vụ lâu dài, liên tục, vừa mang tính kinh tế, vừa mang tính văn hóa - xã hội. Thành công của chương trình phụ thuộc lớn vào sự đồng thuận của người dân.

Ông Lò Văn Phương, một hộ dân xã Mường Nhà, tỉnh Điện Biên chia sẻ: Bà con thấy rõ lợi ích từ việc xây dựng NTM. Khi đường làng, trường lớp, điện nước được đầu tư, cuộc sống thay đổi, nên ai cũng sẵn sàng góp công, góp của.

Với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sự hỗ trợ từ Trung ương và tinh thần đồng sức đồng lòng của nhân dân, Điện Biên đã và đang vượt khó, hoàn thành thắng lợi mục tiêu xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2026 - 2030, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an sinh, gìn giữ môi trường và bản sắc văn hóa các dân tộc.