Theo Nghị quyết 45/2022/QH15 của Quốc hội, TP. Cần Thơ có 6 nội dung được quy định thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù. Bao gồm: quản lý tài chính, ngân sách nhà nước; phân cấp quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai; quản lý quy hoạch; thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức thuộc thành phố quản lý; chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đối với Dự án nạo vét kết hợp thu hồi sản phẩm luồng hàng hải Định An - Cần Thơ và Trung tâm liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp vùng ĐBSCL tại Cần Thơ.
Tuy nhiên, sau hơn 3 năm triển khai Nghị quyết, một số cơ chế, chính sách lại vướng phải nhiều khó khăn, chưa phát huy hiệu quả như kỳ vọng.
Ông Võ Nhựt Quang – Phó Giám đốc Sở Tài chính TP. Cần Thơ nhìn nhận, việc triển khai Nghị quyết 45/2022/QH15 chưa đáp ứng được yêu cầu và mong đợi, chưa phát huy hiệu quả cao nhất. Nguyên nhân do hạn chế về nguồn lực tài chính, khung pháp lý hướng dẫn một số chính sách.
Tại buổi họp cơ quan báo, đài quý III/2025 của UBND TP. Cần Thơ, ông Võ Nhựt Quang – Phó Giám đốc Sở Tài chính đã nhìn nhận một số hạn chế trong việc triển khai cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 45/2022/QH15. Ảnh: Kim Anh.
Cụ thể, theo kết quả nghiên cứu của Cục Hàng hải Việt Nam, Dự án nạo vét kết hợp thu hồi sản phẩm luồng hàng hải Định An – sông Hậu không đạt tính khả thi về hiệu quả kinh tế. Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) đã thống nhất đưa dự án ra khỏi danh mục dự án nạo vét vùng nước cảng biển, kết hợp thu hồi sản phẩm bằng hình thức xã hội hóa thuộc phạm vi quản lý của Bộ. TP. Cần Thơ sẽ rà soát đề xuất Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét dừng thực hiện dự án.
Đối với Dự án Trung tâm liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp vùng ĐBSCL tại Cần Thơ, UBND thành phố đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng Đề án thành lập Trung tâm.
Sau nhiều lần rà soát, tiếp thu, giải trình và bổ sung hồ sơ, đầu tháng 1/2025, Đề án đã được trình Thủ tướng Chính phủ xem xét ban hành Quyết định Quy định về thành lập, tổ chức và hoạt động Trung tâm.
Tuy nhiên, đến ngày 18/6/2025, theo thông báo của Văn phòng Chính phủ về kết luận của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại cuộc họp dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định về thành lập, tổ chức và hoạt động của trung tâm, các Bộ, ngành thống nhất cần khẩn trương thành lập trung tâm theo quy định của pháp luật hiện hành về phân cấp, phân quyền, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Sơ đồ vị trí dự kiến của Trung tâm liên kết, sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp vùng ĐBSCL tại Cần Thơ. Ảnh: Kim Anh.
Do đó để đảm bảo cơ sở pháp lý, UBND TP. Cần Thơ có thẩm quyền thành lập, tổ chức và hoạt động của trung tâm. Đại diện Sở Tài chính TP. Cần Thơ cho biết, thời gian tới sẽ báo cáo Chính phủ trình Quốc hội xem xét, điều chỉnh thẩm quyền thành lập trung tâm.
Từ những hạn chế này, TP. Cần Thơ đang tập trung khắc phục, nuôi dưỡng nguồn thu, tạo dư địa tài chính để thực hiện các chính sách đặc thù về ngân sách, thu nhập, phí - lệ phí trong năm 2025 và các năm tiếp theo.
Trước đó, UBND TP. Cần Thơ đã dự kiến bố trí quỹ đất khoảng 250 ha cho Trung tâm liên kết, sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp vùng ĐBSCL tại Cần Thơ trong giai đoạn 2021-2025, tổng nguồn vốn đầu tư dự kiến khoảng 15.600 tỷ đồng.
