Ngày 2/10, tại thành phố Pasay (Philippines), Hội nghị Bộ trưởng Nông Lâm nghiệp ASEAN - Nhật Bản lần thứ hai (AJMAF-2) đã diễn ra với sự tham dự của các Bộ trưởng phụ trách nông lâm nghiệp của ASEAN và Nhật Bản. Hội nghị tái khẳng định cam kết chung trong việc nâng cao hệ thống lương thực thực phẩm, thúc đẩy nông nghiệp bền vững và thích ứng, thông qua đổi mới sáng tạo gắn với Kế hoạch Hợp tác MIDORI ASEAN - Nhật Bản vừa được sửa đổi, thông qua vào năm 2025.
Một loạt dự án hợp tác ASEAN - Nhật Bản đã được nhấn mạnh, thể hiện trong các phụ lục của Kế hoạch MIDORI.
Theo tuyên bố chung, Kế hoạch MIDORI sửa đổi được coi là khuôn khổ chiến lược then chốt nhằm làm sâu sắc quan hệ đối tác ASEAN - Nhật Bản trong bảo đảm an ninh lương thực, thúc đẩy phát triển nông thôn, thích ứng với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường. Kế hoạch này cũng hỗ trợ triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, Kế hoạch Chiến lược Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) 2026-2030 và Kế hoạch Ngành Lương thực thực phẩm, Nông Lâm nghiệp (FAF-SP) 2026-2030, qua đó đảm bảo sự gắn kết với các ưu tiên dài hạn của ASEAN.
Hội nghị thống nhất sẽ ưu tiên hợp tác theo sáu mục tiêu chiến lược của FAF-SP giai đoạn 2026-2030. Thứ nhất, thúc đẩy các biện pháp sản xuất nông nghiệp bền vững và tái sinh, khuyến khích đầu tư có trách nhiệm, công nghệ thân thiện với nông hộ nhỏ, nghề cá bền vững và an ninh nguồn nước. Thứ hai, tập trung khử carbon và thích ứng biến đổi khí hậu trong nông nghiệp, giảm phát thải khí nhà kính, triển khai các thực hành thông minh thích ứng khí hậu và tăng cường chiến lược thích ứng ở từng quốc gia. Thứ ba, nâng cao an ninh lương thực và dinh dưỡng, đảm bảo tính sẵn có, khả năng tiếp cận và sử dụng thực phẩm an toàn, bổ dưỡng thông qua đổi mới sáng tạo và hợp tác khu vực. Thứ tư, thúc đẩy kết nối thương mại và thị trường, tăng cường tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, hiệu quả chuỗi cung ứng và tiếp cận thị trường nhờ quy định hài hòa và công nghệ số. Thứ năm, phát triển đối tác công - tư và đổi mới sáng tạo kỹ thuật số, tận dụng các nền tảng công nghệ để hỗ trợ nông nghiệp thông minh, báo cáo bền vững và trao quyền tài chính cho hợp tác xã, doanh nghiệp nhỏ và vừa. Thứ sáu, tăng cường quản lý rừng bền vững, khuyến khích bảo tồn rừng và quản lý dựa vào cộng đồng, phù hợp với khuôn khổ phát triển bền vững khu vực và toàn cầu.
Một loạt dự án hợp tác ASEAN - Nhật Bản đã được nhấn mạnh, thể hiện trong các phụ lục của Kế hoạch MIDORI. Các sáng kiến đang triển khai bao gồm công nghệ giảm thiểu phát thải khí nhà kính, hệ thống tưới tiêu thông minh, mô hình nông nghiệp tuần hoàn, thúc đẩy sử dụng gỗ bền vững, nền tảng số phục vụ nông hộ nhỏ và hệ thống thông tin an ninh lương thực. Ngoài ra, nhiều dự án mới được giới thiệu như Hỗ trợ thông tin không gian địa lý AFSIS (AFSIS-GIS), quản lý tài nguyên cá trình nhiệt đới, công nghệ sinh khối thế hệ tiếp theo, chuyển đổi số (DX) và chuyển đổi xanh (GX) trong hợp tác nông nghiệp, hay công nghệ chăn nuôi ứng dụng Internet vạn vật.
Hội nghị thống nhất sẽ ưu tiên hợp tác theo sáu mục tiêu chiến lược của Kế hoạch Ngành Lương thực thực phẩm, Nông Lâm nghiệp (FAF-SP) 2026-2030.
Hội nghị đặc biệt nhấn mạnh vai trò của khu vực tư nhân, các tổ chức nông dân, hợp tác xã và giới học thuật trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chia sẻ tri thức và đầu tư có trách nhiệm. Đồng thời, các Bộ trưởng ghi nhận sự hỗ trợ quan trọng từ cộng đồng quốc tế, trong đó có Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO), Viện Nghiên cứu Kinh tế ASEAN và Đông Á (ERIA), Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế ASEAN và Tây Á (JIRCAS) - những tổ chức đóng góp vào nâng cao năng lực, nghiên cứu và hoạch định chính sách trong khu vực.
Việc thực hiện đầy đủ Kế hoạch Hợp tác MIDORI được kỳ vọng sẽ thúc đẩy nông nghiệp, lâm nghiệp bền vững, bảo đảm an ninh lương thực và đóng góp quan trọng vào các Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs). Hội nghị đồng thời đánh giá cao sự hỗ trợ của ERIA trong việc chuẩn bị Hội nghị chuyên đề ASEAN - Nhật Bản về phát triển nông nghiệp bền vững, dự kiến diễn ra từ 25 đến 27/11/2025 tại Tokyo, với trọng tâm là khử carbon và số hóa nông nghiệp.
Ngoài ra, Nhật Bản đã cung cấp thông tin về việc thúc đẩy hợp tác trong khuôn khổ Công ước về Buôn bán quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES), khuyến khích bảo hộ giống cây trồng theo Công ước UPOV và sự kiện GREEN×EXPO 2027.
Kết thúc hội nghị, các Bộ trưởng ASEAN và Nhật Bản đã bày tỏ lòng biết ơn đối với Chính phủ và nhân dân Philippines vì sự đón tiếp nồng hậu và công tác chuẩn bị chu đáo cho AJMAF lần thứ hai.
