Trong dòng chảy đổi mới mạnh mẽ của kinh tế Việt Nam, khi nhiều tập đoàn lớn lựa chọn bất động sản hay tài chính như những “đường cao tốc” để tăng trưởng nhanh, Tập đoàn Xuân Thiện kiên định theo đuổi một lối đi khác. Đó là con đường dài hơi, bền bỉ, đầu tư vào những lĩnh vực nền tảng của nền kinh tế xanh: năng lượng tái tạo, vật liệu xanh và nông nghiệp công nghệ cao.
Sự lựa chọn ấy không chỉ phản ánh tầm nhìn chiến lược, mà còn định hình nên bản sắc rất riêng của Xuân Thiện - Tập đoàn đa ngành nhưng thống nhất trong triết lý phát triển “xanh - sạch - bền vững”. Với Xuân Thiện, tăng trưởng kinh tế không thể đánh đổi bằng môi trường, lợi ích doanh nghiệp phải song hành với lợi ích cộng đồng, và mỗi dự án đều phải để lại những giá trị lâu dài cho xã hội.
Được thành lập từ năm 2000, sau hơn hai thập kỷ phát triển, Xuân Thiện đã ghi dấu ấn đậm nét trong các lĩnh vực thủy điện, điện mặt trời, điện gió, thép xanh, xi măng. Thế nhưng ít ai ngờ rằng, phía sau những “công trình tỷ đô” ấy, nông nghiệp, đặc biệt là chăn nuôi công nghệ cao lại được tập đoàn xác định là mảnh ghép chiến lược trong hành trình hoàn thiện hệ sinh thái phát triển bền vững.
Với Xuân Thiện, nông nghiệp không chỉ đơn thuần là một ngành đầu tư. Đó là lĩnh vực gắn trực tiếp với an ninh lương thực, sức khỏe cộng đồng, sinh kế của hàng triệu nông dân và tương lai phát triển xanh của đất nước.
Ngày 10/10/2020, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chiến lược phát triển nông nghiệp của Xuân Thiện, khi tập đoàn ký thỏa thuận hợp tác và tái cơ cấu Công ty Cổ phần Thức ăn chăn nuôi Thái Dương. Không chỉ là một thương vụ đầu tư thông thường, đây được xem là “cú bắt tay lịch sử”, mở lối cho việc hình thành một hệ sinh thái chăn nuôi - chế biến thực phẩm quy mô lớn, công nghệ cao.
Với nền tảng vững chắc, Tập đoàn chăn nuôi, chế biến thực phẩm Xuân Thiện đặt ra nhiệm vụ đầy tham vọng: đến năm 2025, mỗi năm cung cấp ra thị trường 2 triệu tấn thức ăn chăn nuôi, 6 triệu con lợn thịt, 50.000 tấn sữa dê và 100.000 tấn nước ép hoa quả.
Chiến lược đầu tư cũng được tập đoàn xác định rõ ràng. Phía Nam lấy Đắk Lắk làm trung tâm; phía Bắc lấy Hòa Bình làm vùng lõi, từ đó lan tỏa ra Ninh Bình, Thanh Hóa, Sơn La, Nghệ An. Với chương trình hợp tác mang tính bước ngoặt này, Xuân Thiện không chỉ là “sếu đầu đàn” trong năng lượng tái tạo, mà còn trở thành một trong những tập đoàn kinh tế tư nhân tiên phong hưởng ứng lời hiệu triệu của Chính phủ, mạnh dạn đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp.
Để nhanh chóng hiện thực hóa chiến lược trở thành đầu tàu trong lĩnh vực chăn nuôi công nghệ cao, ngày 21/12/2020, Tập đoàn Xuân Thiện đã khởi công Khu liên hợp sản xuất, chăn nuôi công nghệ cao Xuân Thiện Thanh Hóa I, tại xã Minh Tiến, huyện Ngọc Lặc cũ (nay là xã Minh Sơn, Thanh Hóa). Dự án với tổng số vốn đầu tư gần 3.000 tỷ đồng. Quy mô chăn nuôi 5.600 con lợn nái, 180.000 lợn thịt mỗi năm và nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi công suất 500.000 tấn/năm.
Trên diện tích hơn 100 ha, toàn bộ khu liên hợp được quy hoạch đồng bộ thành nhiều phân khu chức năng: khu nuôi lợn giống, lợn nái mang thai, nái đẻ, cai sữa, lợn thịt; khu nhà máy thức ăn chăn nuôi; khu xử lý chất thải; hệ thống hồ điều hòa; vùng đệm sinh thái; khu nhà ở, khu sinh hoạt cho cán bộ, công nhân viên.
Toàn bộ tổ hợp hiện lên như một “thành phố chăn nuôi xanh” khép kín, sạch sẽ, hiện đại. Khu liên hợp tạo ra một hình ảnh rất khác so với những trang trại chăn nuôi truyền thống vốn gắn liền với mùi hôi và nguy cơ ô nhiễm môi trường.
Tại khu liên hợp này, Xuân Thiện đưa vào sử dụng những công nghệ hiện đại bậc nhất trên thế giới, tạo nền tảng vững chắc để hướng tới xây dựng chuỗi sản xuất khép kín 3F (Feed - Farm - Food). Trong đó, nhà máy thức ăn chăn nuôi giữ vai trò “trái tim”, quyết định trực tiếp đến chất lượng, năng suất và an toàn dịch bệnh của toàn bộ hệ thống.
Theo ông Tống Đức Dũng, Phó Giám đốc Nhà máy thức ăn chăn nuôi Xuân Thiện Thanh Hóa, tổng công suất thiết kế của nhà máy 500.000 tấn/năm, với 2 dây chuyền trộn chính có công suất 45 tấn/giờ và 3 dây chuyền ép viên có tổng công suất 45 tấn/giờ. Toàn bộ thiết bị, dây chuyền công nghệ được nhập khẩu từ châu Âu, đến từ các tập đoàn hàng đầu thế giới như Lame Laca (Italia) và Skiold (Đan Mạch).
Tổng sức chứa khu vực thành phẩm đạt 4.000 tấn. Trong đó, 2.000 tấn thành phẩm chứa ở kho và 2.000 tấn thành phẩm trên Bin chứa (với 48 bin). Đối với khu vực chứa nguyên liệu cho sản xuất, 24 bin chứa nguyên liệu thô với tổng sức chứa khoảng 1.200 tấn nguyên liệu, kèm theo đó là hệ thống bin chứa nguyên liệu vi lượng, vitamin, khoáng... (với 64 bin) chứa các loại vi lượng để đa dạng và linh hoạt các loại nguyên liệu. Từ đó, tối ưu về chi phí và hiệu quả về dinh dưỡng.
Ngoài ra, tổng sức chứa của tất cả các kho nguyên liệu tại nhà máy là 106.000 m3, tương đương 70.000 tấn nguyên liệu các loại. 10 kho phẳng có tổng thể tích 40.000 m3, tương đương khoảng 26.000 tấn nguyên liệu. 8 silo lớn, mỗi silo có thể tích hơn 5.200 m3, tương đương khoảng 35.000 tấn nguyên liệu. 1 kho nguyên liệu hàng bao với tổng diện tích 3.000 m2, tương đương 9.000 tấn nguyên liệu.
Kho chứa nguyên liệu và thành phẩm được thiết kế quy mô lớn, cho phép linh hoạt trong sản xuất và xuất hàng dưới nhiều hình thức (xe bồn, xuất bao, xuất bịch…).
Điểm nổi bật của quá trình sản xuất tại đây là toàn bộ hệ thống silo, dây chuyền đóng bao và hệ thống quản lý đều ứng dụng công nghệ hiện đại của Đan Mạch. Nhờ đó, quy trình sản xuất được khép kín, tự động hóa cao từ khâu lựa chọn, tiếp nhận nguyên liệu, phối trộn, nghiền ép đến đóng gói và bảo quản. Tất cả các công đoạn đều được giám sát chặt chẽ theo hệ thống quản lý chất lượng quốc tế, đảm bảo sản phẩm giữ được giá trị dinh dưỡng tối ưu, an toàn và ổn định.
Toàn bộ nguyên liệu đầu vào được xử lý nhiệt đúng thời gian và nhiệt độ cần thiết để tiêu diệt vi khuẩn, virus, kể cả virus dịch tả lợn Châu Phi. Sau khi ép viên, cám được chuyển khép kín sang trang trại, hoàn toàn không có sự tiếp xúc thủ công, đảm bảo an toàn sinh học.
Đặc biệt, công ty áp dụng công thức dinh dưỡng riêng biệt theo từng loại lợn và từng giai đoạn phát triển nhằm sản xuất thức ăn phù hợp tối đa. Đây là điểm khác biệt so với thức ăn thương mại sản xuất đại trà, giúp hệ số chuyển đổi thức ăn - thịt tối ưu hơn 20-25% so với mặt bằng chung, vừa nâng cao năng suất vừa tiết kiệm chi phí sản xuất.
Ông Dũng cũng bật mí, trong giai đoạn tới, nhà máy thức ăn chăn nuôi Xuân Thiện Thanh Hóa sẽ tiếp tục nâng cấp công nghệ, mở rộng quy mô sản xuất để vừa đáp ứng tốt hơn nhiệm vụ cung cấp nguồn thức ăn chất lượng cao cho các trại chăn nuôi trong hệ thống của Xuân Thiện. Đồng thời, tiến tới thương mại hóa sản phẩm, cung cấp ra thị trường những dòng sản phẩm thức ăn chăn nuôi với chất lượng tốt nhất, khác biệt nhất.
Song song đó, bên cạnh nguồn nguyên liệu nhập khẩu, công ty sẽ hướng tới phát triển các chuỗi liên kết với HTX, nông dân xây dựng vùng nguyên liệu tại chỗ. Điều này vừa giúp doanh nghiệp chủ động được nguồn nguyên liệu, tiết kiệm chi phí, vừa tạo thêm hàng nghìn việc làm cho người dân trên địa bàn.
Nếu nhà máy thức ăn chăn nuôi là “trái tim”, thì trang trại chăn nuôi lợn công nghệ cao chính là “bộ não” của toàn bộ hệ thống chăn nuôi Xuân Thiện Thanh Hóa 1. Tại đây, từ khâu giống đến chăm sóc, phối giống, nuôi dưỡng đều được lập trình chính xác bằng công nghệ tự động, hiện đại nhất hiện nay, bảo đảm mỗi khâu sản xuất được kiểm soát chặt chẽ và khoa học.
Để chủ động nguồn giống, doanh nghiệp nhập khẩu lợn cụ kỵ từ Đan Mạch – quốc gia hàng đầu thế giới về công nghệ di truyền. Toàn bộ quá trình nhân giống được quản lý bằng phần mềm dữ liệu lớn, liên kết với cơ sở dữ liệu gia phả của đơn vị cấp giống, cho phép hệ thống tự động tính toán và đề xuất phương án phối giống tối ưu nhằm cho ra đời thế hệ con khỏe mạnh, năng suất cao và kháng bệnh tốt.
Mỗi con lợn nái được gắn chip điện tử, theo dõi toàn bộ vòng đời từ thể trạng, khẩu phần ăn, thời kỳ mang thai đến giai đoạn nuôi con. Mỗi cá thể được thiết kế một “đường cong dinh dưỡng riêng”, do chuyên gia cập nhật thường xuyên, đảm bảo cân bằng dưỡng chất, tránh dư thừa, tiết kiệm tối đa chi phí.
Khu nuôi lợn cai sữa và lợn thịt được chia thành các dãy phòng khép kín, mỗi phòng khoảng 1.500 con. Mọi khâu cho ăn, uống, kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, dọn phân… đều vận hành hoàn toàn tự động. Một công nhân chỉ cần giám sát hệ thống qua màn hình điều khiển. Với quy trình bài bản, khoa học và tự động hóa gần như toàn bộ, trang trại có thể giảm đáng kể chi phí nhân công mà vẫn đảm bảo sản lượng khoảng 180.000 con lợn thịt mỗi năm.
Nhìn vào quy mô phát triển chăn nuôi của Xuân Thiện tại Thanh Hóa, nhiều người đặt ra câu hỏi: liệu doanh nghiệp có giải quyết được triệt để vấn đề chất thải chăn nuôi, không làm ảnh hưởng tới môi trường xung quanh? Bởi lẽ, bài toán môi trường luôn là thách thức lớn với ngành chăn nuôi.
Ông Nguyễn Huy Hoàng, Tổng Giám đốc Tập đoàn Xuân Thiện, nhấn mạnh cam kết mạnh mẽ về môi trường: toàn bộ hoạt động sản xuất của Tập đoàn Xuân Thiện tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn "không giọt nước thải nào ra môi trường", áp dụng công nghệ hiện đại, tái chế và xử lý triệt để nước thải, hướng tới mô hình sản xuất xanh, bền vững”.
Bởi vậy, ngay từ khi khởi công, doanh nghiệp đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng cho hệ thống xử lý phân và nước thải đồng bộ, khép kín. Toàn bộ chất thải được thu gom tự động, tách phân và nước tiểu đưa vào hồ biogas sản xuất khí đốt phục vụ sấy nguyên liệu, tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính. Phần bã phân được ủ vi sinh, lên men và xuất ra ngoài dưới dạng phân bón hữu cơ. Nhà máy xử lý nước thải có công suất 2.000 m3/ngày, đảm bảo “không một giọt nước thải không đạt tiêu chuẩn chảy ra môi trường”.
Không chỉ dừng ở xử lý nước thải, trang trại còn đầu tư hệ thống khử mùi tiên tiến, vận hành theo nguyên lý: hút khí - dập mùi - lọc sạch - tái sử dụng. Nhờ đó, lượng mùi hôi được triệt tiêu tới 95%, giúp khu vực xung quanh không bị ô nhiễm như tại nhiều trang trại truyền thống.
Đặc biệt, trang trại còn kiểm soát mùi ngay từ khâu dinh dưỡng trong chuồng nuôi bằng cách tiên phong sử dụng công nghệ cho ăn lỏng (cám cháo) thay vì cho ăn khô như thông thường. Cách làm này giúp lợn hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn, tăng trọng nhanh, đồng thời giảm đáng kể lượng chất thải. Lượng đạm trong khẩu phần ăn được tính toán chính xác cho từng giai đoạn phát triển của lợn, tránh dư thừa nitơ, nguyên nhân chính gây mùi hôi. Đồng thời, bổ sung men vi sinh vào thức ăn để hỗ trợ tiêu hóa, giảm lượng chất thải và làm phân dễ phân hủy hơn. Đặc biệt, trang trại sử dụng đạm thực vật thay thế đạm động vật giúp phân ít mùi hơn, giảm nguy cơ lây nhiễm chéo và nâng cao mức độ an toàn sinh học.
Song song với đó, hệ thống giám sát môi trường tự động được vận hành 24/24 với camera, cảm biến và phần mềm quản lý trực tuyến. Tất cả các chỉ số về khí thải, nước thải, độ ẩm, nhiệt độ đều được theo dõi liên tục và truyền về trung tâm điều khiển để xử lý ngay khi có biến động. Nhờ những giải pháp đồng bộ này, Xuân Thiện Thanh Hóa 1 đã trở thành mô hình tiên phong trong việc xử lý triệt để “bài toán môi trường”, một điểm yếu cố hữu lâu nay của ngành chăn nuôi.
Trong bối cảnh chăn nuôi nhỏ lẻ ngày càng bộc lộ nhiều hạn chế, hướng đi bằng công nghệ hiện đại, thân thiện môi trường chính là con đường tất yếu để ngành chăn nuôi Việt Nam tiến xa hơn cả về quy mô, năng suất lẫn giá trị xuất khẩu. Với Xuân Thiện, “chăn nuôi xanh” không còn là biển hiệu mà đã biểu hiện bằng các kết quả sống động trên thực tế. Mô hình chăn nuôi tiên tiến này đang đặt nền móng cho một tư duy phát triển mới, nơi công nghệ, sinh thái và con người cùng hòa hợp trong một vòng tròn bền vững, mở ra tương lai xanh cho ngành chăn nuôi Việt Nam.
Tập đoàn Xuân Thiện kỳ vọng, tổ hợp sản xuất - chăn nuôi này sẽ góp phần hình thành chuỗi chăn nuôi khép kín, hiện đại và bền vững, bảo đảm nguồn cung thịt lợn chất lượng cao cho thị trường, đồng thời tạo việc làm, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp và đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Thanh Hóa.
Ông Hoàng cho biết thêm: “Tập đoàn mong muốn cùng chung tay với chính quyền và nhân dân Thanh Hóa xây dựng nền nông nghiệp chuyên nghiệp, chuyên sâu chất lượng cao, tạo thương hiệu cho Việt Nam nói chung và Thanh Hóa nói riêng”.
Hiện nay, việc kiểm soát dịch bệnh chặt chẽ và sản xuất sản phẩm sạch, an toàn không chỉ là yêu cầu bắt buộc, mà còn là hướng đi tất yếu để ngành chăn nuôi phát triển bền vững. Điều này không chỉ giúp chủ thể chăn nuôi duy trì lợi nhuận ổn định, mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, nâng cao uy tín của ngành nông nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng này, Tập đoàn Xuân Thiện không ngần ngại đầu tư hàng nghìn tỷ đồng phát triển chăn nuôi xanh, đặt nền móng vững chắc cho việc xây dựng thương hiệu thịt lợn an toàn, có truy xuất nguồn gốc, đáp ứng đầy đủ yêu cầu khắt khe của cả thị trường trong nước lẫn quốc tế. Đây chính là tư duy phát triển bền vững, nơi công nghệ, con người và môi trường hòa hợp trong một chuỗi giá trị khép kín, mang lại lợi ích lâu dài cho cộng đồng và doanh nghiệp.
Tại Thanh Hóa, năm 2025, chứng kiến nhiều đơn vị trong ngành chăn nuôi lợn lao đao vì dịch bệnh, thế nhưng Xuân Thiện Thanh Hóa 1 vẫn duy trì sản xuất ổn định, đều đặn mỗi tháng xuất bán ra thị trường khoảng 14.000 con lợn thịt. Kết quả này minh chứng hiệu quả vượt trội của mô hình phòng dịch khép kín theo nguyên tắc “3 lớp bảo vệ” (thức ăn - nguồn nước - môi trường) mà đơn vị đang áp dụng.
Ấn tượng với mô hình này, trong chuyến thăm khu chăn nuôi Xuân Thiện Thanh Hóa 1, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến đánh giá: Đây là mô hình điển hình về cách tổ chức chăn nuôi khép kín, kiểm soát dịch bệnh triệt để và áp dụng công nghệ cao, vừa đảm bảo an toàn sinh học, vừa nâng cao uy tín sản phẩm, đồng thời tạo niềm tin cho người tiêu dùng.
Bên cạnh sản xuất, Tập đoàn Xuân Thiện còn đặc biệt quan tâm đến công tác an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh bằng nhiều hoạt động thiết thực: ủng hộ kinh phí phòng, chống dịch Covid-19; hỗ trợ địa phương hoàn thiện hạ tầng giao thông nông thôn, xây dựng nông thôn mới; đóng góp cho các chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát do Chính phủ và tỉnh phát động, giúp nhiều hộ nghèo có nơi ở kiên cố…
Từ khi xuất hiện tại Thanh Hóa, nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi và tổ hợp chăn nuôi lợn công nghệ cao Xuân Thiện tạo ra việc làm thường xuyên cho gần 1.000 lao động, trong đó 80% là người địa phương. Thu nhập bình quân của lao động phổ thông tại đây đạt 7-14 triệu đồng/tháng, cao hơn so với công việc làm nông nghiệp truyền thống. Đối với kỹ sư và cán bộ kỹ thuật thu nhập thậm chí còn cao hơn... Nhờ đó, nhiều gia đình địa phương từ cảnh nghèo túng đã từng bước có cuộc sống ổn định, một bộ phận thanh niên thoát khỏi cảnh “tha hương cầu thực”. Đây là đóng góp quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và tỉnh.
Từ nền tảng trong nước, Xuân Thiện tiếp tục vươn ra thế giới với các dự án nông-lâm nghiệp quy mô lớn tại Angola, hình thành hệ sinh thái nông nghiệp-công nghiệp xanh, tạo hàng chục nghìn việc làm, góp phần nâng cao vị thế doanh nghiệp Việt Nam trên trường quốc tế.
Trong đó có thể kể đến “Dự án sản xuất phân bón và quản lý dinh dưỡng cây trồng cho vùng trồng sắn và rừng bạch đàn tại Angola giai đoạn I (2025-2035)”. Dự án mở ra viễn cảnh xây dựng vùng nguyên liệu 500.000 ha sắn phục vụ chế biến tinh bột và công nghiệp thực phẩm; 1.000.000 ha rừng bạch đàn cho chuỗi sản xuất gang thỏi xanh, bột giấy - gắn với định hướng kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải và thích ứng biến đổi khí hậu.
Đặc biệt, ngày 21/11/2025, Tập đoàn Xuân Thiện cùng Công ty Agrostars khởi công nhà máy sản xuất tinh bột sắn Xixila-một trong những hạng mục trọng tâm của Tổ hợp công nghiệp Agrostars tại Angola.
Nhà máy sản xuất tinh bột sắn Xixila có công suất 1,6 triệu tấn tinh bột sắn/năm, tổng mức đầu tư đăng ký 672 triệu USD. Từ nhà máy này, dự án sẽ mở rộng thêm nhà máy sản xuất mỳ ăn liền 200 triệu gói mỳ/năm, nhà máy phân bón hữu cơ vi sinh 400.000 tấn/năm và 100.000 tấn bột sắn cung cấp ra thị trường làm lương thực cho người dân. Tổng vốn đầu tư của dự án sẽ đạt 750 triệu USD trong kế hoạch tiến độ đề ra 2025-2029. Riêng giai đoạn một 220.000 tấn bột sắn và tinh bột sắn sẽ được hoàn thành trong quý IV năm 2026.
Theo Chủ tịch Tập đoàn Xuân Thiện Nguyễn Văn Thiện, Tập đoàn đã có hơn một thập kỷ kinh nghiệm đầu tư tại châu Phi và chính thức bắt tay vào triển khai các dự án khai thác tại Angola từ đầu năm 2023. Trong đó, Tổ hợp công nghiệp Agrostars là dự án lớn, được đánh giá mang lại giá trị cao. Dự án tập trung phát triển theo bốn trụ cột chiến lược, đồng thời hình thành một hệ sinh thái nông nghiệp - công nghiệp bền vững tại Angola.
Nhờ chuỗi hoạt động khép kín, dự án sẽ tạo ra khoảng 95.000 việc làm trực tiếp và gián tiếp cho doanh nghiệp, người dân địa phương; gia tăng thu nhập và cải thiện đời sống cho hàng nghìn hộ gia đình; thúc đẩy nền kinh tế nông thôn chính quy và phát triển bền vững; đưa tỉnh Cuanza Sul (Angola) trở thành trung tâm công nghiệp – nông nghiệp tiêu biểu cấp quốc gia.
