Nhiều chủ tàu cá bị phạt, phải quay tàu về bờ vì thiết bị giám sát hành trình mất sóng. Giải pháp công nghệ thiếu chuẩn đang khiến người lao động chân sóng khốn đốn.
Nhiều ngư dân bị phạt, phải quay tàu về bờ vì thiết bị giám sát hành trình mất sóng. Giải pháp công nghệ đang khiến người lao động chân sóng khốn đốn.
Thiết bị giám sát hành trình là một công cụ được kỳ vọng sẽ giúp nghề cá Việt Nam minh bạch, hiện đại và tuân thủ các khuyến nghị quốc tế. Nhưng trên thực tế, theo nhiều ngư dân tại Bà Rịa - Vũng Tàu, thiết bị này lại trở thành nỗi ám ảnh. Nguyên nhân bởi những trục trặc kỹ thuật, sóng yếu, mất tín hiệu... lại có thể khiến họ bị lập biên bản, bị xử phạt, thậm chí là mất trắng cả chuyến biển.
Ông Nguyễn Văn Tôn, Phó Chủ tịch Hội Thủy sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu:Khi lắp máy giám sát thì hiện nay có 7-8 cơ quan, các nhà đầu tư để cung cấp cái máy này cho bà con. Một ngày mất 20 - 30 lần, mà khi nào mất kết nối thì phải giải trình. Trên 6 tiếng hoặc là dưới 10 ngày là phải kéo tàu về.
Điều đáng nói là giữa đại dương mênh mông, khi những chiếc tàu cá liên tục bị gián đoạn kết nối, thì người chịu thiệt lại chính là những chủ tàu - những người không có quyền lựa chọn nhà mạng, cũng không được hỗ trợ kỹ thuật đầy đủ. Đặc biệt, trách nhiệm lại bị đổ dồn về một phía là những người đang mưu sinh giữa sóng gió.
Không ít ngư dân rơi vào cảnh tiến thoái lưỡng nan. Không đánh bắt thì mất thu nhập, mà đi biển trong tình trạng mất kết nối thì bị xem là vi phạm.
Ông Tạ Thái Sơn, Xã Phước Tỉnh, huyện Long Đất, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu:Bây giờ mình chỉ muốn làm sao nhà mạng khắc phục để cho cái mà hoạt động trên biển nó vững tâm cho bà con, không để mất rồi lại có mất rồi lại có. Tôi chỉ muốn làm sao là bên nhà mạng khắc phục dung đi biển cho nó, nó đánh bắt được suôn sẻ.
Trong bối cảnh đó, ngành nông nghiệp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đang nỗ lực tìm giải pháp. Từ việc kết nối lại với ngư dân thông qua nhà mạng, nhờ địa phương vào cuộc xác minh khi có sự cố, cho đến yêu cầu các đơn vị cung cấp thiết bị hỗ trợ kỹ thuật để xử lý sự cố kịp thời. Nhờ đó, đa số các trường hợp mất kết nối được hỗ trợ, khắc phục sự cố mà không phải đưa thuyền về bờ hay nộp phạt.
Ông Đặng Văn Lương, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư Bà Rịa - Vũng Tàu:Có nhiều trường hợp chủ tàu không báo cáo vị trí mà chúng tôi chưa liên hệ được chủ tàu. Giải pháp tiếp theo là chúng tôi đã liên hệ các chủ tàu qua nhà mạng theo số điện thoại đăng ký và nhờ địa phương hỗ trợ để làm việc được với chủ tàu và sẽ tiếp tục xác minh khi tàu cá này về bờ. Trách nhiệm của những đơn vị cung cấp thiết bị VMS đã được thể hiện khi mà Chi cục yêu cầu hỗ trợ cho các chủ tàu khắc phục kết nối để xác định nguyên nhân, xác định mức độ, phạm vi để xử lý vi phạm.
Khi công nghệ trở thành rào cản thay vì công cụ hỗ trợ, thì người gánh chịu thiệt hại không ai khác ngoài ngư dân - những người đang được kỳ vọng là mắt xích quan trọng trên mặt trận gỡ thẻ vàng IUU. Giám sát hành trình cần thiết, nhưng giám sát ấy phải đồng hành, chứ không thể là thứ khiến người dân sợ hãi mỗi lần vươn khơi.