Giữa đại ngàn Sa Pa, trên hành trình gìn giữ những giá trị bản sắc giữa nhịp sống hiện đại, có những con người vẫn miệt mài thêu dệt từng hoa văn như cách níu giữ hồn cốt quê hương.
Trên những triền núi sương phủ trắng quanh năm ở Sa Pa, có một sắc màu không bao giờ phai. Đó là sắc màu của thổ cẩm – thứ ngôn ngữ không lời, chứa đựng linh hồn của biết bao thế hệ người vùng cao. Ở đó, có những đôi tay miệt mài dệt từng đường chỉ, và có cả những trái tim lặng lẽ giữ gìn một di sản đang mai một từng ngày.
Từ đôi bàn tay khéo léo của những người phụ nữ vùng cao, những tấm vải thổ cẩm được tạo nên bằng tất cả sự tỉ mỉ, kiên trì với nguyên liệu từ thiên nhiên, với kỹ thuật thêu, dệt, nhuộm thủ công mang đậm bản sắc từng dân tộc.
Như chị Giàng Thị Tùng, người gắn bó với nghề dệt từ khi mới lên 9 tuổi, những hoa văn trên từng tấm vải là cả một phần ký ức tuổi thơ, là sự tiếp nối truyền thống của ông bà, cha mẹ.
PV Chị GIÀNG THỊ TÙNG (Thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai)
Tôi thì tôi cũng thích nghề này. Tại vì nghề này thì ông bà và bố mẹ đã dạy từ hồi nhỏ rồi thì từ khi tôi không muốn, tại vì muốn nghề này nó phát triển hơn. Tôi cũng muốn là nếu sau này tôi còn làm được, cố gắng được hơn nữa thì tôi sẽ dạy cho các bạn còn trẻ hơn Tôi còn học thêm của tôi để không bỏ qua như phong tục của bố mẹ và ông bà nói để lại để mình còn giữ được nó.
Bà LÒ THỊ XUYÊN (Thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai)
Miệt mài và tỉ mỉ, cô Xuyên vẫn say mê học hỏi và giữ gìn nghề thổ cẩm, thêu dệt nên những mảnh vải mang đậm dấu ấn văn hóa của người Mông nơi núi rừng Tây Bắc. Với cô, mỗi họa tiết không chỉ là hoa văn, mà còn là biểu tượng của niềm tự hào dân tộc.
Cô Lò Thị Xuyên (Thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai)
Để gìn giữ và lan tỏa những giá trị ấy, anh Võ Văn Tài – Phó Giám đốc Hợp tác xã làng nghề thổ cẩm Lan Rừng đã cùng các nghệ nhân dựng nên một mô hình độc đáo đó là kết hợp bảo tồn nghề dệt với phát triển sinh kế cho bà con vùng cao.
Từ chỉ vài người khởi đầu, nay HTX đã quy tụ hơn nhiều lao động thường xuyên, phần lớn là phụ nữ người Mông, Dao, Thái. Nhiều người làm tại nhà, tranh thủ những giờ nông nhàn để tăng thêm thu nhập và gìn giữ nghề truyền thống.
Ông VÕ VĂN TÀI – PGĐ HTX Làng nghề thổ cẩm Lan Rừng
Không dừng lại ở việc giữ nghề, HTX Lan Rừng còn đưa thổ cẩm bước ra thị trường, trở thành sản phẩm OCOP 3 sao của tỉnh Lào Cai. Mỗi chiếc túi, chiếc áo, chiếc khăn không chỉ đẹp về hình thức mà còn chứa đựng chiều sâu văn hóa bản địa.
Để đạt được chứng nhận là sản phẩm OCOP 3 sao của tỉnh Lào Cai, thổ cẩm Lan Rừng không chỉ đáp ứng các tiêu chí về chất lượng, quy trình sản xuất, mà còn là “đại sứ” văn hóa đưa hình ảnh Sa Pa đến gần hơn với du khách trong và ngoài nước.
Ông VÕ VĂN TÀI – PGĐ HTX Làng nghề thổ cẩm Lan Rừng
Ở giữa đại ngàn Sa Pa, thổ cẩm không chỉ là những tấm vải, mà là câu chuyện về niềm tin, về sự kiên cường gìn giữ bản sắc, và là hy vọng cho một tương lai nơi bản làng không chỉ sống lại ký ức… mà còn phát triển kinh tế từ những nét đẹp truyền thống.
