Từ những bãi biển ngập rác, Côn Đảo nay trở thành hình mẫu sống xanh nhờ sự phối hợp giữa chính quyền, cộng đồng… vừa giảm nhựa vừa bảo vệ đa dạng sinh học.
Từ những bãi biển ngập rác, Côn Đảo nay trở thành hình mẫu sống xanh nhờ sự phối hợp giữa chính quyền, cộng đồng… vừa giảm nhựa vừa bảo vệ đa dạng sinh học.
Trước đây, Côn Đảo từng đối diện với tình trạng rác thải tràn ngập, đe dọa môi trường biển và sinh kế của người dân địa phương. Những bãi biển ngập rác và nguồn nước bị ô nhiễm từng là hình ảnh quen thuộc. Tuy nhiên, nhờ nỗ lực liên tục và đồng bộ từ chính quyền, các tổ chức dự án như WWF và đặc biệt là sự tham gia tích cực của cộng đồng, Côn Đảo ngày nay đã trở thành “thiên đường đáng sống” - được ví như thủ đô chống rác thải nhựa của Việt Nam.
PGS.TS Nguyễn Chu Hồi, Phó Chủ tịch thường trực Hội Thủy sản Việt Nam:Không chỉ là thay đổi nhận thức của người dân về rác thải nhựa mà còn thay đổi cái hành vi. Bài học quan trọng nhất mà tôi rút ra đó là có cái sự chung tay của các cấp độ, của chính quyền địa phương, với các cơ quan điều hành dự án và cùng với cái người dân. Bởi vì không ai khác người dân chính là lực lượng chính mà có thể chủ động và thường xuyên để tham gia vào cái việc giảm thiểu rác thải nhựa từ nguồn.
Trong hành trình biến Côn Đảo thành “thiên đường chống rác thải nhựa”, sự phối hợp nhịp nhàng giữa chính quyền, cộng đồng và các tổ chức quốc tế đóng vai trò then chốt. Trong đó, Tổ chức WWF đã đặt Côn Đảo vào vị trí ưu tiên hàng đầu khi triển khai các dự án bảo vệ môi trường.
Dự án không chỉ hướng đến thay đổi nhận thức mà còn thúc đẩy những mô hình thực tế, có thể nhân rộng. Các sáng kiến bao gồm xây dựng “khu dân cư không nhựa dùng một lần”, triển khai hệ thống thu gom và phân loại rác tại các điểm du lịch, kết hợp với các chiến dịch nâng cao ý thức cho ngư dân, học sinh và cộng đồng địa phương.
Bà Nguyễn Thị Diệu Thúy, Giám đốc Chương trình giảm nhựa, Tổ chức WWF:Chúng tôi đặt Côn Đảo vào cái vị trí ưu tiên đầu tiên khi mà chúng tôi xây dựng dự án và chúng tôi tiếp cận bằng mọi góc, một góc độ để có thể bảo vệ được Côn Đảo. Không chỉ trực tiếp mà còn cùng với chính quyền và người dân địa phương để xây dựng một cái mô hình đô thị giảm nhựa, trong đó tất cả người dân cùng tham gia vào cái việc giảm thiểu rác thải nhựa, quản lý rác thải nhựa tốt hơn.
Việc giảm nhựa tại Côn Đảo không chỉ là bảo vệ môi trường sống của người dân mà còn là cách gìn giữ sự đa dạng sinh học độc đáo trên đảo ngọc này. Với hệ sinh thái biển và rừng nguyên sinh phong phú, Côn Đảo được ví như một viên ngọc quý của Việt Nam, nơi vẫn duy trì được nhiều loài động, thực vật đặc hữu. Bảo tồn thiên nhiên sẽ không trọn vẹn nếu không ngăn chặn những tác động gây suy thoái đa dạng sinh học. Việc giảm thiểu rác thải nhựa chính là hành động thiết thực, giúp đảo duy trì giá trị sinh thái quý giá cho hiện tại và các thế hệ tương lai.
Bà Nguyễn Thị Diệu Thúy, Giám đốc Chương trình giảm nhựa, Tổ chức WWF:Côn Đảo thực sự là một viên ngọc rất quý của Việt Nam, bởi vì là cái đa dạng sinh học Côn Đảo nó cao và có thể nói là địa bàn mà nó còn duy trì, giữ gìn được những cái đa dạng sinh học cho đến tận ngày nay. Bảo tồn thiên nhiên mà không ngăn chặn những cái tác động mà nó có thể ảnh hưởng đến cái cái suy thoái đa dạng sinh học đấy thì nó dẫn đến những cái mất mát rất là lâu dài trong tương lai.
Để việc chống rác thải nhựa tại Côn Đảo thực sự hiệu quả, cần kết hợp giải pháp ngắn hạn với những chương trình dài hạn, có chiến lược rõ ràng. Những mô hình, sáng kiến xử lý các điểm nóng về rác thải hiện nay tuy hữu ích, nhưng vẫn mang tính cục bộ và tạm thời. Chỉ khi đó, việc giảm nhựa mới trở thành hoạt động thường xuyên, thực tiễn và bền vững, đảm bảo Côn Đảo tiếp tục duy trì môi trường xanh - sạch - an toàn cho cộng đồng và hệ sinh thái.
Ông Nguyễn Đức Toàn, Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam, Bộ NN-MT:Để mà xử lý thì chúng ta phải có những cái cách làm từ ngắn hạn cho đến dài hạn và có cả chiến lược nữa. Trong dự án thì chúng ta đã là có những cái mô hình, sáng kiến để xử lý những cái điểm nóng của rác. Tuy nhiên, đấy là xử lý mang tính chất là cục bộ và ngắn hạn thôi. Thế còn dài hạn thì chúng ta phải xây dựng được, hoàn thiện chính sách, kể cả những quy định về những cái định mức kinh tế kỹ thuật phù hợp với đặc thù của việc.
Từ những bãi biển ngập rác và cảnh quan bị xâm hại, Côn Đảo nay đã trở thành hình mẫu về sống xanh và chống rác thải nhựa tại Việt Nam. Thành công này là minh chứng sống động cho thấy: khi cộng đồng, chính quyền và tổ chức quốc tế đồng hành, một hòn đảo có thể trở thành thiên đường xanh, sạch và đáng sống.
