Giữ vệ sinh môi trường để giữ chân du khách
Mới đây, chúng tôi có dịp tham gia chương trình “Ngày cuối tuần cùng dân” do xã Văn Chấn, tỉnh Lào Cai tổ chức. Chương trình được triển khai tại các thôn Pang Cáng, Giàng B, Kang Kỷ và Bản Mới của xã Suối Giàng cũ với nhiều hoạt động cùng bà con dọn dẹp vệ sinh môi trường.
Xã Văn Chấn ra quân dọn vệ sinh môi trường. Ảnh: Thanh Ngà.
Điều khiến chúng tôi cảm nhận rõ nét nhất khi đến với Suối Giàng chính là sự chuyển biến lớn trong nhận thức và hành động của người dân nơi đây. Trên đỉnh núi cao, nơi có 98% đồng bào Mông sinh sống, trước kia việc giữ gìn vệ sinh môi trường vẫn còn là điều xa lạ với nhiều người, do ảnh hưởng bởi nếp sống, tập quán lâu đời.
Thế nhưng, giờ đây mọi thứ đã thay đổi. Hơn 800 hộ dân đã bắt đầu quan tâm đến việc giữ gìn môi trường sống sạch sẽ, gọn gàng. Nhiều gia đình không còn nuôi nhốt gia súc quanh nhà như trước. Thay vào đó, họ đã có ý thức hơn trong việc xử lý rác thải, không vứt bừa bãi, nhiều hộ đã xây dựng được nhà tiêu hợp vệ sinh.
Sự thay đổi tích cực ấy có được trước hết là nhờ vào công tác tuyên truyền bền bỉ, sâu sát của chính quyền địa phương. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn cả là trong những năm gần đây, Suối Giàng đang dần khẳng định vị thế là một trong những điểm du lịch trọng điểm của tỉnh Lào Cai. Nhờ du lịch phát triển, đời sống của bà con từng bước được cải thiện, từ đó nhận thức của người dân cũng được nâng lên rõ rệt. Người dân hiểu rằng, giữ gìn vệ sinh môi trường không chỉ để bảo vệ sức khỏe của chính mình mà còn là cách để giữ chân du khách, phát triển du lịch bền vững.
Chị Vàng Thị Mái, người dân thôn Giàng B, xã Văn Chấn chia sẻ đổi thay của bà con khi du lịch ở địa phương phát triển. Ảnh: Thanh Ngà.
Chị Vàng Thị Mái, người dân thôn Giàng B, xã Văn Chấn, tỉnh Lào Cai tâm sự mà không dấu nổi niềm vui: “Từ ngày bản mình có khách du lịch lên chơi, cuộc sống thay đổi rất nhiều. Trước nuôi con gà, con lợn cũng chỉ để nhà ăn, có thừa thì phải đi cả buổi xuống chợ trung tâm để bán. Giờ thì dễ rồi, mang ra đầu đường là có người hỏi mua liền.”
Bằng giọng nói mộc mạc, chân thành, chị Mái trò chuyện thêm, nhiều nhà trong thôn giờ nuôi được nhiều lợn, nhiều gà hơn để bán cho khách. Có người còn mở quán bán hàng, khách lên đông, thôn đông vui, kinh tế cũng dần khá lên, không còn vất vả như trước nữa.
“Khách đến thôn mình ai cũng thích sạch sẽ. Vậy nên giờ bà con mình cũng thay đổi nhiều rồi, nhà nào cũng quét nhà, dọn ngõ, không còn vứt rác bừa bãi như trước nữa. Mình giữ cho sạch, khách mới vui, họ mới muốn quay lại bản mình thêm nhiều lần nữa”, chị Vàng Thị Mái chia sẻ.
Đưa sản phẩm bản địa lên ngôi
Suối Giàng từ lâu được biết đến với giống chè Shan Tuyết cổ thụ, không chỉ là nguồn thu nhập quan trọng mà còn là niềm tự hào gắn liền với văn hóa của người Mông nơi đây. Mong muốn nâng tầm giá trị cây chè, Hợp tác xã Suối Giàng đã xây dựng mô hình kết hợp giữa sản xuất nông nghiệp và du lịch trải nghiệm. Nhờ đó, du khách không chỉ được thưởng thức hương vị chè cổ truyền, mà còn trực tiếp tìm hiểu quy trình sản xuất trà, cảm nhận cuộc sống gắn bó với núi rừng và cây chè của người dân bản địa.
Văn Chấn kết hợp sản xuất nông nghiệp với du lịch trải nghiệm phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho bà con. Ảnh: Thanh Ngà.
Chia sẻ với phóng viên Báo Nông nghiệp và Môi trường, bà Lâm Thị Kim Thoa, Giám đốc Hợp tác xã Suối Giàng, tỉnh Lào Cai cho biết, hiện nay hợp tác xã đang tập trung đầu tư chế biến các dòng trà cao cấp như: Hồng Trà, Hoàng Trà, Bạch Trà... theo quy trình bài bản, nhằm hướng đến phân khúc khách hàng cao cấp, yêu cầu chất lượng sản phẩm cao.
Bên cạnh sản xuất, hợp tác xã cũng đẩy mạnh phát triển du lịch trải nghiệm gắn với cây chè. Du khách đến Suối Giàng không chỉ được tham quan vườn chè cổ thụ, mà còn được trực tiếp tham gia các hoạt động như: hái chè, chế biến trà thủ công, nghỉ tại homestay và khám phá văn hóa truyền thống của người Mông.
Không chỉ đơn thuần là quảng bá sản phẩm, những hoạt động trải nghiệm này còn mang đến cho du khách cái nhìn chân thực, gần gũi hơn với đời sống thường ngày của người dân bản địa. Các bữa ăn truyền thống được chuẩn bị từ nguyên liệu địa phương, những tiết mục văn nghệ dân tộc, hoạt động hướng dẫn làm thổ cẩm, thổi khèn Mông... đã trở thành dấu ấn riêng của Văn Chấn.
Du khách đến Suối Giàng sẽ cảm nhận được cuộc sống mộc mạc, gần gũi thường ngày của người dân nơi đây. Ảnh: Thanh Ngà.
Chính sự mộc mạc, chân tình ấy đã giúp nơi đây để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng du khách. Đồng thời, những hoạt động du lịch cộng đồng cũng mở ra cơ hội tăng thêm thu nhập cho người dân, góp phần cải thiện và nâng cao đời sống cho bà con nơi đây.
Dân thụ hưởng, du khách hài lòng, địa phương phát triển
Ông Nguyễn Hữu Lực, Chủ tịch UBND xã Văn Chấn, tỉnh Lào Cai cho biết, Xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn trong thời gian tới, địa phương đã và đang xây dựng định hướng cụ thể nhằm phát triển Suối Giàng cũ trở thành một trong những điểm đến trọng điểm vùng của tỉnh.
Theo ông Nguyễn Hữu Lực, một trong những chiến lược trọng tâm là quy hoạch đồng bộ khu vực du lịch Suối Giàng, tạo nền tảng hạ tầng vững chắc để thu hút du khách. Cùng với đó, xã cũng đang tích cực tổ chức các hoạt động xúc tiến đầu tư, mời gọi các doanh nghiệp có tiềm lực tham gia, góp phần thúc đẩy du lịch địa phương phát triển bền vững và chuyên nghiệp hơn.
Một góc không gian văn hóa - du lịch Suối Giàng. Ảnh: Thanh Ngà.
Bên cạnh việc quy hoạch và đầu tư hạ tầng, chính quyền địa phương cũng đặc biệt coi trọng yếu tố con người trong phát triển du lịch. Các chương trình đào tạo nghề, hướng dẫn kỹ năng làm du lịch, chế biến món ăn truyền thống, sản xuất thủ công mỹ nghệ... sẽ được tổ chức thường xuyên, nhất là dành cho đồng bào dân tộc Mông.
Những lớp học này không chỉ giúp người dân nâng cao kỹ năng phục vụ khách du lịch chuyên nghiệp hơn, mà còn góp phần quan trọng trong việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của địa phương, yếu tố cốt lõi tạo nên sức hấp dẫn riêng biệt cho du lịch cộng đồng ở Suối Giàng.
Song song với phát triển hạ tầng và nguồn nhân lực, xã Văn Chấn đang tích cực triển khai ứng dụng chuyển đổi số vào các hoạt động du lịch. Các nội dung như: số hóa thông tin điểm đến, đặt phòng trực tuyến, quảng bá tour trải nghiệm trên các nền tảng số... đã và đang được đẩy mạnh, nhằm tiếp cận các nhóm đối tượng khác hàng khác nhau nhiều hơn.
Văn Chấn định hướng phát triển Suối Giàng trở thành một trong những điểm đến trọng điểm của tỉnh Lào Cai. Ảnh: Thanh Ngà.
Hơn nữa, địa phương cũng khuyến khích người dân đủ điều kiện đầu tư mở rộng loại hình homestay, phát triển dịch vụ sơ chế nông sản, góp phần nâng cao giá trị chuỗi cung ứng trong hoạt động du lịch. Bên cạnh đó, việc hình thành và nâng cấp các tuyến đường kết nối Suối Giàng với trung tâm các phường, xã lân cận cũng đang được ưu tiên thực hiện, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách trong hành trình khám phá du lịch tại địa phương.
