Tác giả ‘Tống biệt hành’ để lại 3 tác phẩm cho thiếu nhi

Phạm Tuấn - Thứ Năm, 20/07/2023 , 14:13 (GMT+7)

Nhà thơ Thâm Tâm, tác giả bài thơ ‘Tống biệt hành’ nổi tiếng, cũng gửi gắm nhiều tâm huyết trong các tác phẩm đồng thoại, cổ tích, dã sử viết cho thiếu nhi.

Tập truyện cổ tích "Hái cây hoa nhài".

Nhà thơ Thâm Tâm hy sinh ở tuổi 37 vào ngày 18/8/1950 và được an táng tại đèo Mã Phục, Cao Bằng. Di sản của nhà thơ Thâm Tâm mà nhiều người biết đến nhất là bài thơ “Tống biệt hành”. Tuy nhiên, sự nghiệp nhà thơ Thâm Tâm không chỉ có những dư âm ngậm ngùi “đưa người ta không đưa sang sông, sao có tiếng sóng ở trong lòng, bóng chiều không thắm không vàng vọt, sao đầy hoàng hôn trong mắt trong”.

Nhờ nỗ lực tìm kiếm của người con trai duy nhất Nguyễn Tuấn Khoa, công chúng được dịp hiểu thêm tác giả "Tống biệt hành" qua một số tác phẩm văn xuôi. Khi nhà thơ Thâm Tâm từ giã thế gian, Nguyễn Tuấn Khoa chỉ mới 4 tuổi nên ký ức về cha khá nhạt nhòa và tư liệu về cha cũng khá khiêm tốn.

Chuyên tâm sưu tầm nhiều năm ở thư viện tư nhân miền Nam và thư viện Pháp, Nguyễn Tuấn Khoa đã có được một lượng tác phẩm văn xuôi khá lớn của nhà thơ Thâm Tâm, trong đó có không ít trang viết dành cho thiếu nhi.

Nhà thơ Thâm Tâm tên thật Nguyễn Tuấn Trình (sinh ngày 12/5/1917 tại Hải Dương), qua những tác phẩm để lại, chứng tỏ ông là một tác giả đa tài. Nhà thơ Thâm Tâm làm báo, vẽ tranh, viết văn, soạn kịch... Từ năm 1942 đến năm 1945, nhà thơ Thâm Tâm đã viết nhiều truyện thiếu nhi in trên các tờ Truyền bá và Phổ thông bán nguyệt san...

Tập truyện dã sử "Thuồng luồng ở nước".

Tình cảm nhà thơ Thâm Tâm dành cho thiếu nhi trong bài thơ “Tống biệt hành” tập trung vào hình ảnh “Em nhỏ ngây thơ đôi mắt biếc”. Còn với văn xuôi thì ông gửi gắm tâm huyết qua nhiều thể loại khác nhau. Lần đầu tiên di sản viết cho thiếu nhi của tác giả Thâm Tâm được sưu tầm khá đầy đủ và tập hợp in lại thành ba cuốn, tập truyện đồng thoại “Con rùa đội vẹt”, tập truyện cổ tích “Hai cây hoa nhài” và tập truyện dã sử “Thuồng luồng ở nước”.

Với 3 tập truyện thiếu nhi, nhà thơ Thâm Tâm định hình phong cách văn chương độc đáo của ông, đó là kết hợp khéo léo giữa thể tài truyền thống với nội dung hiện đại, mang đến nhiều tầng ý nghĩa.Truyện cổ tích của nhà thơ Thâm Tâm ngồn ngộn chất liệu đời sống và con người. Ở đó, nhân vật cổ tích có nội tâm phong phú, câu chuyện có rất nhiều đối thoại được kể với ngôn ngữ văn xuôi hiện đại, gần với truyện ngắn và kịch.

Tương tự, truyện dã sử của nhà thơ Thâm Tâm cũng lấy nhân vật lịch sử, bối cảnh lịch sử là đối tượng. Nhưng nhân vật lịch sử của ông không còn là phương tiện hay cái loa của các sự kiện lịch sử mà tồn tại đầy nhân bản.

Nhà thơ Thâm Tâm dày công nhất trong truyện đồng thoại. “Con rùa đội vẹt” gồm 5 truyện ngắn và 2 truyện vừa là thế giới đồng thoại rất phong phú, thể hiện một cái nhìn quan sát rất tinh tế thế giới loài vật cũng như sự uyển chuyển đưa thế giới loài vật ấy gần gũi với con người không chỉ qua biện pháp nhân hóa một cách đơn điệu.

Tập truyện đồng thoại "Con rùa đội vẹt".

Viết cho thiếu nhi, nhà thơ Thâm Tâm gửi gắm khéo léo những bài học nhân sinh, những câu chuyện đạo đức, lí tưởng. Qua mỗi câu chuyện các em sẽ cảm nhận được một rung động, nhen nhóm trong tâm tư những suy nghĩ tích cực.  

Viết từ cách đây 80 năm, truyện thiếu nhi của nhà thơ Thâm Tâm vẫn gần gũi với chúng ta bởi sự hiện đại trong từ vựng chuẩn mực và cú pháp trong sáng. Đặc biệt, nội hàm phong phú của mỗi truyện luôn kích thích người đọc suy ngẫm và nhớ lâu. 

Phạm Tuấn
Tin khác
‘Tay chơi’ Đặng Huy Trứ
‘Tay chơi’ Đặng Huy Trứ

‘Tay chơi’ Đặng Huy Trứ là nhà cải cách lớn, góp phần khơi gợi tư tưởng canh tân và khai hóa vào giữa thế kỷ XIX ở Việt Nam.

‘Em bé Napalm’ trần tình về nhiếp ảnh gia Nick Ut
‘Em bé Napalm’ trần tình về nhiếp ảnh gia Nick Ut

‘Em bé Napalm’ là bức ảnh nổi tiếng nhất về chiến tranh Việt Nam, sau nửa thế kỷ lại xôn xao dư luận về câu chuyện bản quyền liên quan đến tác giả Nick Ut.

Viết về Bác như cuộc đời đã chọn
Viết về Bác như cuộc đời đã chọn

Nguyễn Hưng Hải là trường hợp đặc biệt trong số các nhà văn, nhà thơ dành cả cuộc đời, phần lớn thi nghiệp theo đuổi đề tài về Bác Hồ.

100 năm Ngày sinh nhà văn Đoàn Giỏi
100 năm Ngày sinh nhà văn Đoàn Giỏi

Nhắc đến Đoàn Giỏi là nhắc đến 'Đất rừng phương Nam'. Thế nhưng, nhà văn của Nam Bộ ấy còn được công chúng yêu mến bởi rất nhiều những tác phẩm bất hủ khác.

'Mưa hạ ở Sài Gòn' vọng vào nhau tiếng trong veo
'Mưa hạ ở Sài Gòn' vọng vào nhau tiếng trong veo

‘Mưa hạ ở Sài Gòn’ là tên gọi tập thơ chứa đựng nhiều bâng khuâng với cuộc đời, của tác giả Tố Hoài ở độ tuổi bát thập đã trải qua không ít thăng trầm.

Nhà văn Minh Chuyên: Kết nối ký ức vì những điều tốt đẹp
Nhà văn Minh Chuyên: Kết nối ký ức vì những điều tốt đẹp

Hơn 300 tác phẩm văn học, 200 bộ phim và nhiều công trình đề tài hậu chiến, giờ đây ở tuổi gần bát thập, nhà văn Minh Chuyên vẫn miệt mài kết nối ký ức.

Tôi viết 'Gọi người', 'Mắt biếc'
Tôi viết 'Gọi người', 'Mắt biếc'

Tôi viết gọi những đồng đội thân yêu về thăm lại Trường Sơn một thời bom đạn; tôi viết để tạ lỗi với đồng bào trên dải Trường Sơn của Tổ quốc tôi.

Cốt cách người Việt qua lối sống ăn mặc thong dong
Cốt cách người Việt qua lối sống ăn mặc thong dong

Cốt cách người Việt được tác giả Đỗ Quang Tuấn Hoàng tìm hiểu và phác thảo những nét sinh động trong cuốn sách ‘Việt Nam ăn mặc thong dong’.

'Lệ Chi Viên' tái dựng cuộc đời anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi
'Lệ Chi Viên' tái dựng cuộc đời anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi

‘Lệ Chi Viên’ được tái dựng từ ‘Bí mật vườn Lệ Chi’ nổi tiếng hơn hai thập niên trước, cho thấy sân khấu về đề tài lịch sử vẫn có sức hấp dẫn công chúng.

Thanh kiếm và lưỡi cày
Thanh kiếm và lưỡi cày

Nếu mỗi người sẽ có đủ minh triết để vui vẻ hài lòng với những điều nhỏ nhặt mình làm thì thanh kiếm sẽ không cần tồn tại nữa. Khi điều đó chưa xảy ra thì thanh kiếm vẫn còn hiện diện bên lưỡi cày.

30/4 năm nay, các bạn đi đâu?
30/4 năm nay, các bạn đi đâu?

Tôi cảm thấy biết ơn với những người đã ngã xuống. Biết ơn với những người còn sống – tiếp tục sống một cuộc đời bình dị mà đẹp đẽ như ông tôi. Và đó là lý do 30/4 năm nay, tôi không đi đâu cả. Tôi chỉ muốn về với ông mệ.

Ba tôi nhận lệnh mở đường Trường Sơn
Ba tôi nhận lệnh mở đường Trường Sơn

Ba tôi, Thiếu tướng Võ Bẩm, là tư lệnh đầu tiên của lực lượng mở đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh huyền thoại.