Với gần 3.000 ha, tiểu khu rừng 358 và 359 có vị trí chiến lược trong sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Đó còn là hệ sinh thái đầu nguồn quan trọng tạo nguồn sinh thủy cho hồ Quán Chẽ, một hồ chứa lớn cung cấp nước tưới cho 2 xã phía nam của huyện Võ Nhai là Dân Tiến và Bình Long. Ảnh: Lâm tặc không thấy đâu nhưng xác cây lại để ngổn ngang.
Rất nhiều người dân xã Dân Tiến (huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên) thông tin và dẫn đường đưa chúng tôi trèo núi lên khu vực rừng đang bị tàn phá nặng nề nhất. Đó là rừng thuộc tiểu khu 358 và 359.
Khi chúng tôi đến nơi thì không thấy bóng dáng của lâm tặc đâu, chỉ còn dấu tích ngổn ngang những xác cây đổ gục. Đủ các chủng loại gỗ như: Sến, táu, ngát, chò chỉ... Những cây nhỏ bị chặt cành, bỏ gốc lôi ra cả thân cây với đường kính 40 – 60 cm, những cây to bị băm thành khối vuông vức. Tình trạng phá rừng chắc chắn đã diễn ra khá lâu, gốc và thân của nhiều cây lớn đã mục nát. Người đưa đường cho chúng tôi buồn bã: "Rừng nơi này về cơ bản sắp được phá trụi rồi". Bên cạnh đống gỗ lớn còn ngai ngái vừa mới được tập kết, tình cờ tôi gặp một thanh niên. Anh ta hất hàm nói, thích gì, hỏi có vấn đề gì? Người đưa đường lôi vội tôi đi và nói phải cẩn thận, không bọn này nó "đả" chết ngay đấy.
Trước những bằng chứng do chúng tôi cung cấp, ông Nguyễn Sỹ Lâm - Chủ tịch UBND xã Dân Tiến nói, thực sự bàng hoàng vì không tin rừng của địa phương lại đang bị tàn phá với quy mô lớn như vậy. Ông Lâm đã lý giải là do cơ chế cũ còn tồn tại, cộng với việc chuyển đổi của lâm trường sang Cty lâm nghiệp nên việc phân định ranh giới chưa rõ ràng dẫn tới tình trạng “đục nước béo cò”. Mặt khác, ông chủ tịch xã cho biết, sự phối hợp của kiểm lâm địa bàn chưa hiệu quả, không kịp thời theo sát diễn biến để đề xuất biện pháp bảo vệ rừng.
Về trách nhiệm của chủ rừng, ông Bùi Ngọc Chín - Trạm Trưởng trạm Lâm nghiệp Dân Tiến (thuộc Cty Lâm nghiệp Võ Nhai) cho biết, việc quản lý tiểu khu rừng 358, 359 trước đây, Lâm trường Võ Nhai có tới 50 - 60 công nhân. Hiện nay, cả khu vực này, Cty Lâm nghiệp chỉ có 2 biên chế. Trước sự hung hãn và liều lĩnh của những người phá rừng thì quả là “lực bất tòng tâm”. Ở những khu vực rừng đang bị tàn phá nặng nề, khi tôi đưa ra chứng cứ thì ông Chín nói, đã lâu ông không đến những vị trí đó.
Cách giải trình của chính quyền địa phương và chủ rừng khiến ông Bùi Công Thành - Chủ tịch UBND huyện Võ Nhai bất bình. Theo ông Thành, rừng bị phá thì trước hết trách nhiệm phải thuộc về chủ rừng và chính quyền địa phương. Ông Thành mạnh mẽ khẳng định, ông chưa nhận được bất kỳ sự phản ảnh nào từ cơ sở, chính vì lẽ đó mà không thể loại trừ có sự câu kết, tiếp tay, làm ngơ để vi phạm pháp luật.