Tan hoang dự án trồng và chế biến chuối xuất khẩu

Dự án trồng và chế biến chuối xuất khẩu do Cty TNHH Globe Farm Hàn Quốc thực hiện tại xã Viên Thành, huyện Yên Thành (Nghệ An) nằm trong chương trình rải thảm, thu hút đầu tư của tỉnh, tổng vốn 4 triệu USD, quy mô chế biến 10.000 tấn chuối quả/năm. Đây là dự án nhằm tăng thêm thu nhập của người dân quanh năm chân lấm tay bùn. Thế nhưng...

Xưởng chế biến tan hoang trên cánh đồng chuối thối tận gốc.

Năm 2011, song hành cùng việc triển khai dự án, tỉnh Nghệ An đã thi công hoàn thiện con đường nhựa nối từ QL7 chạy thẳng lên cánh đồng trồng chuối. Và nhờ có sự tuyên truyền vận động của lãnh đạo xã, nên chỉ trong một thời gian ngắn, trên cánh đồng Chùa Noi đã có hơn 700 hộ dân đã ký hợp đồng cho nhà đầu tư thuê 50 ha đất với thời hạn 20 năm, giá 600 USD/ha/năm. Thể thức thanh toán mỗi năm một lần. Ngoài ra, người dân cho thuê đất còn được nhà đầu tư tuyển dụng cho vào làm công nhân.

Chị Nguyễn Thị Đức ở xóm 6 cho biết, trên cánh đồng Chùa Noi từ trước tới nay dân vẫn trồng mỗi năm 2- 3 vụ màu như ngô, khoai lang và lạc. Nếu cho họ thuê mỗi năm 30 USD, tương đương 600 ngìn đồng và có một người vào làm công nhân cho họ, với mức lương bình 2- 3 triệu đồng/tháng nữa thì cũng được.

 Thế nhưng ác nghiệp thay, dự án chỉ thực hiện có hiệu lực được vài ba năm thì họ chây ì, không trả tiền thuê đất, kể cả tiền công họ cũng không trả nốt. Cũng từ đấy vườn chuối tan hoang, văn phòng làm việc, xưởng chế biến đã trở thành nơi cho trâu bò trú ngụ.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Hữu Nhàn, Chủ tịch UBND xã Viên Thành bảo: Dự án trồng và chế biến chuối xuất khẩu tại Viên Thành có công suất chế biến 10.000 tấn quả/năm. Kể từ tháng 7/2010, hơn 700 hộ dân đã ký hợp đồng bàn giao đất cho dự án. Vài năm đầu công việc trồng chuối rất nhộn nhịp nên họ còn tuyển dụng hơn 100 lao động là dân trong xã vào làm, với mức lương từ 2,5 - 3 triệu đồng/người/tháng.

Từ năm 2012 đến 2014, phía Cty có xuất khẩu được trên dưới 1.000 tấn chuối đi sang Hàn Quốc, tuy nhiên sau đó họ lại cho công nhân cắt chuối mang đi các chợ quê để bán lẻ. Chuối bán không được, Cty không trả đủ tiền công, đồng chuối lại không được đầu tư chăm bón nữa, thế nên cây èo ọt dần, rồi chết lụi. Đến nay nó đã trở thành bãi chăn thả trâu bò.

Đồng chuối xuất khẩu nay trở thành bãi chăn thả trâu bò.

Tính đến thời điểm này phía Cty Globe Farm Hàn Quốc còn nợ tiền thuê đất của dân 2 năm (năm 2015 và 2016) trên tổng số gần 50 ha đất ở Chùa Noi. Vấn đề này UBND xã Viên Thành đã có đơn kiến nghị nhiều lần, nhưng đến nay phía Cty cũng chẳng có phản ứng gì, coi như... điếc.

Ông Nhàn còn cho biết: Mới đây có một đơn vị khác đến đặt vấn đề với xã xin thuê lại số đất nói trên để trồng cỏ chăn nuôi bò. Theo như văn bản họ gửi cho dân thì Cty mới này vẫn thuê đất 20 năm với giá 500 ngìn đồng/sào/năm. Khi ký hợp đồng họ sẽ trả trước 4 năm, sau đó thì mỗi năm trả một lần. Nhưng việc này thì chưa thể làm được, bởi phía Cty Globe Farm Hàn Quốc chưa thanh lý hợp đồng với dân.

UBND huyện Yên Thành cũng đã có nhiều công văn đôn đốc Cty Globe Farm Hàn Quốc sớm giải quyết vụ việc, nhưng họ vẫn cứ bặt vô âm tín. Thế nên bây giờ dân Viên Thành chỉ biết ngày đêm trông chờ vào sự giải quyết của UBND tỉnh.