Thực hiện Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tỉnh Sơn La đã tiến hành sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã, từ 200 xã, phường còn 75 xã, phường mới. Mỗi đơn vị cấp xã sau sáp nhập bình quân có từ 60 biên chế trở lên, trong đó một phần là cán bộ, công chức được điều động từ cấp tỉnh, cấp huyện.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay, phần lớn trụ sở làm việc tại các xã, phường được thiết kế theo tiêu chuẩn cũ, chỉ đáp ứng cho khoảng 20 biên chế và chưa có nhà ở công vụ. Điều này gây khó khăn cho công tác quản lý, điều hành cũng như sinh hoạt của đội ngũ cán bộ, công chức.
Tại Kỳ họp thứ 11, HĐND tỉnh Sơn La khóa XV, đại biểu Lò Thị Giang (tổ đại biểu số 10) đã chất vấn lãnh đạo UBND tỉnh về phương án và lộ trình tổng thể trong việc bố trí, sắp xếp lại trụ sở làm việc, nhà công vụ, đảm bảo sử dụng hiệu quả, tránh lãng phí, bỏ trống hoặc sử dụng sai mục đích.

Ông Đặng Ngọc Hậu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La thông tin về lộ trình bố trí, sắp xếp, xây dựng trụ sở chính quyền cấp xã mới tại Sơn La. Ảnh: Nguyễn Nga.
Ưu tiên đầu tư trụ sở tại khu vực biên giới, vùng sâu, vùng xa
Trả lời tại phiên chất vấn, ông Đặng Ngọc Hậu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La, cho biết: UBND tỉnh đã bố trí 192 cơ sở nhà, đất làm trụ sở cho 75 xã, phường mới, gồm 75 trụ sở chính và 117 trụ sở tiếp công dân. Các trụ sở dôi dư đã được rà soát, bàn giao về cấp xã để đề xuất phương án cải tạo, sửa chữa, chuyển đổi công năng phù hợp.
Về lộ trình bố trí, sắp xếp và xây dựng mới trụ sở, UBND tỉnh đã giao các Sở Tài chính, Xây dựng, Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND các xã, phường rà soát toàn bộ hiện trạng trụ sở hiện có.
Theo đó, với 12 xã, phường có trụ sở đảm bảo tiêu chuẩn (là các đơn vị được sử dụng lại trụ sở của cấp huyện trước khi sắp xếp), tiếp tục rà soát cụ thể. Trường hợp cần cải tạo, sửa chữa nhỏ để đảm bảo hoạt động thì chủ động bố trí kinh phí từ ngân sách xã, phường được giao. Thời gian thực hiện và hoàn thành trong năm 2025.
Đối với 63 xã, phường còn lại, chưa đáp ứng tiêu chuẩn, định mức, căn cứ mức độ đảm bảo và điều kiện hiện trạng, các địa phương được chia thành 3 nhóm để xây dựng lộ trình đầu tư cụ thể.
Nhóm 1, trụ sở còn mới và có trụ sở dôi dư trên địa bàn, UBND các xã, phường lập phương án cải tạo, nâng cấp công trình sẵn có nhằm đảm bảo đủ diện tích và đáp ứng nhu cầu làm việc theo tiêu chuẩn định mức hiện hành. Phấn đấu hoàn thành rà soát, đề xuất và phê duyệt phương án đầu tư trong năm 2026.

Sơn La đã bố trí 192 cơ sở nhà, đất làm trụ sở cho 75 xã, phường mới. Ảnh: Nguyễn Nga.
Nhóm 2 là các trụ sở đã xuống cấp, cần xây mới tại địa điểm hiện tại, UBND các xã, phường phối hợp các sở, ngành liên quan lập hồ sơ đề xuất chủ trương đầu tư, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Thời gian đề xuất đầu tư trong năm 2026. Dự kiến xây dựng trong giai đoạn 2026-2027, tùy khả năng bố trí vốn.
Nhóm 3 là các trụ sở cần xây dựng tại địa điểm mới, áp dụng với các xã, phường mà trụ sở hiện tại không còn phù hợp về vị trí, quy mô hoặc bị quy hoạch chuyển đổi mục đích sử dụng. UBND cấp xã tổ chức rà soát, đề xuất địa điểm đầu tư trong năm 2025, đồng thời thực hiện quy trình điều chỉnh quy hoạch (nếu cần thiết).
Việc xây dựng được triển khai từ năm 2026-2028, ưu tiên các xã, phường có quy mô dân cư lớn, nguồn thu ngân sách ổn định, xã vùng biên giới, vùng sâu, vùng xa có yêu cầu cấp thiết về quốc phòng, an ninh…
Hiện UBND tỉnh Sơn La đã giao Sở Tài chính chủ trì, tổng hợp nhu cầu đầu tư của các địa phương, đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 và 2031-2035.
Kết luận nội dung này, ông Nguyễn Thái Hưng, Chủ tịch HĐND tỉnh Sơn La đã đề nghị UBND tỉnh và các sở, ngành tiếp tục rà soát lại các khu chức năng theo quy hoạch của đơn vị hành chính cấp xã mới, bảo đảm đồng bộ, phù hợp với thực tế.
Liên quan đến khả năng cân đối ngân sách, trước mắt, sẽ bố trí một khoản kinh phí nhất định để giải quyết nhu cầu ăn, ở, sinh hoạt và làm việc của cán bộ xã tại các trung tâm hành chính mới hình thành, theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Về lâu dài, nội dung này sẽ được lồng ghép vào kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm.