Sáng 22/4, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Thị Phương Hoa chủ trì cuộc họp nghe báo cáo về các nhiệm vụ khoa học công nghệ (KHCN) liên quan đến lĩnh vực đo đạc và bản đồ, viễn thám.
Ông Nguyễn Văn Long, Vụ trưởng Khoa học và Công nghệ (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, giai đoạn 2021 - 2025, KHCN lĩnh vực đo đạc và bản đồ tập trung vào nghiên cứu và phát triển các công nghệ, thiết bị thu nhận dữ liệu địa lý cũng như ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ số trong việc xây dựng cơ sở dữ liệu địa lý quốc gia.
Phát triển đô thị thông minh từ nền tảng thông tin địa lý. Ảnh: MH.
Bên cạnh đó, một số nhiệm vụ quan trọng khác đã được triển khai gồm phát triển phương pháp nhận dạng dịch vụ hệ sinh thái từ dữ liệu vệ tinh, xây dựng quy trình thu nhận và xử lý dữ liệu tài sản ngầm 3D, góp phần hoàn thiện hệ thống quy chuẩn kỹ thuật cho công tác quản lý tài nguyên và môi trường.
Đặc biệt, các đơn vị đã thành công trong việc xây dựng và ban hành các tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) và quy chuẩn kỹ thuật (QCVN). Các tiêu chuẩn, quy chuẩn này không chỉ giúp nâng cao chất lượng công tác đo đạc bản đồ mà còn đảm bảo tính đồng bộ và chuẩn xác trong việc xử lý và quản lý dữ liệu địa lý.
Đối với lĩnh vực viễn thám, các kết quả nghiên cứu đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng hệ thống văn bản pháp lý liên quan đến viễn thám cũng như các quy trình ứng dụng viễn thám trong giám sát tài nguyên, môi trường và thiên tai. Các giải pháp công nghệ mới đã giúp tự động trích xuất thông tin về các hiện tượng thiên tai như bão, ngập lụt và trượt lở đất đá từ dữ liệu viễn thám.
Nổi bật, công nghệ viễn thám cũng đã được ứng dụng trong việc xây dựng các kịch bản dòng chảy lũ về hồ chứa giúp giảm thiểu ảnh hưởng của thiên tai đối với các khu vực hạ du. Ngoài ra, việc giám sát sự biến động của hệ thực vật vùng ven biển và theo dõi hoạt động khai thác khoáng sản cũng đã đạt được những kết quả đáng kể, góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.
Theo Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Văn Long, căn cứ kế hoạch của Bộ Nông nghiệp và Môi trường thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, năm 2026, lĩnh vực đo đạc, bản đồ, viễn thám có tổng cộng 21 nhiệm vụ KHCN được các tổ chức, cá nhân đề xuất.
Trên cơ sở đó, Vụ Khoa học và Công nghệ đã rà soát và đề xuất 9 nhiệm vụ ưu tiên, trong đó có 5 nhiệm vụ trong lĩnh vực đo đạc bản đồ và 4 nhiệm vụ trong lĩnh vực viễn thám. Các nhiệm vụ này đều có tính chất đặc thù, yêu cầu trình độ nghiên cứu cao và có tính ứng dụng rộng rãi trong công tác quản lý và phát triển kinh tế - xã hội.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa cho rằng, phát triển KHCN đo đạc, bản đồ và viễn thám phải trở thành động lực then chốt giúp Việt Nam bắt kịp xu thế toàn cầu và có bước tiến vững chắc trong tương lai. Ảnh: Nguyễn Thủy.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa cho rằng, các nhiệm vụ KHCN trong lĩnh vực đo đạc bản đồ, viễn thám không chỉ đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước mà còn phải đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ mới để phục vụ công tác giám sát, bảo vệ tài nguyên và môi trường.
Do đó, Thứ trưởng đề nghị các đơn vị cần tiếp tục tư duy về những đề tài nghiên cứu có tính định hướng lâu dài. Đặc biệt, các cục và viện nghiên cứu phải phối hợp chặt chẽ với nhau để đề xuất các nhiệm vụ nghiên cứu phù hợp với chiến lược phát triển của ngành đo đạc bản đồ, viễn thám, bảo đảm các nghiên cứu này gắn liền với các nội dung chiến lược đã được phê duyệt.
“Phát triển KHCN đo đạc, bản đồ và viễn thám phải trở thành yếu tố then chốt giúp Việt Nam bắt kịp xu thế toàn cầu và đạt được những bước tiến vững chắc trong công tác quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững trong tương lai”, Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa nhấn mạnh.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa cũng nhấn mạnh việc cần tăng cường năng lực nghiên cứu cho các viện và các đơn vị nghiên cứu khoa học để đảm bảo các nghiên cứu luôn được thực hiện với chất lượng cao và phục vụ tốt các yêu cầu thực tiễn công tác quản lý nhà nước của ngành.
