Một nhóm nghiên cứu do Đại học Princeton dẫn dắt đang ứng dụng kỹ thuật quản trị rủi ro từ lĩnh vực tài chính để phát triển phần mềm hỗ trợ tích hợp hiệu quả năng lượng tái tạo vào lưới điện mà không đánh đổi độ an toàn vận hành.

Lưới điện hiện đại sử dụng năng lượng mặt trời và gió ngày càng cần các giải pháp quản lý rủi ro để đảm bảo vận hành ổn định, an toàn. Ảnh minh họa.
Dự án nhằm giải quyết hai bài toán lớn: giúp các nhà vận hành lưới điện điều chỉnh linh hoạt khi năng lượng tái tạo biến động do thời tiết, đồng thời hỗ trợ hoạch định dài hạn về phân bổ hợp lý các nguồn điện mới nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.
Tương tự như cách ngân hàng quản lý rủi ro tài chính, hệ thống do nhóm Princeton xây dựng có thể tính toán xác suất sự cố trên lưới điện, xác định nguồn năng lượng nào đóng góp nhiều nhất vào rủi ro và đưa ra khuyến nghị điều chỉnh sản lượng từng nguồn trong cả ngắn và dài hạn.
Được tài trợ 4,25 triệu USD từ ARPA-E (Bộ Năng lượng Mỹ), dự án ORFEUS phát triển công cụ mô phỏng kết hợp dữ liệu thời tiết độ phân giải cao với sản lượng và nhu cầu điện thực tế, qua đó dự báo kịch bản vận hành lưới cho tương lai. Dữ liệu do Phòng Thí nghiệm Năng lượng Tái tạo Quốc gia Mỹ cung cấp, trong khuôn khổ chương trình PERFORM thúc đẩy đổi mới quản lý rủi ro lưới điện.
Phần mềm cho phép gán chỉ số rủi ro cho từng nhà máy điện gió, mặt trời và xác định tác động của từng nguồn lên toàn hệ thống, đồng thời tối ưu quy trình phân bổ nguồn điện theo giờ, theo ngày, dựa trên chi phí, cung-cầu và độ ổn định. Phương pháp mới này vượt trội so với mô hình truyền thống khi tích hợp được yếu tố bất định tự nhiên của năng lượng tái tạo vào bài toán vận hành.
Các chuyên gia nhấn mạnh, mục tiêu không phải là "trừng phạt" năng lượng sạch mà là định lượng rõ mức độ bất ổn, từ đó khuyến khích đầu tư đúng điểm, giảm tối đa những ngày lưới điện phải phụ thuộc vào nguồn phát hóa thạch tốn kém và ô nhiễm.
Giải pháp này hứa hẹn giúp các nhà hoạch định, doanh nghiệp tối ưu lợi nhuận đồng thời tăng độ bền vững của lưới điện trong giai đoạn chuyển đổi năng lượng toàn cầu.