Ồ ạt chặt đay trồng lúa
Về vùng trồng đay ở hai huyện Thạnh Hoá và Mộc Hóa chỉ còn là màu xanh mơn mởn của cánh đồng lúa bao quanh khu vực NM bột giấy đang xây dựng dở dang. Nhiều bà con nông dân bức xúc: “Mấy năm rồi trồng đay nguyên liệu cho NM nhưng giá rẻ như bèo, bị lỗ chỏng, nhà nào cũng ôm nợ đầm đìa. Năm nay ngán quá, bà con đành phải bỏ đay chuyển qua trồng lúa, ít nhiều làm còn có lời…”.
Vợ chồng anh Út Lin, xã Thuận Nghĩa Hòa (Thạnh Hóa) tâm sự: Lúc đầu nghe chính quyền xuống vận động dân trồng đay nguyên liệu cho NM Bột giấy Phương Nam, phấn khởi chúng tôi vay thêm vốn đầu tư, chuyển toàn bộ diện tích lúa sang trồng đay. Nhưng đến vụ thu hoạch chờ mãi cũng chẳng thấy “ông nhà máy” xuống thu mua, do bán không được hàng ngàn hộ dân ùn ùn kéo đay ra sông Vàm Cỏ Tây ngâm lấy sợi. Hậu qủa, con sông này bị ô nhiễm nặng nề.
Tuy nhiên, khi ra đay sợi bán cũng không xong, người dân đành phải bán đổ bán tháo chịu lỗ, nhiều hộ ôm nợ. Trước tình cảnh này, hầu hết người dân Long An đều rất bất bình vì cho rằng NM Bột giấy Phương Nam đã "bội tín". Dân kêu trời, “ông nhà máy” cũng chỉ xuống mua gom chiếu lệ, gọi là cho có, còn hàng ngàn ha đay của dân thu hoạch xong chẳng biết tiêu thụ ở đâu cho hết.
Do vậy, một khối lượng lớn đay sợi khô tồn đọng trong nhà dân, thương lái thừa cơ vào ép giá mua rẻ khiến rất nhiều hộ dân phải ôm nợ lãi suốt mấy vụ đay đến nay vẫn chưa giải quyết xong. Theo phản ảnh của hầu hết các hộ dân trồng đay, lãnh đạo của NM đã không thực hiện đúng lời hứa như lúc đầu vụ xuống vận động người dân bỏ lúa trồng đay. Còn phía chính quyền cũng lặng thinh không dám ý kiến gì (?!).
"Đi tong" vùng đay nguyên liệu
Đến nay, toàn khu vực NM Bột giấy Phương Nam (với kinh phí đầu tư hàng ngàn tỷ đồng) được xây dựng tại xã Thuận Nghĩa Hòa, huyện Thạnh Hoá (Long An) vẫn còn là đại công trường dở dang. NM lại đang tiếp tục xin gia hạn đến đầu năm 2009 mới chính thức đi vào hoạt động. Vì lẽ đó nên vụ đay năm nay NM vẫn chưa mua được đay cho người dân.
Theo Phòng Kế hoạch (Sở NN-PTNT Long An), vùng đay nguyên liệu gồm 3 huyện Thạnh Hóa, Tân Thạnh, Mộc Hóa với diện tích đay hằng năm từ 3.000ha tăng lên đến 8.616ha trong năm 2007. Tuy nhiên, năm 2008 này diện tích đay đã giảm mạnh chỉ còn khoảng hơn 1.500 ha, nhưng chủ yếu người dân trồng đay sợi. Ông Đỗ Văn Mạo, Phó phòng Trồng trọt (Sở NN-PTNT Long An) cho biết: Hầu hết diện tích trồng đay nguyên liệu năm trước đến vụ HT này người dân đã tự chuyển qua trồng lúa.
Với đà này, khi NM xây dựng xong cũng chẳng có vùng nguyên liệu để SX. Điều đáng nói nữa là với giá thu mua đay do NM đưa ra vẫn chỉ giữ ở mức 350đ/kg thì người dân không bao giờ chấp nhận. Do vậy không một người dân nào chịu ký hợp đồng bán đay nguyên liệu cho NM, dù mới đây giá NM đưa ra để thu mua đã được nâng lên 420đ/kg.
Cũng theo lý giải của ông Mạo, một mặt do NM bội tín làm “bể hợp đồng” với dân, mặt khác lúa nhìn chung lúa vẫn được giá khiến cây đay không thể cạnh tranh lại với lúa.
| Ông Nguyễn Thanh Nguyên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Long An: Đến nay tỉnh vẫn chưa có giải pháp khả thi nào để giải quyết mối quan hệ bất đồng giữa NM Phương Nam với người trồng đay. Dù tỉnh đã nhiều lần động viên NM nên nâng giá mua đay và thu mua hết đay nguyên liệu để người dân không bị lỗ. NM và người trồng đay cần phải hợp tác chặt chẽ với nhau để hai bên cùng có lợi. Vì khi NM xây dựng xong mà bị dân tẩy chay không có vùng nguyên liệu thì cũng…bó tay!?”. |
