Trình bày Tờ trình dự án Luật Viên chức (sửa đổi) sáng nay, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết dự thảo lần này sẽ đổi mới toàn diện công tác tuyển dụng, quản lý và sử dụng viên chức theo vị trí việc làm, hướng tới một nền quản trị công hiện đại, minh bạch và hiệu quả.
Không thi, xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức
Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) điều chỉnh đối tượng là viên chức được tuyển dụng vào làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập và các nguồn thu hợp pháp khác theo quy định.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày Tờ trình dự án Luật Viên chức (sửa đổi) sáng 22/10. Ảnh: Quang Khánh.
Dự thảo gồm 6 chương, 43 điều, giảm 19 điều so với Luật hiện hành, với trọng tâm là đổi mới quản lý viên chức theo vị trí việc làm. Theo đó, việc tuyển dụng, bố trí, sử dụng viên chức sẽ căn cứ vào yêu cầu của vị trí việc làm, năng lực và hiệu quả công tác của từng người.
Điểm mới đáng chú ý là không thực hiện việc thi hoặc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức như trước đây.
Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, công tác tuyển dụng viên chức sẽ được đổi mới theo hướng công khai, cạnh tranh, bình đẳng.Các đơn vị sự nghiệp công lập được chủ động lựa chọn hình thức tuyển dụng phù hợp với đặc thù ngành, lĩnh vực có thể là thi tuyển cạnh tranh, xét tuyển công khai hoặc tiếp nhận nhân lực chất lượng cao.
Đối với trường hợp công chức, viên chức chuyển sang làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập mới, sẽ thực hiện theo thủ tục chuyển công tác để đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống.
Dự thảo Luật cũng quy định rõ ba nhóm vị trí việc làm trong đơn vị sự nghiệp công lập, gồm: Vị trí việc làm quản lý: Là các chức vụ lãnh đạo, quản lý được bổ nhiệm theo quy định của Đảng và pháp luật; Vị trí việc làm chuyên môn, nghiệp vụ: Gắn với từng chuyên ngành, đòi hỏi viên chức phải đáp ứng tiêu chuẩn, điều kiện của Bộ quản lý chuyên ngành; Vị trí việc làm hỗ trợ: Gồm các công việc chung như tài chính, kế toán, tổ chức cán bộ, văn phòng...; không bao gồm các vị trí phục vụ như lái xe, bảo vệ, tạp vụ.
Tận dụng năng lực viên chức, mở rộng cơ hội nghề nghiệp
Thẩm tra dự án Luật, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cơ bản tán thành chủ trương quản lý viên chức theo vị trí việc làm, cho rằng đây là bước đi phù hợp với xu thế cải cách khu vực công và tinh thần của Kết luận số 121-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội thẩm tra dự án Luật. Ảnh: Quang Khánh.
Theo Ủy ban, quy định này sẽ tạo cơ sở pháp lý để thực hiện trả lương viên chức theo vị trí việc làm, đồng thời bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất với Luật Cán bộ, công chức.
Ủy ban cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo kỹ lưỡng quá trình xây dựng danh mục vị trí việc làm, bảo đảm tính khoa học, thực tiễn và chất lượng, tránh hình thức, chồng chéo.
Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành quy định tại Điều 13 của dự thảo, cho phép viên chức được ký kết hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ với các cơ quan, tổ chức khác, miễn là không trái với hợp đồng làm việc và quy định pháp luật.

Các ĐBQH tham dự Kỳ họp Quốc hội khoá XV. Ảnh: Quang Khánh.
Quy định này nhằm tận dụng năng lực, kinh nghiệm chuyên môn của viên chức, khuyến khích họ đóng góp cho xã hội và tăng thu nhập chính đáng.
Đặc biệt, viên chức làm việc tại đơn vị sự nghiệp khoa học, công nghệ công lập hoặc cơ sở giáo dục đại học công lập được tham gia làm việc hoặc thành lập doanh nghiệp do đơn vị sự nghiệp nơi họ công tác lập ra, để thương mại hóa kết quả nghiên cứu.Điều này thể chế hóa tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, bảo đảm thống nhất với Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và Luật Nhà giáo.
Rà soát hợp đồng làm việc, bảo đảm quyền công dân
Liên quan đến hợp đồng làm việc của viên chức (Điều 20), Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị cơ quan chủ trì rà soát các quy định đặc thù, nhất là những điểm khác biệt với Bộ luật Lao động, để quy định rõ ngay trong Luật.

Quang cảnh cuộc họp sáng 22/12. Ảnh: Quang Khánh.
Ủy ban cũng nhấn mạnh cần bổ sung quy định mang tính nguyên tắc về việc đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc, bởi đây là nội dung liên quan trực tiếp đến quyền làm việc của công dân, được Hiến pháp quy định, nên cần được thể hiện cụ thể trong Luật, không giao toàn bộ cho văn bản hướng dẫn.
Với những nội dung đổi mới quan trọng, dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) kỳ vọng sẽ tạo chuyển biến mạnh mẽ trong quản lý và sử dụng đội ngũ viên chức, thúc đẩy hình thành nền công vụ chuyên nghiệp, minh bạch và năng động, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.