Hà Nội tạo sinh kế cho dân thoát nghèo bằng hỗ trợ bò giống

Ông Nguyễn Văn Hải, ở thôn Phú Lễ, xã Hạ Bằng, TP Hà Nội kể trước đây nhà mình nuôi 1 con bò mẹ. Trung bình mỗi năm bò sinh sản được 1 con bê, nuôi chừng 6-7 tháng là có thể bán được 10-12 triệu đồng. Từ khi được hỗ trợ thêm 5 con bò giống từ mô hình nuôi bò sinh sản của thành phố, mỗi năm gia đình có thể xuất bán 6 con bê, bán được 60-70 triệu đồng. Nhờ nhanh nhẹn, nói được, làm được nên anh Hải được tin tưởng bầu làm trưởng nhóm của 4 hộ trong thôn để lo thủ tục hồ sơ cũng như nộp tiền đối ứng.

Trước đây, Hà Nội từng có chương trình hỗ trợ bò sinh sản cho hộ nghèo, hộ khó khăn ở vùng sâu vùng xa, mỗi gia đình được cấp 1 con. Mô hình được đánh giá là điển hình ở đồng bằng sông Hồng, nhận giải thưởng Vietstock. Dẫu vậy, với 1 con bò thì cũng chỉ giúp phần nào cho các hộ thoát nghèo tạm thời chứ chưa bền vững, chưa vươn hẳn lên thành hộ khá giả được bởi nguồn thu chỉ được 10-12 triệu đồng/năm. Bởi vậy, mô hình nuôi bò sinh sản lần này đã nâng quy mô lên 5 con bò sinh sản/hộ và buộc họ phải có đối ứng.

Điều kiện tham gia là phải có chuồng trại đảm bảo chăn nuôi an toàn dịch bệnh và vệ sinh môi trường, có diện tích đất trồng cỏ, có lao động, có vốn đối ứng 50% giá trị giống, vật tư, tương đương hơn 60 triệu đồng/hộ.  Định kỳ hàng tháng, hàng quý cán bộ nông nghiệp lại đến các hộ để hướng dẫn các biện pháp chăm sóc, phòng trị bệnh.

Nhà ông Hải đã trồng thêm vài sào cỏ để chuẩn bị đủ thức ăn cho bò, ngoài những lúc tranh thủ nông nhàn đem chúng ra cánh đồng làng chăn thả được. 1 máy nghiền thức ăn giá hơn 5 triệu đồng cũng được ông mua về để xay cỏ, thân chuối, vỏ chuối, xơ mít, bẹ ngô… trộn cùng cám gạo để tăng thêm dinh dưỡng cho vật nuôi. Chuồng trại luôn được ông dọn, rửa sạch sẽ nên đàn bò rất khỏe mạnh.

Anh Nguyễn Bùi Hải - Trạm Dịch vụ nông nghiệp Thạch Thất cho biết, trong mấy năm triển khai mô hình nuôi bò sinh sản hầu hết nông dân đều đạt hiệu quả kinh tế. Bởi, bò là vật nuôi không xâm lấn lương thực, thực phẩm mà chỉ tận dụng các phụ phẩm trong nông nghiệp. Tuy vốn đầu tư ban đầu cho bò giống khá cao nhưng chi phí trong quá trình nuôi lại thấp nên những hộ có tiềm lực về lao động, đất đai, vốn sẽ phát triển được. “Ngày xưa mỗi hộ chăn 1 con bò cũng phải tốn diện tích chuồng trại, lao động chăm sóc, nay tăng quy mô nuôi lên 5 con/hộ sẽ giảm được chi phí về công, gia tăng được hiệu quả kinh tế”, anh khẳng định.

Hiện Hà Nội đã đưa giống bò cái nền vào nuôi tại các vùng có bãi chăn thả, vùng chăn nuôi trọng điểm giàu thức ăn xanh và áp dụng phương pháp thụ tinh nhân tạo với giống 3B chuyên thịt nhằm tăng số lượng đàn bò cái nền và sản lượng bò thịt. Nhờ vậy mô hình góp phần tận dụng lao động nông nhàn tại địa phương, đồng thời đây vừa là tài sản, vừa là tư liệu sản xuất để các hộ phát triển kinh tế.

Trong khuôn khổ Chương trình Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn năm 2021-2025, Hà Nội đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ. Năm 2022, thành phố đã giảm được 1.582 hộ nghèo, tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 0,095%. Năm 2023, thành phố giảm được 1.456 hộ nghèo, tỷ lệ hộ nghèo còn 0,03%. Với các giải pháp đồng bộ và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị đến hết năm 2024, Hà Nội đã không còn hộ nghèo, hộ cận nghèo giảm còn 9.928 hộ (chiếm 0,43% số hộ dân), hoàn thành trước kế hoạch, vượt 182% chỉ tiêu được giao, về đích trước kế hoạch đề ra 1 năm.

Để đảm bảo chất lượng con giống tốt nhất đến tay bà con, ngành nông nghiệp và môi trường Hà Nội đã tổ chức đoàn khảo sát và lựa chọn bò giống ở những đơn vị có uy tín, có đầy đủ thủ tục pháp lý. Mỗi con bò được lựa chọn đều phải khỏe mạnh, sạch bệnh, đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật, được tiêm đầy đủ vaccine, có khối lượng từ 220 kg trở lên, thuộc các giống lai Sind hay lai Brahmanm, hoàn toàn phù hợp với điều kiện chăn nuôi tại địa phương. Việc giao nhận bò cái giống sinh sản được phối hợp với UBND các xã, phường một cách chặt chẽ và kịp thời.

Bước đầu là chọn điểm, chọn hộ. Để việc hỗ trợ được công bằng, đại diện các hộ mới thoát nghèo được bốc thăm tương ứng với các con bò giống đã được đính số. Không cho không mà ngân sách thành phố chỉ hỗ trợ 70% kinh phí mua bò giống, phần còn lại 30% do hộ dân đối ứng. Ngoài ra các hộ tham gia còn được hỗ trợ 70% thức ăn hỗn hợp, tương đương 378 kg cho mỗi bò cái có thai nhằm đảm bảo bò phát triển tốt và cho hiệu quả sinh sản cao nhất.

Bài viết có sự phối hợp của Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội