Đường giao thông bị cày nát, rác thải xây dựng đổ ngổn ngang
Hơn 6 năm kể từ khi Dự án thủy điện Mường Kim 3 được triển khai, người dân xã Mường Kim, đang phải chịu đựng hệ lụy nặng nề từ hoạt động thi công của công trình. Đường nông thôn bị biến thành đường đất, ruộng đồng bị ngập úng, bãi thải gây mất an toàn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân.
Trao đổi với với phóng viên: các anh Lò Văn Hiêng, anh Lò Văn Hón, anh Lò Văn Néo – cùng trú tại bản Chiềng Ban 2, xã Mường Kim, tỉnh Lai Châu bức xúc cho biết: Tuyến đường từ quốc lộ 279 xuống bản Chiềng Ban 2, trước đây là đường bê tông theo tiêu chí nông thôn mới, nay đã hư hỏng nặng. Nguyên nhân chủ yếu do xe vận tải, máy xúc, phục vụ xây dựng Nhà máy thủy điện Mường Kim 3 thường xuyên qua lại, gây nên tình trạng trên.

Các anh Lò Văn Hiêng, anh Lò Văn Hón, cùng trú tại bản Chiềng Ban 2, xã Mường Kim, tỉnh Lai Châu chỉ hiện trạng Tuyến đường từ quốc lộ 279 xuống bản Chiềng Ban 2. Trước đây là đường bê tông theo tiêu chí nông thôn mới, nay đã hư hỏng nặng, mà không ai sửa chữa. Ảnh: Đức Hải.
“Không chỉ đường vào bản, cả tuyến đường nội bản và đường xuống cánh đồng cũng bị phá nát. Đi lại rất khó khăn, nông sản vận chuyển không được, con cái đến trường vất vả”, anh Lò Văn Hiêng nói. Đặc biệt, vừa rồi khu ruộng gần 1 mẫu (Bắc Bộ) của gia đình anh đã bị ngập do nước từ kênh dẫn và đập tràn của nhà máy chảy sang, khiến hoa màu, lúa non bị hư hỏng.
Tình trạng trên đã nhiều lần được người dân kiến nghị tới chính quyền xã và chủ đầu tư, nhưng chưa thấy khắc phục.
Các anh Lò Văn Hiêng, anh Lò Văn Hón, anh Lò Văn Néo cùng trú tại bản Chiềng Ban 2, xã Mường Kim, tỉnh Lai Châu chia sẻ về những vấn nạn do thủy điện để lại. Video: ĐH.
Cùng chung bức xúc, anh Lò Văn Hón – nhà gần khu bãi thải của công trình – cho biết, nhiều năm qua gia đình sống trong lo lắng khi bãi đổ đất đá nằm ngay phía trên đầu: “Bãi thải nằm trên đất của một hộ dân được công ty ‘mượn’ lại. Đất đá toàn là xít bẩn, đổ xuống đồi, trồng cây không mọc, mùa mưa lo sạt lở đổ vào nhà.” Anh Hón có ý kiến lên người quản lý của dự án thủy điện, nhưng xong lại đâu vào đấy. Giờ các đội thầu thì bỏ đi, còn chủ đầu tư, cũng “lặn mất”…
“Mục sở thị” tại hiện trường, phóng viên thấy những kêu cứu của người dân là có cơ sở. Do địa hình, bản Chiềng Ban 2 nằm phía dưới, thấp hơn Quốc lộ 279, nên một bãi thải khá lớn ở phía trên, khi gặp mưa, sẽ là thảm họa ẩn chứa, rất dễ sạt lở đất, cũng như nguy hiểm rình rập người dân phía dưới.

Đất đá ở bãi thải bắt đầu trôi dạt xuống dưới khu dân cư bản Chiềng Ban 2, xã Mường Kim, tỉnh Lai Châu. Ảnh: Đức Hải.
Chính quyền hứa sẽ vào cuộc ?
Mang những bức xúc của người dân, Phóng viên đã liên hệ đến lãnh đạo UBND xã Mường Kim để tìm hiểu sự việc. Phóng viên có đặt câu hỏi: Thứ nhất, Dự án Thủy điện Mường Kim 3, khi thi công có điểm đổ thải không? Khối lượng đất đá đổ thải là bao nhiêu nghìn m3? Tại sao lại đổ vào vệ đường của QL 279, để rồi bây giờ, đất đá cứ thế ụp xuống đồng ruộng của bà con nhân dân? Đường xá trong thôn bản bị đất đá vùi lấp… khiến người dân đi lại khó khăn. Thứ hai, cánh đồng bị mưa lũ từ kênh dẫn dòng của nhà máy tràn ra, gây ảnh hưởng thì UBND xã Mường Kim có biết không, hướng giải quyết giúp đỡ người dân như thế nào khi hoạt động sản xuất nông nghiệp thường xuyên bị ảnh hưởng (?)
Nước từ kênh dẫn dòng của thủy điện Mường Kim 3 chảy tràn lên ruộng của dân, lúa mới cấy, khiến người dân tiếc của, xót xa. Clip: Do anh Lò Văn Hiêng, trú tại bản Chiềng Ban 2, xã Mường Kim, Tỉnh Lai Châu cung cấp.
Phản hồi với phóng viên, ông Nguyễn Trọng Hưởng, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Kim, ông cho biết: Hiện chính quyền địa phương đã nắm được nội dung, nhưng do mới tiếp quản nên chờ 1 thời gian nữa để sắp xếp và sẽ trả lời sau. Sau đó, lấy lý do bận họp, nên ông Hưởng tắt máy.
Theo điều tra của phóng viên Báo Nông nghiệp và Môi trường, được biết: Ngày 26/02/2019, UBND tỉnh Lai Châu đã ký Quyết định, số 1186/QĐ – UBND, về việc chấp thuận chủ trương đầu tư cho Công ty TNHH Bình Minh Lai Châu (chủ đầu tư) thực hiện Dự án thủy điện Mường Kim 3 tại xã Mường Kim, (huyện Than Uyên cũ) nay là xã Mường Kim, tỉnh Lai Châu.
Từ năm 2019 đến nay, Công ty đã tiến hành thi công các hạng mục như hầm lò, đào đắp đập, kênh dẫn dòng... và đã đưa nhà máy vào hoạt động vào quý 1, năm 2025 và phát điện thương mại.

Nhà máy thủy điện Mường Kim 3, tại xã Mường Kim, tỉnh Lai Châu, đã phát điện và quý 1, năm 2025. Ảnh: Đức Hải.
Trước đó, dự án này cũng có nhiều vấn đề gây bức xúc, đỉnh điểm là vào ngày 08/5/2023, các hộ dân bản Nà Dân, bản Mường 1 xã Mường Kim, (huyện Than Uyên cũ) đã tụ tập rào lối vào công trường không cho máy móc, công nhân vào thi công với mục đích đòi Công ty Bình Minh Lai Châu bồi thường mất nước sinh hoạt, nhà cửa ảnh hưởng (rạn, nứt..), vì các hộ dân này cho rằng nguyên nhân là do Công ty Bình Minh nổ mìn làm thủy điện. Chính quyền địa phương xã Mường Kim tiến hành tuyên truyền, vận động người dân dỡ rào để cho Công ty Bình Minh Lai Châu tiếp tục thi công cho đến ngày phát điện. Vậy nhưng, thi công xong doanh nghiệp vẫn tiếp tục để lại rác thải xây dựng và những con đường giao thông bị cày nát...