Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa ban hành Kế hoạch hành động thực hiện các Nghị quyết của Bộ Chính trị và Chính phủ về phát triển kinh tế tư nhân. Trong đó, nội dung trọng tâm là yêu cầu chấm dứt tình trạng kiểm tra trùng lặp, đảm bảo doanh nghiệp nông nghiệp và môi trường chỉ bị kiểm tra định kỳ không quá một lần mỗi năm, trừ trường hợp đột xuất có dấu hiệu vi phạm rõ ràng.
Đây là một trong hàng loạt biện pháp cụ thể nhằm xóa bỏ rào cản hành chính, cải cách thể chế và thúc đẩy môi trường kinh doanh thông thoáng hơn cho doanh nghiệp tư nhân trong ngành.
Doanh nghiệp nông nghiệp sẽ chỉ bị kiểm tra tối đa 1 lần mỗi năm. Ảnh minh họa.
Chấm dứt tư duy “xin - cho”, nghiêm cấm lạm dụng kiểm tra
Kế hoạch của Bộ nhấn mạnh yêu cầu chuyển mạnh tư duy quản lý từ kiểm soát sang phục vụ, lấy doanh nghiệp làm trung tâm trong thiết kế và thực thi chính sách. Bộ yêu cầu thống nhất trong toàn hệ thống chính trị ngành, nghiêm cấm tình trạng lạm dụng quyết định hành chính và tư duy xin - cho, bảo hộ cục bộ ngành.
Đặc biệt, Bộ yêu cầu công bố công khai kế hoạch kiểm tra trên cổng thông tin để cộng đồng doanh nghiệp biết và phối hợp thực hiện. Đồng thời đẩy mạnh hình thức kiểm tra từ xa, kiểm tra điện tử để giảm ít nhất can thiệp trực tiếp và chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.
Song song với cải cách hành chính, Bộ cũng định hướng điều chỉnh luật pháp để tháo gỡ các nút thắt về đất đai và môi trường - hai yếu tố then chốt trong sản xuất nông nghiệp. Cụ thể, Bộ đang xây dựng các kiến nghị sửa đổi Luật Đất đai và Luật Bảo vệ môi trường nhằm tạo hành lang pháp lý thuận lợi hơn cho doanh nghiệp tiếp cận đất đai và nguồn vốn xanh.
Bộ đề xuất bổ sung quy định kiểm soát giá đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp, đồng thời yêu cầu các địa phương dành quỹ đất phát triển hạ tầng cho các doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp nhỏ và vừa, startup nông nghiệp thuê lại với hỗ trợ chi phí phù hợp.
Về môi trường, Bộ đang xây dựng chính sách hỗ trợ lãi suất cho các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng tiêu chuẩn ESG, đồng thời trình Thủ tướng ban hành hướng dẫn xác định dự án xanh trong năm 2025.
Trong bối cảnh số hóa trở thành công cụ bắt buộc, Bộ Nông nghiệp và Môi trường coi đây là đòn bẩy quan trọng để giảm chi phí tuân thủ pháp luật, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển bền vững. Do đó, cùng với cải cách thể chế, Bộ chỉ đạo đẩy mạnh chuyển đổi số toàn ngành, ưu tiên xây dựng các nền tảng dữ liệu phục vụ doanh nghiệp và giảm chi phí hành chính.
Trong năm 2025, Bộ sẽ hoàn thiện Cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai và kết nối với các hệ thống dữ liệu quốc gia khác. Song song đó, Cục Chuyển đổi số sẽ phát triển các phần mềm chuyên ngành, cung cấp công cụ cảnh báo sớm nguy cơ vi phạm cho doanh nghiệp và hộ kinh doanh, đồng thời đảm bảo khả năng liên thông giữa các hệ thống dữ liệu trong nước và quốc tế.
Tại Cổng thông tin điện tử của Bộ, một chuyên mục riêng sẽ được xây dựng để tiếp nhận và xử lý phản ánh, kiến nghị từ doanh nghiệp - kênh tương tác trực tiếp giữa cơ quan quản lý và cộng đồng kinh doanh.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp để phát triển kinh tế tư nhân. Ảnh minh họa.
Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ sát thực tế hơn
Để hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân hiệu quả, Bộ Nông nghiệp và Môi trường còn quan tâm tới chính sách tài chính, tín dụng và đề xuất đổi mới theo hướng tiếp cận dễ hơn, nhanh hơn.
Bộ yêu cầu rà soát toàn bộ hệ thống chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, đề xuất sửa đổi theo hướng đơn giản hóa thủ tục, tăng định mức hỗ trợ sát với thực tế thị trường và khuyến khích các hiệp hội, viện nghiên cứu, trường đại học tham gia vào quá trình thực hiện chính sách.
Các chính sách này tập trung vào doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh trong hợp tác xã, trang trại, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng tiếp cận các nguồn lực đất đai, tín dụng và đổi mới công nghệ.
Ngoài ra, Bộ cũng thúc đẩy kết nối giữa doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp FDI, tham gia các chuỗi cung ứng, hình thành nhóm doanh nghiệp vừa và lớn đủ năng lực vươn tầm khu vực, toàn cầu, đặc biệt thông qua chương trình phát triển 1.000 doanh nghiệp tiêu biểu tiên phong.
Nhằm bảo đảm hiệu quả thực thi, Bộ yêu cầu các đơn vị trực thuộc theo dõi tiến độ triển khai, báo cáo định kỳ về Bộ Tài chính trước ngày 30/11 hàng năm. Các đơn vị thực hiện tốt sẽ được khen thưởng và tôn vinh, đặc biệt là các mô hình doanh nghiệp sáng tạo, hiệu quả trong khu vực nông nghiệp và môi trường.
Kế hoạch hành động lần này thể hiện quyết tâm của Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong việc thiết lập môi trường thể chế hiện đại, minh bạch, thân thiện với doanh nghiệp, giúp kinh tế tư nhân thực sự trở thành động lực quan trọng của nền nông nghiệp xanh, tuần hoàn và bền vững.
