Ngày 27/9, UBND tỉnh Tây Ninh tổ chức Lễ công bố Đồ án Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài, tỉnh Tây Ninh đến năm 2045.
Mở ra không gian phát triển mới
Tại buổi lễ, bà Trần Thu Hằng, Vụ trưởng Vụ Quy hoạch Kiến trúc (Bộ Xây dựng), đã công bố Quyết định số 1126/QĐ-TTg ngày 11/6/2025 của Thủ tướng Chính phủ, đặt nền tảng pháp lý vững chắc để biến Mộc Bài thành một trung tâm kinh tế biên giới hiện đại, năng động và bền vững, có tầm cạnh tranh quốc tế.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn (bên phải) trao Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về Đồ án Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài cho tỉnh Tây Ninh. Ảnh: Trần Trung.
Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài là một khu vực kinh tế biên giới trọng điểm của tỉnh Tây Ninh, nằm trên tuyến đường Xuyên Á và là cửa ngõ giao thương quan trọng kết nối Việt Nam với Campuchia và khu vực ASEAN. Từ lâu, Khu kinh tế này được định hướng phát triển thành vùng động lực kinh tế, trung tâm dịch vụ logistics, tài chính, thương mại biên giới, với hạ tầng hiện đại và mô hình công nghiệp - đô thị…
Theo quy hoạch được phê duyệt, Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài có tổng diện tích tự nhiên khoảng 21.284 ha, bao gồm địa giới hành chính của các xã Bến Cầu, Phước Chỉ và một phần xã Long Thuận. Mục tiêu đến năm 2045 là phát triển Mộc Bài trở thành một vùng động lực mới, một cực tăng trưởng kinh tế có tầm cạnh tranh với khu vực và quốc tế. Nơi đây được định hướng là đầu mối giao thương trọng yếu của vùng Đông Nam bộ, là trung tâm dịch vụ cửa khẩu đa chức năng, bao gồm cảng trung chuyển container quốc tế, dịch vụ logistics, trung tâm tài chính, thương mại và dịch vụ biên giới đất liền hiện đại.
Để hiện thực hóa tầm nhìn này, quy hoạch dự báo quy mô dân số đến năm 2045 sẽ đạt từ 210.000-310.000 người. Quy mô đất xây dựng các khu chức năng kinh tế sẽ tăng từ khoảng 6.000-7.000 ha (năm 2030) lên 10.000-12.000 ha vào năm 2045. Sự kiện này được xem là một cột mốc lịch sử, mở ra một chương mới đầy kỳ vọng cho không chỉ tỉnh Tây Ninh mà còn cho cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Ông Nguyễn Hồng Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh, phát biểu tại buổi lễ công bố. Ảnh: Trần Trung.
Phát biểu tại buổi lễ công bố, ông Nguyễn Hồng Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh, khẳng định, tỉnh sẽ nỗ lực hết mình, phát huy tinh thần đoàn kết, sáng tạo để đưa quy hoạch nhanh chóng đi vào cuộc sống, “biến tiềm năng thành hiện thực, biến khát vọng thành thành công.
Tây Ninh sẽ tập trung phối hợp với các Bộ, ngành Trung ương hoàn thiện và trình Chính phủ ban hành Đề án thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù cho Mộc Bài về đất đai, thuế, hải quan, kinh tế ban đêm... nhằm tạo lợi thế cạnh tranh, thu hút nhà đầu tư chiến lược. Cùng với đó, tỉnh chú trọng phát triển hạ tầng đồng bộ, cải cách thủ tục hành chính, xây dựng môi trường đầu tư minh bạch.
“Ngay sau khi cơ chế đặc thù được ban hành, Tây Ninh sẽ tổ chức Hội nghị xúc tiến đầu tư quy mô lớn để thu hút các dự án động lực, có sức lan tỏa. Phó Chủ tịch UBND tỉnh bày tỏ tin tưởng Mộc Bài sẽ vươn lên trở thành cửa ngõ kinh tế quốc tế hiện đại, hội nhập sâu rộng, đáp ứng kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân”, ông Nguyễn Hồng Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh, nhấn mạnh.
Hướng tới cực tăng trưởng mới của vùng Đông Nam bộ
Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn đã nhìn lại chặng đường phát triển của Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài.
Thứ trưởng cho biết, dù đã được lựa chọn là một trong những Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài trọng điểm để tập trung đầu tư trong nhiều giai đoạn, Mộc Bài vẫn còn những tồn tại như hệ thống hạ tầng khung chưa hoàn thiện, kết nối giao thông với TP. Hồ Chí Minh và vùng Đông Nam bộ còn hạn chế, thu hút đầu tư chưa tương xứng với tiềm năng.
Chính vì vậy, việc lập và phê duyệt quy hoạch mới là yêu cầu cấp thiết, là cơ sở pháp lý quan trọng để giải quyết các thách thức, đón bắt cơ hội mới và đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Trần Trung.
Để đáp ứng các mục tiêu phát triển bền vững, Thứ trưởng Bộ Xây dựng nhấn mạnh, Quy hoạch Khu kinh tế Mộc Bài xác định mô hình phát triển theo 5 phân vùng trọng điểm. Trong đó, khu vực biên giới, cửa khẩu được định hướng hình thành các trung tâm giao thương quốc tế, gắn với nhiệm vụ bảo vệ an ninh - quốc phòng. Khu vực công nghiệp và kho tàng ưu tiên phát triển sản xuất, dịch vụ logistics tập trung, kết nối đồng bộ với hạ tầng liên vùng và Campuchia.
Song song, khu đô thị - dịch vụ sẽ được quy hoạch hiện đại, bền vững, tạo lập không gian sống, làm việc chất lượng cao. Các khu du lịch sinh thái ven sông Vàm Cỏ Đông được khai thác để trở thành điểm nhấn dịch vụ mới, trong khi khu vực nông nghiệp và dân cư nông thôn vẫn tiếp tục duy trì sản xuất, giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống đặc trưng của địa phương.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng đề nghị UBND tỉnh Tây Ninh cùng các sở, ngành khẩn trương cụ thể hóa quy hoạch. Theo đó, có bốn nhóm nhiệm vụ trọng tâm cần được tập trung triển khai.
Quy hoạch chung Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài đến năm 2045 là dấu mốc quan trọng, mở ra không gian phát triển mới cho Tây Ninh và vùng Đông Nam bộ. Ảnh: Trần Trung.
“Thứ nhất, phải nhanh chóng rà soát, điều chỉnh và phê duyệt các quy hoạch phân khu, chi tiết, thiết kế đô thị, bảo đảm đồng bộ với Quy hoạch chung đã được Thủ tướng phê duyệt.
Thứ hai, trong quá trình thực hiện cần đặc biệt chú ý bảo vệ sinh thái tự nhiên, hệ thống sông rạch, không gian sinh hoạt cộng đồng và di tích văn hóa của địa phương.
Thứ ba, quản lý chặt chẽ hoạt động đầu tư, phát triển theo đúng định hướng không gian, chỉ tiêu đất đai và kiến trúc cảnh quan, nhất là tại khu vực cửa khẩu – nơi phải thể hiện hình ảnh đặc trưng, mang tính biểu tượng quốc gia.
Và thứ tư, việc triển khai quy hoạch phải gắn liền với mục tiêu bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu, sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả, bảo đảm phát triển bền vững”, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn nhấn mạnh.
