| Hotline: 0983.970.780

Chuẩn hóa vùng trồng - nền tảng giúp nông sản Việt chinh phục thế giới

Thứ Sáu 10/10/2025 , 22:17 (GMT+7)

Từ vùng nguyên liệu đạt chuẩn ở ĐBSCL, những trái bưởi tươi sẽ đến Australia, mở ra cơ hội cho nông sản Việt trên hành trình hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Việc trái bưởi Việt Nam chính thức được phép xuất khẩu sang Australia đánh dấu một bước tiến mới trong hành trình hội nhập của ngành trái cây. Đây là kết quả của nhiều năm nỗ lực giữa các cơ quan quản lý và doanh nghiệp nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của những thị trường hàng đầu thế giới.

Đằng sau thành công này là cả một quá trình tổ chức lại sản xuất, bắt đầu từ vùng trồng chuẩn hóa, nơi doanh nghiệp và nông dân cùng gắn kết để tạo ra nguồn nguyên liệu đạt chuẩn quốc tế.

Trong cuộc trao đổi với phóng viên, ông Phan Quốc Nam, Giám đốc kinh doanh Công ty Blue Ocean, chia sẻ về hành trình xây dựng vùng nguyên liệu bưởi đạt chuẩn và định hướng mở rộng xuất khẩu sang các thị trường cao cấp.

Ông Phan Quốc Nam, Giám đốc kinh doanh Công ty Blue Ocean. Ảnh: Bảo Thắng.

Ông Phan Quốc Nam, Giám đốc kinh doanh Công ty Blue Ocean. Ảnh: Bảo Thắng.

PV: Việt Nam vừa chính thức được Australia cấp phép xuất khẩu bưởi tươi chính ngạch sang thị trường này. Từ câu chuyện quả bưởi, ông đánh giá đâu là yếu tố cốt lõi giúp chúng ta vượt qua hàng rào kỹ thuật khắt khe của các quốc gia nhập khẩu?

Ông Phan Quốc Nam: Theo tôi, yếu tố quyết định không nằm ở thủ tục hay logistics mà nằm ở vùng trồng - nơi khởi đầu của mọi giá trị. Khi sản phẩm đến tay người tiêu dùng, điều đầu tiên được hỏi không phải là “ai bán”, mà là “nó được trồng ở đâu, bằng cách nào”.

Australia là thị trường đề cao truy xuất nguồn gốc và an toàn thực phẩm, nên nếu vùng trồng không đạt chuẩn, mọi nỗ lực khác đều vô nghĩa.

Do đó, ngay từ khi biết Việt Nam và Australia bước vào đàm phán mở cửa thị trường, chúng tôi đã tập trung củng cố vùng nguyên liệu, rà soát quy trình canh tác, hướng dẫn nông dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng quy định và xây dựng hệ thống ghi chép minh bạch. Chúng tôi coi đó không chỉ là yêu cầu của đối tác, mà là một chuẩn mực sản xuất mới mà người Việt Nam phải chấp nhận nếu muốn hội nhập.

PV: Vậy Blue Ocean đã làm gì để biến vùng trồng thành một chuỗi sản xuất đạt chuẩn quốc tế?

Ông Phan Quốc Nam: Điểm mấu chốt là tổ chức lại sản xuất theo mô hình liên kết doanh nghiệp - hợp tác xã - nông dân. Ở miền Tây, đặc biệt là tỉnh Bến Tre (sau sáp nhập là Vĩnh Long) và Hậu Giang (nay thuộc Cần Thơ), chúng tôi làm việc thông qua hợp tác xã. Họ chính là “bộ rễ” giúp doanh nghiệp cắm sâu vào địa phương.

Hợp tác xã vừa là người truyền đạt kỹ thuật, vừa là người giám sát quy trình và cũng là người chịu trách nhiệm cùng doanh nghiệp về chất lượng. Mỗi vùng trồng được cấp mã số đều có nhật ký sản xuất điện tử, được giám sát qua ứng dụng.

Khi người nông dân bấm ghi “phun thuốc”, hệ thống sẽ tự động cập nhật để đảm bảo cách ly đúng thời gian trước thu hoạch. Chính tính minh bạch này giúp doanh nghiệp tự tin khi xuất hàng sang các thị trường khó tính.

PV: Nhiều ý kiến cho rằng việc chuẩn hóa vùng trồng đòi hỏi chi phí lớn và thời gian dài. Blue Ocean làm thế nào để nông dân có thể đồng hành cùng doanh nghiệp trong hành trình này?

Ông Phan Quốc Nam: Đúng là không dễ, nhưng khi người nông dân thấy sản phẩm của mình có đầu ra ổn định và giá bán cao hơn, họ sẵn sàng thay đổi. Chúng tôi không áp đặt mà đồng hành, cung cấp giống, hướng dẫn kỹ thuật, hỗ trợ vật tư an toàn và bao tiêu sản phẩm.

Mỗi hợp tác xã được xem như “vệ tinh” của vùng nguyên liệu, chịu trách nhiệm theo dõi hàng trăm hộ nông dân, từ khi xuống giống đến khi thu hoạch. Đặc biệt, người dân bây giờ rất hiểu chuyện. Họ biết chỉ cần sai quy trình là lô hàng có thể bị loại ngay tại khâu kiểm dịch, thiệt hại không chỉ của doanh nghiệp mà của cả cộng đồng trồng bưởi. Chính ý thức này là nền tảng cho sản xuất bền vững.

Việt Nam có nhiều giống bưởi ngon, được thị trường quốc tế ưa chuộng như bưởi Năm Roi, bưởi Da Xanh... Ảnh: Chương Đài.

Việt Nam có nhiều giống bưởi ngon, được thị trường quốc tế ưa chuộng như bưởi Năm Roi, bưởi Da Xanh... Ảnh: Chương Đài.

PV Ngoài yếu tố vùng trồng, ông đánh giá thế nào về vai trò của cơ quan quản lý trong quá trình mở cửa thị trường sang Australia?

Ông Phan Quốc Nam: Sự phối hợp của cơ quan quản lý và địa phương là cực kỳ quan trọng. Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, cùng các chi cục và chính quyền địa phương đã hỗ trợ doanh nghiệp rất sát sao, từ việc thẩm định mã số vùng trồng, hướng dẫn quy trình xử lý sau thu hoạch, đến kiểm soát dư lượng thuốc. Họ chính là “người bảo chứng” cho uy tín nông sản Việt.

Nhờ sự phối hợp này, việc cấp phép xuất khẩu sang Australia không chỉ là thành công riêng của một doanh nghiệp, mà là bước tiến chung của cả hệ thống quản lý và sản xuất nông nghiệp Việt Nam.

PV: Lô hàng đầu tiên của Blue Ocean sang Australia được xem là kết quả cụ thể của quá trình chuẩn hóa vùng nguyên liệu. Ông có thể chia sẻ thêm về đơn hàng này?

Ông Phan Quốc Nam: Ngay sau khi ký kết điều kiện xuất khẩu, chúng tôi đã nhận được đơn hàng đầu tiên từ đối tác tại Australia. Đây là 1 container khoảng 7-8 tấn bưởi tươi, trị giá gần 20.000 USD. Tuy sản lượng chưa lớn, nhưng có ý nghĩa tượng trưng rất mạnh. Nó khẳng định trái bưởi Việt đã đủ tiêu chuẩn đứng cùng các sản phẩm trái cây hàng đầu thế giới.

Thị trường Australia gần như không có bưởi nội địa, nên tiềm năng rất rộng mở. Tuy nhiên, chúng tôi không đặt mục tiêu tăng sản lượng ồ ạt. Blue Ocean hiện chỉ hợp tác với 2 đối tác phân phối, chia rõ khu vực thị trường để duy trì giá trị ổn định, tránh cạnh tranh nội bộ và giữ uy tín cho nông sản Việt.

PV: Sau bưởi, Blue Ocean có dự định mở rộng mô hình vùng trồng sang các loại trái cây khác không?

Ông Phan Quốc Nam: Chắc chắn có. Chúng tôi đã có kinh nghiệm xuất khẩu xoài, nhãn, thanh long sang Australia, Hoa Kỳ và Trung Đông. Tất cả đều bắt đầu từ cùng một nguyên tắc, là xây dựng vùng trồng đạt chuẩn, gắn với truy xuất nguồn gốc điện tử.

Trong năm tới, công ty sẽ mở rộng thêm hàng chục hecta trồng bưởi và xoài tại ĐBSCL, đồng thời triển khai hệ thống quản lý vùng trồng bằng mã QR để kiểm soát tốt hơn quá trình sản xuất. Chúng tôi tin rằng chỉ khi nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp cùng đứng trong một chuỗi giá trị khép kín, nông sản Việt mới có thể đi xa và bền.

PV: Ở góc độ doanh nghiệp, ông thấy việc xuất khẩu bưởi sang Australia mang lại ý nghĩa gì cho ngành trái cây Việt Nam nói chung?

Ông Phan Quốc Nam: Đây là bước ngoặt quan trọng. Nó không chỉ mở ra thị trường mới mà còn buộc cả hệ thống sản xuất phải thay đổi tư duy, từ “làm cho đủ” sang “làm cho đúng”. Khi đã làm đúng ngay từ vùng trồng, thì mọi cánh cửa quốc tế khác đều có thể mở ra.

Bưởi là loại trái cây có thời gian bảo quản dài, ít bị hư hỏng trong vận chuyển nên có lợi thế lớn. Nếu giữ được tiêu chuẩn hiện nay, tôi tin rằng chỉ trong vài năm tới, bưởi Việt Nam sẽ có chỗ đứng vững vàng tại Australia, tương tự như xoài hay thanh long từng làm được.

Xem thêm
Nửa thế kỷ nâng tầm giống bò Việt

Trung tâm Giống gia súc lớn Trung ương, hơn nửa thế kỷ tiên phong công nghệ, nâng tầm chất lượng đàn bò Việt Nam, khẳng định vị thế trong ngành chăn nuôi hiện đại.

An toàn sinh học - Lá chắn bảo vệ ngành chăn nuôi heo Việt Nam

TP. HCM Hội Khoa học Kỹ thuật Thú y Việt Nam tổ chức Hội thảo chuyên đề 'Cập nhật tình hình dịch tả heo Châu Phi - Giải pháp phòng bệnh bằng an toàn sinh học'.

Khuyến nông đồng hành cùng nông dân Hà Tĩnh khắc phục hậu quả bão số 10

Trung tâm Khuyến nông Quốc gia tổ chức đoàn công tác về Hà Tĩnh hỗ trợ kỹ thuật, vật tư giúp nông dân khôi phục sản xuất, ổn định đời sống.

Công nghệ kiến tạo màu xanh cao su: [Bài 1] Giống tốt tạo đột phá năng suất mủ

ĐỒNG NAI Nhờ giống tốt, năng suất mủ cao su của Tổng Công ty Cao su Đồng Nai đã nâng từ 1,5 - 1,7 tấn mủ khô/ha/năm lên hơn 2 tấn/ha/năm.

Công nghệ lồng HDPE: ‘Chìa khóa’ giúp nuôi biển vươn khơi

KHÁNH HÒA Chuyển đổi sang lồng nuôi HDPE, nuôi biển không chỉ bội thu mà còn thích ứng vượt trội với biến đổi khí hậu. Đây là chìa khóa để nghề nuôi biển vươn khơi bền vững.

Tiên Hải trồng cây xanh, tuyên truyền bảo vệ rừng, môi trường biển

An Giang Hưởng ứng phong trào 'Trồng một tỷ cây xanh', Đồn Biên phòng Tiên Hải phối hợp địa phương tổ chức trồng cây xanh, tuyên truyền bảo vệ rừng, môi trường biển đảo.