'Chiến binh diệt rác' và hành trình giữ biển xanh

Thực hiện Công điện số 134/CĐ-TTg về việc đẩy mạnh thu gom rác thải, bảo vệ, giữ gìn vệ sinh môi trường trên toàn quốc hướng tới Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp cùng UBND TP. Hà Nội tổ chức Lễ phát động Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường vì một Việt Nam sáng - xanh - sạch - đẹp, vào sáng ngày 23/8, tại Cung Thiếu nhi Hà Nội.

Chương trình được thực hiện bởi Cục Môi trường, Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Hà Nội, Báo Nông nghiệp và Môi trường, với sự tham gia của hàng nghìn cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, đoàn viên thanh niên, học sinh và người dân trên địa bàn.

Báo Nông nghiệp và Môi trường cũng đăng tải loạt bài phản ánh công tác vệ sinh môi trường tại các địa phương trong cả nước.

Khởi nguồn những "Chiến binh diệt rác"

Tờ mờ sáng, trên bãi cát trắng của vịnh Hạ Long, khi nhiều người vẫn còn say giấc, có một nhóm người đã lặng lẽ bắt đầu công việc quen thuộc: nhặt từng chiếc túi nilon, gom từng vỏ chai, vun từng mảnh rác sót lại sau những ngày nắng gió. Người ta gọi họ bằng cái tên giản dị mà đầy khí thế – “Chiến binh diệt rác”. 

Nhóm do chị Vũ Thị Hồng Thoan, một phụ nữ sống ở Hạ Long thành lập. Xuất phát điểm đơn giản từ việc thấy bãi biển bẩn thì nhặt, dần dà chị nhận ra tình yêu với thiên nhiên, với môi trường trong mình lớn đến mức không thể đứng yên. Và khi một cá nhân không thể làm xuể, chị đã kêu gọi nhiều người cùng tham gia. “Một người nhặt thì ít, nhiều người chung tay thì biển sẽ khác”, chị Thoan chia sẻ. 

Điều thú vị là cái tên “Chiến binh diệt rác” lại không xuất phát từ những cuộc họp bàn dài dòng mà đến từ sự hồn nhiên của một đứa trẻ. Hôm đầu tiên ra biển nhặt rác, chị Thoan dắt theo cháu gái mới ba tuổi. Khi về nhà, chị hỏi vui: “Con thích gọi các bác là dũng sĩ diệt rác hay chiến binh diệt rác?” Đứa trẻ ngẫm nghĩ rồi đáp: “Chiến binh đi ạ, vì chiến binh ra trận là phải chiến đấu với kẻ thù. Mình coi rác như kẻ thù thì phải chiến đấu để diệt nó”. 

Từ sự hồn nhiên đó, một cái tên giàu khí chất ra đời, gắn với hành trình bền bỉ mà chị và các cộng sự vẫn duy trì mỗi ngày. 

Ngày đầu, hình ảnh một người phụ nữ sáng sớm lom khom nhặt rác trên bãi biển từng khiến không ít người dị nghị. Có người bảo chị “rỗi hơi”, “làm việc của người lao công”, có người còn sang tận nhà khuyên can. Nhưng những lời dè bỉu không làm chị chùn bước. Trái lại, chúng trở thành động lực để chị làm tốt hơn, để chứng minh rằng công việc mình đang theo đuổi là có ý nghĩa. 

“Người ta càng chê cười, tôi càng muốn làm. Tôi coi đó là thử thách để lan tỏa thông điệp rộng hơn. Và đến một ngày, khi những lời chê bai im bặt, tôi thấy nhiều người khen ngợi thì tôi mỉm cười và nghĩ mình đã đúng”, chị Thoan kể lại.

Nhịp sống gắn với biển 

Đều đặn mỗi sáng, từ thứ 2 đến thứ 7, 5h15 chị Thoan đã có mặt trên bãi biển, kéo dài công việc đến 6h30. Chủ nhật thì thời gian linh hoạt hơn, có khi tới tận 9h. Dù nắng hè gay gắt hay mùa đông lạnh giá chỉ 9–10 độ, chị vẫn đều đặn xuất hiện, đôi tay thoăn thoắt, đôi chân in dấu trên cát. 

Chị có một nguyên tắc riêng: “Cứ mở mắt ra, còn thở là đi ra biển. Không quan trọng thời tiết bao nhiêu độ, chỉ cần mình còn sức là còn đi".

Cũng bởi sự kiên trì ấy, nhóm của chị dần đông hơn, đến nay đã có 28 thành viên. Những người trẻ, những cụ già, cả trẻ em đều tham gia. Không ít du khách tò mò ban đầu, sau rồi cũng hăng hái cùng nhặt rác, để lại nụ cười hài lòng khi rời bãi biển. 

Một trong những kỷ niệm đáng nhớ nhất với chị Thoan là sau trận bão Yagi năm ngoái. Khi bước ra bãi tắm, chị như chết lặng: cát trắng biến mất dưới lớp rác khổng lồ, cảnh tượng hoang tàn như bãi đất trăm năm không có người ở. Chị chỉ biết khóc. “Đứng khóc cả buổi, không biết bắt đầu từ đâu”, chị nhớ lại. 

Nhưng rồi nước mắt không ngăn được hành động. Chị chụp ảnh, quay video, đưa lên mạng kêu gọi cộng đồng. Lời kêu gọi ấy đã chạm tới trái tim nhiều người. Có hôm hàng trăm người cùng đến, có hôm vài chục người, nhưng ai nấy đều hết lòng. Cứ thế, bãi biển dần hồi sinh từ trong hoang tàn. 

Từ rác thải đến nghĩa cử thiện nguyện 

Điều đặc biệt ở nhóm “Chiến binh diệt rác” là họ không chỉ nhặt rác, mà còn biến rác thành những giá trị khác. Tất cả chai nhựa, vỏ lon, dép nhựa hay những vật có thể tái chế đều được gom lại, bán lấy tiền. Số tiền đó không ai giữ riêng mà được chuyển vào quỹ “Câu lạc bộ Thiện nguyện Hoa Hướng Dương” – nơi hơn 200 thành viên hằng tuần nấu cháo, nấu cơm phát miễn phí cho bệnh nhân nghèo tại Bệnh viện U bướu. 

“Có khi bán rác không được nhiều tiền, thì chúng tôi tự góp thêm để đủ suất cơm, suất cháo. Nhặt rác không chỉ là giữ biển sạch, mà còn là gieo yêu thương cho những người kém may mắn”, chị Thoan nói.  

Dĩ nhiên, bên cạnh lời động viên cũng có những lời mỉa mai. Có người chê “dở hơi”, “làm việc bao đồng”. Nhưng với chị, đó cũng là một dạng động lực. “Người ta càng bảo mình dở hơi thì mình càng chứng minh là mình không hề vô nghĩa”, chị cười hiền.    

Trong số những gương mặt đồng hành cùng chị Thoan có anh Nguyễn Trung Kiên, 34 tuổi, sống tại phường Cao Thắng, Hạ Long. Là lao động tự do, anh Kiên tình cờ biết đến nhóm qua một lần tham gia dọn rác sau bão. Thấy tinh thần của chị Thoan và các thành viên quá tốt, anh quyết định gắn bó. 

“Tôi không đi thường xuyên mỗi ngày, nhưng cuối tuần hay Chủ nhật thì hầu như có mặt. Mình góp một phần nhỏ, chủ yếu muốn truyền đi thông điệp về ý thức. Bãi biển sạch không chỉ để đẹp mắt mà còn thu hút khách du lịch, mang lại lợi ích cho cả cộng đồng”, anh Kiên chia sẻ. 

Sự hiện diện của những người trẻ như Kiên là minh chứng cho sức hút của nhóm, cũng như cho thấy tinh thần “chiến binh rọn rác” đang lan rộng hơn trong cộng đồng. 

Hành trình chưa dừng lại 

Khi được hỏi về mong muốn trong tương lai, chị Thoan không nói về sự mở rộng nhóm, không kể về kế hoạch lớn lao nào, mà chỉ nhắn gửi một điều giản dị: “Người dân Hạ Long và cả du khách đến đây, xin hãy nâng cao ý thức, trách nhiệm. Bảo vệ môi trường hôm nay chính là bảo vệ tương lai con em ngày mai. Hãy coi môi trường như ngôi nhà, như người thân của mình. Khi ấy, chúng ta sẽ có một Hạ Long xanh, sạch, đẹp đúng nghĩa".

Trên trang cá nhân, dưới avatar của chị Thoan có dòng chữ: “Thích thổi tù và hàng tổng”. Chị bật cười khi được hỏi về điều đó: “Mọi người nói tôi thích lo chuyện bao đồng nên tôi để thế. Tính tôi hơi "tăng động", thấy việc gì không ai làm thì tôi làm. Với tôi, nếu việc nhỏ cũng bỏ qua thì sao mơ làm được việc lớn?” 

Chính cái “tăng động” ấy đã giúp chị kiên trì, biến những hành động tưởng chừng vô nghĩa thành một phong trào có sức lan tỏa mạnh mẽ.  

Những “chiến binh rọn rác” của chị Thoan đã trở thành một phần quen thuộc của bãi biển Hạ Long. Họ không chỉ làm sạch cát trắng, giữ gìn vẻ đẹp di sản, mà còn gieo vào lòng người niềm tin về trách nhiệm cộng đồng. 

Hành trình này chắc chắn còn dài, còn nhiều khó khăn, nhưng như lời chị Thoan từng nói: “Cứ mở mắt còn thở là còn đi nhặt rác”. Câu nói giản dị mà kiên cường ấy, như lời thề của những chiến binh không mang gươm giáo, chỉ mang theo tình yêu và ý chí, để chiến đấu với kẻ thù mang tên “rác thải”. 

Từ một đam mê cá nhân, chị Thoan đã khơi nguồn cho một phong trào cộng đồng. Những “chiến binh rọn rác” lặng thầm nơi bãi biển không chỉ dọn sạch từng vỏ chai, túi nilon, mà còn làm trong lành cả ý thức con người. Họ xứng đáng là những ngọn lửa nhỏ giữ hồn xanh cho biển cả.

Không chỉ hành động ngoài đời, chị Thoan còn tận dụng mạng xã hội để lan tỏa tinh thần. Những bức ảnh, đoạn video ngắn chị đăng tải trên Facebook, Zalo, TikTok thu hút hàng triệu lượt xem, hàng chục nghìn bình luận.