Bắc Trung bộ quyết tâm gượng dậy sau bão số 5

Mất mát to lớn 

Cơn bão số 5, một trong những cơn bão mạnh, có diễn biến nhanh và khó lường nhất trong nhiều năm trở lại đây đã đổ bộ vào khu vực Bắc Trung bộ với sức gió mạnh cấp 8 - 10, giật cấp 11 - 15, kèm theo mưa lớn diện rộng. Chỉ trong một thời gian ngắn, hàng loạt địa phương từ Nghệ An, Hà Tĩnh đến Thanh Hóa đã phải hứng chịu thiệt hại nặng nề cả về tài sản, sản xuất, cơ sở hạ tầng lẫn đời sống dân sinh.

Theo báo cáo nhanh của UBND tỉnh Nghệ An, đến sáng 26/8, tổng thiệt hại do bão số 5 gây ra ước tính khoảng 846 tỷ đồng. Con số này mới chỉ là thống kê ban đầu, nhưng đã phần nào phản ánh sức tàn phá dữ dội của thiên tai.

Điều may mắn là bão không trực tiếp cướp đi sinh mạng nào ở Nghệ An. Tuy nhiên, đã có 2 người bị thương tại xã Hùng Châu (Nam Đàn cũ) và phường Quỳnh Mai (Hoàng Mai cũ). Đặc biệt, ngày 24/8, một người dân tại TP Vinh (cũ) không may bị điện giật tử vong trong lúc sửa mái nhà chống bão. Cái chết đau lòng ấy là lời nhắc nhở nghiêm khắc về mức độ nguy hiểm tiềm ẩn của mưa bão, ngay cả khi người dân đã có sự chuẩn bị.

Về tài sản, toàn tỉnh có 2.189 ngôi nhà bị ảnh hưởng, trong đó 1.622 ngôi nhà tốc mái, hư hỏng nặng; 462 nhà ngập sâu trong nước; 105 hộ dân phải di dời khẩn cấp. Hình ảnh những mái tôn bị cuốn phăng, nhiều ngôi nhà chỉ còn trơ lại tường gạch loang lổ đã gợi nên cảnh tượng tang thương và khắc nghiệt.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, bão số 5 đã tàn phá hơn 13.300ha lúa và 2.000ha hoa màu. Gần 420ha diện tích nuôi trồng thủy sản bị cuốn trôi; hơn 400 con gia súc, gia cầm bị chết. Đối với bà con nông dân, đây không chỉ là tổn thất về kinh tế trước mắt mà còn là gánh nặng dài lâu đối với sinh kế.

Cơ sở hạ tầng cũng thiệt hại nghiêm trọng. Báo cáo cho thấy có hơn 2.000m đường bị hư hỏng, sạt lở; 42 điểm đường ách tắc với khối lượng sạt lở lên đến 5.050m³ đất đá. Lưới điện bị ảnh hưởng nặng nề với 678 cột điện gãy đổ, 11.200m dây điện đứt, khiến nhiều khu vực rơi vào tình trạng mất điện kéo dài. Đặc biệt, tại TP Vinh (cũ) và phường Cửa Lò, hàng chục tuyến phố chìm trong bóng tối, khiến đời sống người dân đảo lộn.

Ngành giáo dục và y tế cũng chịu tổn thất. Toàn tỉnh có 9 phòng học, 1 cơ sở y tế bị tốc mái, nhiều trường khác hư hỏng cơ sở vật chất. Khi năm học mới đang đến gần, việc khắc phục thiệt hại để đảm bảo ngày tựu trường đã trở thành nhiệm vụ cấp bách.

Không chỉ Nghệ An, các địa phương lân cận cũng bị ảnh hưởng nặng. Tại Hà Tĩnh, bão số 5 làm 1 người chết, 9 người bị thương, hơn 6.300 ngôi nhà tốc mái, 21.000 ha lúa hè thu, 1.600 ha hoa màu bị ngập, ngã đổ, cùng 4.000 tấn thủy sản thiệt hại. Hệ thống giao thông, thủy lợi, lưới điện, thông tin liên lạc bị hư hỏng trên diện rộng.

Còn tại Thanh Hóa, mưa lũ sau bão tiếp tục gây khó khăn. Nhiều xã như Xuân Chinh, Vạn Xuân, Tân Thành bị chia cắt hoàn toàn. Toàn tỉnh có 37 nhà bị thiệt hại, gần 2.000 hộ dân bị ngập, hơn 500ha lúa, 23ha hoa màu và 111ha cây trồng hàng năm bị hư hỏng. Hệ thống điện cũng chịu tổn thất khi 3 vị trí đường dây cao thế bị đứt dây.

Có thể nói, bão số 5 đã phơi bày sự mong manh của đời sống người dân trước thiên tai. Những thiệt hại chồng chất không chỉ thử thách sức chịu đựng của cộng đồng, mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết về năng lực phòng chống và khắc phục hậu quả của chính quyền cũng như toàn xã hội.

Chung sức làm lại

Ngay sau khi bão tan, từ Trung ương đến địa phương, công tác khắc phục hậu quả đã được triển khai đồng bộ, quyết liệt.

Sáng 26/8, tại Sở Chỉ huy tiền phương của Chính phủ đặt tại Quân khu 4, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp trực tuyến với các tỉnh, thành chịu ảnh hưởng của bão. Tại đây, ông nhấn mạnh: “Đây là cơn bão dị thường, phức tạp, nhưng nhờ công tác dự báo sát sao, từ Trung ương đến cơ sở đã có sự chuẩn bị và triển khai các biện pháp ứng phó. Giờ đây, nhiệm vụ quan trọng nhất là tập trung khắc phục hậu quả, nhanh chóng ổn định đời sống nhân dân, với quan điểm Nhà nước hỗ trợ, nhân dân đồng lòng, không để ai bị bỏ lại phía sau”.

Theo chỉ đạo, lực lượng quân đội, công an, thanh niên xung kích được huy động khẩn cấp đến các điểm xung yếu để dựng lại nhà cửa, khơi thông đường sá, khắc phục sự cố điện. Nhiều hình ảnh xúc động được ghi lại: bộ đội dầm mình trong bùn đất cùng dân thu dọn mái tôn, công an hỗ trợ đưa gia súc, gia cầm đến nơi an toàn, đoàn viên thanh niên tất bật giúp các hộ dân sửa lại mái nhà.

Ngành điện lực Nghệ An, dưới sự chỉ đạo của Tổng công ty Điện lực miền Bắc, đặt mục tiêu khôi phục toàn bộ lưới điện trung thế tại các khu vực đô thị và trọng điểm ngay trong ngày 26/8. Phương châm là “xử lý đến đâu, cấp điện đến đó”, ưu tiên trước hết cho trường học, bệnh viện.

Ngành giáo dục cũng nhanh chóng vào cuộc. Giáo viên, cán bộ cùng lực lượng địa phương khẩn trương khắc phục những trường học bị tốc mái, sửa chữa phòng học để học sinh có thể trở lại lớp đúng kế hoạch. Ngành y tế tập trung sửa chữa cơ sở vật chất, duy trì hoạt động khám chữa bệnh, bảo đảm không gián đoạn dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Đặc biệt, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ đạo: “Ưu tiên cao nhất cho các cơ sở giáo dục, y tế, đối tượng chính sách và hộ nghèo. Phòng chống lũ ống, lũ quét, sạt lở đất tại miền núi phải đặt ở mức cao hơn phòng chống bão. Các địa phương cần rà soát kỹ lưỡng các khu dân cư dọc khe, suối, sông để có phương án sơ tán kịp thời, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho nhân dân”.

Song song, ông yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục nâng cao năng lực dự báo, xây dựng lại kịch bản vận hành liên hồ chứa để đảm bảo an toàn công trình và hạ du. Các bộ, ngành khác phải khẩn trương rà soát hệ thống hạ tầng, tiến hành “cứng hóa” lưới điện, thông tin liên lạc, nhằm hạn chế tình trạng chia cắt khi thiên tai xảy ra.

Tại thực địa, công tác khắc phục đang diễn ra khẩn trương. Lực lượng công an, quân đội, thanh niên cùng người dân dọn dẹp cây đổ, khơi thông dòng chảy, thu gom rác thải, vệ sinh môi trường. Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Nghệ An huy động toàn bộ nhân lực, phương tiện xử lý nhanh các tuyến đường chính ở đô thị và vùng ven biển. Người dân chủ động dựng lại nhà cửa, khôi phục sản xuất với sự hỗ trợ từ chính quyền và các đoàn thể.

Trong chuyến kiểm tra tại Hà Tĩnh sáng 26/8, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà trực tiếp đến thăm các gia đình khó khăn, trao quà hỗ trợ. Tại xã Lộc Hà, nơi gần 1.000 ngôi nhà bị tốc mái, Phó Thủ tướng yêu cầu chính quyền địa phương không để người dân tiếp tục sống trong nhà tạm bợ, xuống cấp. Ông nhấn mạnh việc xây dựng kế hoạch từng bước xóa bỏ nhà dột nát, huy động công an, quân đội và nhân dân chung tay dựng những mái ấm kiên cố, an toàn hơn.

Bão số 5 đã để lại những vết thương nặng nề cho các tỉnh Thanh Nghệ Tĩnh, nhà cửa tan hoang, đồng ruộng ngập úng, hạ tầng tàn phá. Nhưng trong nghịch cảnh, tinh thần đoàn kết, sự chỉ đạo quyết liệt từ Trung ương, cùng quyết tâm “không để ai bị bỏ lại phía sau” đã và đang tạo nên sức mạnh để người dân từng bước vượt qua khó khăn, khôi phục sản xuất và ổn định cuộc sống.

Khi đến thăm Trường Mầm non Nga Lộc (xã Trường Lưu), nơi có 170 cháu nhỏ đang học, Phó Thủ tướng chỉ đạo: “Trường học phải là ưu tiên số một. Bốn tại chỗ phải phát huy tối đa: lực lượng tại chỗ, chỉ huy tại chỗ, phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ. Chỉ khi trẻ em sớm trở lại lớp, người dân mới thật sự yên tâm khôi phục cuộc sống”.

Những chỉ đạo cụ thể, sát thực tiễn ấy không chỉ mang ý nghĩa giải quyết khó khăn trước mắt mà còn tạo nền tảng cho các giải pháp lâu dài: đầu tư kiên cố hóa trường lớp, xóa bỏ công trình tạm bợ, nâng cấp hệ thống hạ tầng phòng chống thiên tai.