Yara và hành trình chuyển hóa nông nghiệp Việt bằng nguyên tắc ‘5 đúng’

Việc bón phân theo thói quen, thiếu căn cứ khoa học đang khiến nền nông nghiệp Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng. Nông dân chịu thiệt hại kép: năng suất không cao và chi phí sản xuất tăng, trong khi đất đai ngày càng suy thoái. Các nghiên cứu chỉ ra rằng chỉ có 30-50% lượng phân bón được cây trồng hấp thu, phần còn lại thất thoát ra môi trường, gây lãng phí lớn và ô nhiễm đất, nước. 

Trong bối cảnh hơn 4 triệu ha đất canh tác đang thoái hóa, thiếu hụt dinh dưỡng cơ bản, việc chuyển đổi sang mô hình bền vững là hướng đi tất yếu. Giải pháp quản lý dinh dưỡng chính xác theo nguyên tắc “5 đúng” (đúng loại phân, đúng liều lượng, đúng lúc, đúng phương pháp và đúng cách) nổi lên như chìa khóa để giải quyết vấn đề này.  

Quản lý dinh dưỡng “5 đúng”: Từ lý thuyết đến hành động thực tế 

Quản lý dinh dưỡng theo nguyên tắc "5 đúng" là chìa khóa để tối ưu hóa hiệu quả canh tác. 

Nguyên tắc này bao gồm: 

1. Đúng loại phân: Bón phân có tỷ lệ đa lượng (N, P, K), trung lượng và vi lượng mà cây cần ở từng giai đoạn. Bón đúng loại phân còn giúp ổn định độ pH đất, tăng khả năng hấp thu dưỡng chất của cây trồng.

2. Đúng liều lượng: Đáp ứng vừa đủ nhu cầu dinh dưỡng cho cây trồng đảm bảo cây sinh trưởng và đạt năng suất tối ưu. Tránh dư thừa hoặc thiếu hụt làm lãng phí, gây ô nhiễm hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất.

3. Đúng lúc: Cần bón phân vào đúng thời điểm cây cần để bổ sung dinh dưỡng kịp thời cho từng giai đoạn phát triển. Ở thời điểm cực trọng (thời điểm vàng) của cây mà không đáp ứng dinh dưỡng đủ và kịp thời thì ảnh hưởng rất lớn đến năng suất và sức khỏe cây.

4. Đúng phương pháp: Tùy vào cây trồng khác nhau mà phân bón rễ có thể bón theo rãnh, theo chu vi tán lá cây, bón vào hố hoặc hòa phân tưới, phân bón lá phun đều lên 2 mặt lá giúp làm tăng hiệu quả sử dụng phân bón, giảm chi phí sản xuất.

5. Đúng cách: Dựa vào điều kiện thực tế lựa chọn cách bón phù hợp với loại cây trồng, vụ mùa, loại đất, điều kiện thời tiết (không bón phân khi trời sắp mưa, khi trời nắng gắt…). Cần bón phân theo từng đợt, không bón quá nhiều cùng lúc. 

Yara đồng hành triển khai “5 đúng” như thế nào? 

Yara Việt Nam đã cụ thể hóa nguyên tắc này thông qua một hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện, kết hợp giải pháp sản phẩm, công nghệ và huấn luyện. Trong các dự án kết hợp cùng các đối tác doanh nghiệp tại địa phương, Yara đã hỗ trợ các nông dân thuộc dự án được tiếp cận dịch vụ phân tích đất (qua Megalab/YaraBic), được tư vấn các dòng sản phẩm phù hợp với thổ nhưỡng và mùa vụ, cùng với sự hỗ trợ kỹ thuật từ đội ngũ nông học của Yara và tại địa phương.  

Các mô hình thực tiễn đã được triển khai hiệu quả trên nhiều vùng canh tác chủ lực như quản lý dinh dưỡng cho cà phê tại Tây Nguyên; phối hợp thời vụ và dinh dưỡng lúa tại Đồng bằng sông Cửu Long; đồng thời áp dụng công nghệ tưới kết hợp phun lá vi lượng cho cây ăn trái tại Đông Nam Bộ. 

“5 đúng” không chỉ tối ưu năng suất mà còn nâng chuẩn bền vững 

Việc áp dụng nguyên tắc “5 đúng” trong quản lý dinh dưỡng mang lại những lợi ích rõ rệt cho người nông dân. 

Về lợi ích ngắn hạn, nguyên tắc này giúp tăng năng suất và giảm chi phí phân bón từ 10-20% do cây hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả hơn. Đồng thời, cây trồng cũng khỏe mạnh và có khả năng kháng sâu bệnh tốt hơn, giảm thiểu việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. 

Trong lợi ích dài hạn, mô hình canh tác “5 đúng” góp phần quan trọng vào việc phục hồi đất và bảo vệ tài nguyên nước, phù hợp với các tiêu chuẩn nông nghiệp carbon thấp và tăng khả năng đạt chuẩn VietGAP và GlobalGAP, mở rộng cơ hội xuất khẩu. 

Quản lý dinh dưỡng theo hướng chính xác là xu hướng canh tác nông nghiệp toàn cầu, và Yara đang cụ thể hóa điều đó qua mô hình "5 đúng" tại Việt Nam. Thông qua việc đồng hành với nông dân, Yara Việt Nam không chỉ là nhà cung cấp phân bón, mà còn là nhà tư vấn chiến lược sản xuất nông nghiệp hiệu quả, bền vững và tăng sức cạnh tranh cho nông sản Việt trên thị trường quốc tế.