"Cò đất" lộng hành
UBND tỉnh Bắc Ninh đã phê duyệt Dự án Khu đô thị mới, du lịch, sinh thái, văn hoá, nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí tại hai nơi là huyện Tiên Du và thành phố Từ Sơn (nay là xã Tiên Du và phường Tam Sơn) với tổng mức đầu tư khoảng hơn 28.000 tỷ đồng.
Cò đất chào mời khách hàng mua đất tại Dự án Khu đô thị mới, du lịch, sinh thái, văn hoá, nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí xã Tiên Du. Ảnh: Văn Việt.
Phần dự án tại xã Tiên Du có diện tích khoảng 296,21 ha, dân số dự kiến gần 26.903 người, số lượng nhà ở khoảng 7.745 căn. Phần dự án tại phường Tam Sơn có diện tích khoảng 191 ha, số lượng nhà khoảng 1.901 căn.
Trong vai nhà đầu tư, nhóm PV báo Nông nghiệp & Môi trường được "cò đất" mời đến trụ sở Công ty TNHH thương mại và đầu tư SRT miền Bắc (Công ty SRT) tại Bắc Ninh.
"Cò đất" xưng là nhân viên công ty, tên Sơn (nhân vật đã được đổi tên), chào mời chúng tôi mua đất tại Dự án Khu đô thị mới, du lịch, sinh thái, văn hoá, nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí xã Tiên Du.
Sơn nói có hai hình thức, trả toàn bộ giá trị căn chung cư, hoặc lô đất liền kề, biệt thự sẽ được chiết khấu 25%. Ví dụ một căn liền kề giá 10 tỷ đồng, nếu trả toàn bộ ngay, sẽ giảm còn 7,5 tỷ đồng. Còn nếu chọn trả góp, thì sẽ được ký kết hợp đồng ba bên, gồm: khách hàng, chủ đầu tư, đại diện ngân hàng.
Sơn khẳng định chủ đầu tư hiện “không rao bán”, nhưng cho các đại lý cấp 1 như Công ty SRT bán hàng cho khách. Sau khi khách ký “Thỏa thuận đặt cọc ưu tiên”, trả tiền trị giá 200 triệu đồng, Sơn sẽ đưa khách đến gặp chủ đầu tư để ký tiếp việc mua bán đất tại dự án.
Sơn cung cấp cho chúng tôi hàng chục hợp đồng của khách hàng đã ký đặt cọc 20 triệu, 50 triệu. Đa số khách hàng có địa chỉ thường trú tại Bắc Ninh. Theo quảng cáo của Sơn, anh ta có hơn 20 hợp đồng đặt cọc, khách hàng đã chuyển tiền.
Các hợp đồng đặt cọc giữa khách hàng với Công ty TNHH thương mại và đầu tư SRT miền Bắc. Ảnh: Bảo Hà.
Hình thức mua bán này thời gian qua được quảng cáo khá nhiều trên nền tảng mạng xã hội. Bất chấp một điều rằng trên thực tế, hai dự án khu đô thị nêu trên đều chưa động thổ. Hiện trường vẫn chỉ là những mảnh ruộng.
Hai cán bộ lãnh đạo, hai cách hành xử trái chiều
Sau khi ghi nhận đầy đủ thông tin, nhóm PV liên hệ với ông Nguyễn Minh Khoa, Chủ tịch UBND xã Tiên Du, để cung cấp video, hình ảnh về việc cò đất lộng hành trên địa bàn.
Phối cảnh Dự án Khu đô thị mới, du lịch, sinh thái, văn hoá, nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí tại hai nơi là huyện Tiên Du và thành phố Từ Sơn (nay là xã Tiên Du và phường Tam Sơn) với tổng mức đầu tư khoảng hơn 28.000 tỷ đồng. Ảnh: ĐTM.
Ông Khoa hẹn đầu giờ chiều 27/10 sẽ thông tin lại. Tuy nhiên, khi chúng tôi liên lạc lại, ông Khoa đáp: “Anh có đi bán đâu mà biết. Em đi mà liên hệ với chủ đầu tư”.
Phát ngôn của ông Khoa cho thấy việc lảng tránh, chối bỏ trách nhiệm của chính quyền địa phương.
Ở chiều hướng ngược lại, lãnh đạo UBND phường Tam Sơn, cho biết: “Bí thư Đảng ủy phường Tam Sơn đã chỉ đạo chính quyền và cơ quan công an vào cuộc xác minh, xử lý việc rao bán trái phép các sản phẩm tại dự án”.
Trong quá trình thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, UBND phường phát hiện trên các trang mạng xã hội (Facebook, Zalo, TikTok, Youtube...) xuất hiện nhiều trang, nhóm và cá nhân đăng tải thông tin quảng cáo, rao bán các sản phẩm bất động sản được cho là thuộc dự án nêu trên với các nội dung: Quảng cáo chào bán đất nền, shophouse, biệt thự; Đưa ra thông tin về giá bán, vị trí, diện tích; Kêu gọi đặt chỗ, đặt cọc, thu tiền đặt chỗ; Tổ chức các buổi tham quan dự án, mời gọi nhà đầu tư.
“Trong khi đó, dự án hiện chỉ đang ở giai đoạn giải phóng mặt bằng, chưa được cấp phép xây dựng, chưa hoàn thành đủ điều kiện pháp lý để kinh doanh bất động sản theo quy định”, UBND phường Tam Sơn cho biết.
Theo lãnh đạo phường Tam Sơn, tình trạng quảng cáo, rao bán bất động sản trái phép nêu trên đã và đang gây ra những khó khăn, vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng: Người dân bị kích động, có tâm lý kỳ vọng quá mức về giá trị đất đai; Một số hộ dân không đồng thuận với phương án đền bù, yêu cầu nâng mức bồi thường không phù hợp; Ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án; Gây mất trật tự trong hoạt động kinh doanh bất động sản, làm ảnh hưởng đến uy tín của dự án và cơ quan chức năng; Tiềm ẩn nguy cơ người dân bị lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
“UBND phường sẽ rất khó khăn trong công tác vận động, tuyên truyền nhân dân nhận tiền bồi thường GPMB để thực hiện dự án”, lãnh đạo phường Tam Sơn khẳng định.
UBND phường Tam Sơn đã có văn bản gửi Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh, chủ đầu tư là Công ty TNHH Đầu tư Tây Bắc và các cơ quan liên quan, đề nghị xác minh, làm rõ các tổ chức, cá nhân có hành vi quảng cáo, kinh doanh bất động sản trái phép; Xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với các vi phạm được phát hiện; Yêu cầu gỡ bỏ các thông tin quảng cáo sai sự thật, trái phép trên các nền tảng mạng xã hội; Truy tìm và xử lý các tổ chức môi giới không phép đang hoạt động trên địa bàn.
Phường Tam Sơn cũng đề nghị Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh có văn bản chỉ đạo chủ đầu tư dự án không được tổ chức hoặc ủy quyền cho bất kỳ tổ chức, cá nhân nào quảng cáo, kinh doanh bất động sản khi dự án chưa đủ điều kiện theo quy định; Phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương trong việc ngăn chặn các hoạt động kinh doanh bất động sản trái phép; Cam kết bằng văn bản không tiếp tay, bao che cho các hành vi vi phạm; Ban hành văn bản cảnh báo, thông tin chính thức về dự án để người dân nắm rõ và tránh bị lợi dụng, lừa đảo.
Cùng một hoạt động rao bán đất dự án khi chưa được phép nhưng cách xử sự của hai lãnh đạo phường, xã hoàn toàn khác nhau. Có thể thấy, những tiêu cực mà Chủ tịch UBND phường Tam Sơn đưa ra, hoàn toàn có thể xảy ra tại xã Tiên Du. Nhưng người đứng đầu chính quyền địa phương như ông Nguyễn Minh Khoa, lại tìm mọi cách né tránh tiếp nhận thông tin cò đất lộng hành, thì các hệ lụy về kinh tế, an ninh trật tự v.v. là khó tránh khỏi.
Ngân hàng Nhà nước cảnh báo
Ngày 20/10, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực 2 có văn bản cho biết đơn vị này thường xuyên nhận được đơn thư của công dân phản ánh việc các ngân hàng thương mại cho vay để thanh toán tiền đặt cọc theo thỏa thuận tại Văn bản thỏa thuận cho các đơn vị tư vấn, môi giới bất động sản. Theo nội dung trình bày tại đơn, các công dân bức xúc và cho rằng các ngân hàng thương mại có nhiều sai phạm trong quá trình cấp tín dụng cho công dân với mục đích nêu trên.
Đề nghị các ngân hàng thương mại: Tạm dừng việc cho vay để thanh toán tiền đặt cọc theo Văn bản thỏa thuận như nêu trên (hoặc hình thức tương tự) cho đến khi có kết luận chính thức từ cơ quan có thẩm quyền. Trường hợp cơ quan có thẩm quyền kết luận Văn bản thỏa thuận (hoặc hình thức tương tự) không trái pháp luật, trong trường hợp tiếp tục cho vay, đề nghị các ngân hàng thương mại xây dựng quy trình cụ thể đối với mục đích vay trên để hạn chế rủi ro.
