Trồng na trên núi đá 'nhàn đôi vai' nhờ hệ thống tưới tự động
Chủ Nhật 27/07/2025 , 08:57 (GMT+7)
Thay vì phải gánh từng gàu nước lên núi đá, nông dân trồng na ở Võ Nhai giờ đây chỉ cần bật cầu dao điện là nước chảy đều tới từng gốc cây.
Nông dân trồng na trên núi đá 'nhàn đôi vai' nhờ hệ thống tưới tự động
Xã Võ Nhai, tỉnh thái Nguyên là vùng đất đặc trưng của địa hình núi đá dốc cao, Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt, nắng nóng, khô hạn kéo dài gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất cây trồng, người trồng na đang tìm thấy giải pháp bền vững từ việc ứng dụng hệ thống tưới tự động.
Mô hình của ông Kiều Thượng Chất, tiên phong lắp đặt hệ thống tưới tự động cho hơn 2 ha na trồng theo quy trình VietGAP đã mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp vùng cao.
Ông Chất đầu tư gần 100 triệu đồng lắp đặt hệ thống tưới tự động cho vườn na của gia đình. Một máy bơm công suất lớn được đặt dưới ao, dẫn nước theo đường ống chính đến từng hàng cây, chia nhánh ra các van nhỏ đặt tại mỗi gốc.
Một trong những lợi ích rõ rệt nhất của hệ thống tưới tự động là cơ chế thẩm thấu từ từ, giúp nước ngấm sâu vào rễ cây mà không gây xói mòn, rửa trôi đất hay phân bón. Theo ông Chất, điều này đặc biệt quan trọng với vùng núi đá như Phú Thượng, nơi đất canh tác vốn đã nghèo dinh dưỡng, lại thường xuyên khô hạn tại vùng Na Võ Nhai.
Ông Kiều Thượng Chất
Xã Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên
"Có hệ thống tưới này thì mình sẽ chủ động được mùa vụ. Cái vụ thứ 2 thì cái cây na này nó cần nước vào khoảng tháng 8, 9. Lúc đó có rất ít mưa ở khu vực miền núi này. Lúc đấy nó đã có quả nhỏ rồi, có nguồn nước chủ động này nó sẽ cho quả phát triển kịp thời
Không chỉ tiết kiệm nước, hệ thống tưới tự động còn giúp bà con tiết kiệm đáng kể công lao động. Thay vì phải thuê người tưới từng gốc cây, giờ chỉ cần vài thao tác đơn giản, toàn bộ vườn na sẽ được tưới đầy đủ trong thời gian ngắn. Theo tính toán của ông Chất, chi phí thuê nhân công giảm khoảng 60-70% mỗi vụ, chưa kể tiết kiệm thời gian, giảm căng thẳng cho người trồng na Võ Nhai.
Ông Kiều Thượng Chất
Xã Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên
"Ví dụ như năm nay thời gian nắng nhiều, lúc đó cây na chuẩn bị có hoa. Bọn tôi sử dụng nước tưới của nhà, tưới đậm, kết hợp phun phân hóa mần hoa để hoa ra kịp thời đúng thời vụ"
Một cải tiến thông minh mà ông Chất áp dụng là tích hợp hệ thống châm phân vào đường ống tưới. Chỉ cần đặt thêm một thùng phuy hòa phân bón vào nước, hệ thống sẽ đưa dung dịch phân theo ống tưới đến tận từng gốc cây.
Với cách làm này, cây na luôn được đảm bảo dinh dưỡng đúng thời điểm, đúng liều lượng. Đặc biệt là trong giai đoạn na ra hoa, đậu quả cây cần nhiều dưỡng chất nhất. Nhờ đó, vườn na nhà ông Chất không chỉ sinh trưởng tốt mà năng suất cũng tăng đều qua từng năm.
Tưới tự động không còn là khái niệm xa lạ với nông dân Thái Nguyên, nhưng việc ứng dụng hiệu quả tại các vùng khó khăn như vùng na Võ Nhai mới thực sự có ý nghĩa sâu sắc. Mô hình của ông Kiều Thượng Chất là minh chứng cho thấy, chỉ cần có chính sách hỗ trợ hợp lý, tư vấn kịp thời, bà con hoàn toàn có thể làm chủ kỹ thuật mới, nâng cao hiệu quả sản xuất và thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu.
