Thay vì sản xuất đơn lẻ, nhiều hộ dân ở Thái Nguyên đã tham gia vào các tổ hợp tác cùng nhau canh tác chia sẻ kinh nghiệm, mua chung vật tư đầu vào, bán chung sản phẩm, điều đó đã giúp nhiều hộ có kinh tế ổn định, thoát nghèo bền vững.
Giảm nghèo ở xã Yên Phong, tỉnh Thái Nguyên không bắt đầu bằng những con số khô khan, mà bắt đầu từ chính những gia đình đã từng ở tận cùng khó khăn nhưng được tiếp sức đúng lúc để đứng dậy.
Ngôi nhà xây mới của chị Hoàng Thị Duyên, ở thôn Nà Ngà, vẫn còn thơm mùi vôi vữa. Với người phụ nữ có chồng mất sớm, một mình nuôi ba con nhỏ, đây không chỉ là căn nhà che nắng che mưa, mà là giấc mơ mà nhiều năm chị chưa từng dám nghĩ tới.
Trước kia, cuộc sống của mẹ con chị Duyên chỉ trông chờ vào vài sào vườn bãi. Mỗi mùa mưa đến, căn nhà cũ dột nát khiến cả gia đình nơm nớp lo âu. Cái nghèo cứ thế đè nặng lên đôi vai người mẹ, khiến con đường thoát nghèo dường như mờ mịt.
Năm 2024, từ Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát, chị Duyên được hỗ trợ xây dựng nhà ở kiên cố. Ngoài ra, chị Duyên còn được trao sinh kế từ Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững: 6 con dê cái và 1 con dê đực sinh sản, kèm theo hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, phòng bệnh. Chỉ sau gần một năm, đàn dê phát triển tốt, sinh lứa đầu tiên, mở ra hy vọng về nguồn thu ổn định lâu dài.
Chị HOÀNG THỊ DUYÊN
Thôn Nà Ngà
Yên Phong là xã vùng sâu, địa hình chủ yếu là đồi núi, giao thông đi lại còn nhiều khó khăn. Trong nhiều năm, những yếu tố này trở thành rào cản lớn đối với phát triển kinh tế – xã hội, khiến tỷ lệ hộ nghèo của xã luôn ở mức cao. Nhưng cũng chính trên mảnh đất giàu truyền thống cách mạng, tinh thần không khuất phục trước gian khó đã trở thành động lực để Yên Phong tìm hướng đi phù hợp.
Thay vì coi địa hình đồi dốc là bất lợi, Yên Phong đã biến khó khăn thành lợi thế. Đất rừng được quy hoạch bài bản để phát triển rừng trồng và các loại cây đặc hữu như quế, chè, dược liệu. Từ nguồn lực của các chương trình mục tiêu quốc gia, cấp ủy, chính quyền xã đã chủ động lồng ghép nhiều chính sách, hỗ trợ người dân phát triển sinh kế gắn với điều kiện thực tế của từng thôn.
Các mô hình trồng rừng kinh tế, chăn nuôi dê, trồng quế, trồng chè từng bước được nhân rộng. Quan trọng hơn, người dân không còn làm ăn manh mún, tự phát, mà được hướng dẫn kỹ thuật, hỗ trợ giống, vốn và kết nối đầu ra. Nhờ đó, nhiều hộ đã có việc làm ổn định, thu nhập từng bước được cải thiện.
Song song với phát triển sinh kế, hạ tầng nông thôn được quan tâm đầu tư. Đường giao thông, điện, nước sinh hoạt được cải thiện đã góp phần thay đổi diện mạo vùng cao, tạo điều kiện để người dân yên tâm sản xuất, gắn bó với quê hương.
Ông HÀ VĂN HÀM
Phó Chủ tịch UBND xã Yên Phong, tỉnh Thái Nguyên
Một điểm nhấn trong công tác giảm nghèo ở Yên Phong là sự chuyển dịch từ hỗ trợ đơn lẻ sang phát triển sinh kế cộng đồng, tạo liên kết bền vững. Năm 2024, thôn Nà Ngà thành lập Tổ hợp tác trồng chè với 8 hộ tham gia, trong đó có nhiều hộ nghèo và cận nghèo.
Tham gia tổ hợp tác, các hộ được hỗ trợ giống chè, phân bón, máy móc chế biến và tập huấn kỹ thuật sản xuất. Việc liên kết giúp người dân giảm chi phí, nâng cao chất lượng sản phẩm và từng bước xây dựng thương hiệu chè địa phương.
Mô hình này đang mở ra hướng đi mới trong giảm nghèo: không chỉ giúp từng hộ thoát nghèo, mà còn tạo sự gắn kết cộng đồng, nâng cao ý thức hợp tác và chia sẻ lợi ích.
Chị HÀ THỊ HUỆ
Tổ trưởng Tổ hợp tác
Phát huy tiềm năng đất rừng, Yên Phong xác định lâm nghiệp và nông nghiệp sạch là trụ cột trong chiến lược phát triển dài hạn. Ngoài các loại cây trồng truyền thống như keo, mỡ, quế, người dân còn tham gia mô hình quản lý rừng bền vững FSC. Hiện nay, hàng trăm héc-ta rừng trồng của xã đã được cấp chứng chỉ, mở ra cơ hội đưa sản phẩm gỗ vươn ra thị trường quốc tế, nâng cao giá trị kinh tế.
Cùng với đó, mô hình trồng sâm bố chính đang được triển khai trên diện tích 5ha và dự kiến mở rộng thêm trong thời gian tới. Đây là cây trồng có giá trị kinh tế cao, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng địa phương, hứa hẹn trở thành hướng sinh kế mới cho người dân.
Không chỉ chú trọng lâm nghiệp, Yên Phong còn phát triển sản xuất lúa hữu cơ với quy mô gần 47ha. Việc chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất theo quy trình hữu cơ giúp nâng cao giá trị sản phẩm, tạo uy tín cho nông sản địa phương và từng bước hình thành tư duy sản xuất bền vững cho người dân.
Ông HÀ VĂN HÀM
Phó Chủ tịch UBND xã Yên Phong, tỉnh Thái Nguyên
Nhờ triển khai đồng bộ, linh hoạt các giải pháp, tỷ lệ hộ nghèo của Yên Phong giảm trung bình 3–4% mỗi năm. Xã không còn hộ đói, không có hộ tái nghèo; thu nhập bình quân đầu người tăng qua từng năm. Nhiều hộ đã vươn lên khá giả nhờ kinh tế rừng và chăn nuôi.
Những đổi thay ở Yên Phong hôm nay chưa phải là đích đến cuối cùng, nhưng là minh chứng rõ nét cho một hướng đi đúng. Khi chính sách được triển khai sát thực tế, khi người dân được trao cơ hội và khơi dậy niềm tin, cái nghèo sẽ dần bị đẩy lùi.
Quang Linh
