Tận dụng mặt nước trên dòng sông Sê San, người dân địa phương đang phát triển mô hình nuôi cá lồng bè, đồng thời kết hợp sản xuất thủy sản với du lịch trải nghiệm, hứa hẹn mang lại giá trị kinh tế cho vùng đất biên cương.
Thưa quý vị và bà con! Mô hình nuôi cá lồng bè đang ngày càng phổ biến tại nhiều địa phương, trở thành nguồn sinh kế ổn định cho không ít các hộ dân, trong bối cảnh nhu cầu thực phẩm thủy sản không ngừng tăng cao.
Tại vùng biên giới xã Ia O (tỉnh Gia Lai), nơi dòng Sê San uốn lượn giữa đại ngàn, nguồn nước giàu phù sa và tràn đầy sức sống đã tạo lợi thế tự nhiên hiếm có. Tận dụng tiềm năng ấy, người dân địa phương đang phát triển mô hình nuôi cá lồng bè, đồng thời mở ra hướng đi mới, đó là kết hợp sản xuất thủy sản với du lịch trải nghiệm, hứa hẹn mang lại giá trị kinh tế cho vùng đất biên cương.
Dòng sông Sê San hùng vĩ được hình thành cách đây hàng triệu năm, khởi nguồn từ đỉnh Ngọc Linh thuộc dãy Trường Sơn xuôi dần về phía hạ lưu, qua địa bàn phía tây tỉnh Gia Lai và Quảng Ngãi, rồi chảy tiếp sang Campuchia, trước khi hòa mình vào dòng Mê Kông.
Từ khi các nhà máy thủy điện trên dòng Sê San đi vào hoạt động, mỗi khối nước chảy qua tua-bin đều được chuyển hóa thành điện năng, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội của khu vực và cả nước.
Với bà con vùng biên giới xã Ia O hôm nay, lòng hồ Sê San là điều kiện lý tưởng để chuyển đổi sinh kế nhờ diện tích mặt nước rộng hàng nghìn ha, dòng chảy vừa phải, độ sâu phù hợp.
Từ nghề nông truyền thống, nhiều hộ dân đã mạnh dạn đầu tư nuôi cá lồng bè, vừa tận dụng nguồn nước và thức ăn tự nhiên, vừa mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Anh Đàm Văn Sáng là một trong những người tiên phong tại địa phương phát triển nghề nuôi cá lồng bè. Bắt đầu thử nghiệm từ năm 2002, đến nay anh đã mở rộng nuôi trồng 20 lồng cá diêu hồng, mang lại thu nhập ổn định cho gia đình.
Phỏng vấn: Anh Đàm Văn Sáng, làng Dăng, xã Ia O, tỉnh Gia Lai
Mô hình nuôi cá diêu hồng nói chung là cũng hiệu quả, đỡ hơn mình đầu tư vào cây công nghiệp. Ví dụ, mình đầu tư chăm 1 ha cà phê hoặc chăm 1 ha cao su chẳng hạn, thì mình chăm 10 cái lồng cá, cái công mình bỏ ra nó nhẹ nhàng hơn. Chứ không kiểu như cây cà thì mình phải thường xuyên làm, thường xuyên đầu tư, lúc nào cũng loay hoay ở đấy.
Không chỉ nuôi cá diêu hồng, nhiều hộ dân trên dòng sông Sê San còn nuôi thử nghiệm các giống cá có giá trị cao và dễ bán như cá lăng đuôi đỏ, cá bống, cá thát lát… nhằm đa dạng hóa sản phẩm.
Với sự hỗ trợ về kỹ thuật nuôi trồng từ chính quyền và các ban ngành, lứa cá thát lát đầu tiên nuôi thử nghiệm của bà Nguyễn Thị Oanh đã cho kết quả khả quan, sẵn sàng xuất bán với giá cao.
Phỏng vấn: bà Nguyễn Thị Oanh, làng Dăng, xã Ia O, tỉnh Gia Lai
Tôi thấy chồng tôi đi học, người ta chỉ, tôi mới động viên mua cá thát lát còm này nuôi, vì giá cao, dễ nuôi, dễ bán.// Cá này dễ nuôi hơn cá diêu hồng. Thuốc men mình đi kiếm cây cỏ ở ngoài thôi chứ không có cần mua thú y nữa. Đến giờ là thấy thành công, sau khi xuất đi, tôi sẽ tiếp tục nuôi nữa.
Hiệu quả kinh tế từ việc xuất bán đều đặn hàng tấn cá diêu hồng của anh Sáng, hay thành công bước đầu với cá thát lát của bà Oanh là minh chứng cho tiềm năng kinh tế từ nuôi cá lồng bè ở xã biên giới như Ia O. Nhận thấy triển vọng đó, chính quyền địa phương xác định đây là hướng phát triển kinh tế khả quan và đang từng bước định hướng mở rộng mô hình.
Phỏng vấn: Ông Phan Đình Thắm, Chủ tịch UBND xã Ia O, tỉnh Gia Lai
Đối với Ia O, một trong những xã biên giới của tỉnh Gia Lai, có tiềm năng lợi thế về nuôi cá lồng bè nước ngọt, với diện tích mặt nước trên lòng hồ thủy điện Sê San 4 cũng như Sê San 3. Hiện nay, bà con nông dân cũng liên kết với nhau để nuôi trồng thủy hải sản trên địa bàn, có khoảng hơn 100 cái lồng bè đang nuôi và cái hiệu quả ban đầu mang lại thì cũng hết sức rất là khả quan. Chủ yếu là nuôi cá rô, cá lăng, cá diêu hồng và một số cá có giá trị kinh tế cao. Chúng tôi cũng đang nhân rộng những mô hình này ra.
Không chỉ tận dụng lợi thế tự nhiên để phát triển và nuôi trồng thủy sản, tiềm năng du lịch sinh thái trên lòng hồ Sê San cũng đang dần được khai thác. Nhiều hộ dân kết hợp nuôi cá lồng bè với dịch vụ trải nghiệm, hình thành mô hình được kỳ vọng trở thành sản phẩm đặc trưng, vừa giúp nâng cao thu nhập, vừa quảng bá vẻ đẹp của dòng Sê San.
Phỏng vấn: Anh Trần Trung Hiển, làng Dăng, xã Ia O, tỉnh Gia Lai
Khách du lịch họ đến đây để trải nghiệm tự nhiên và nguồn cá tự nhiên của lòng hồ mình rất là nhiều. Sau nữa họ kèm theo cái lồng bè để đánh bắt những cái nguồn thủy sản tự nhiên họ mang về đây để lưu trữ lại là để phục vụ khách. Tôi thấy ở đây tiềm năng hơn những nơi khác lân cận xã.
Phỏng vấn: Ông Phan Đình Thắm, Chủ tịch UBND xã Ia O, tỉnh Gia Lai
Đối với bà con nông dân trên địa bàn, thì ngoài nuôi cá lồng bè ra, cũng là một cái tiềm năng lợi thế để đưa cái sản phẩm du lịch trên lòng hồ thủy điện Sê San gắn với cái phát triển du lịch trên địa bàn ngày một phát triển, mang lại cái hiệu quả kinh tế cao.
- Quý vị và bà con thân mến!
Mô hình nuôi cá lồng bè trên dòng Sê San đã chứng minh hiệu quả, trở thành sinh kế ổn định cho nhiều hộ dân vùng biên Ia O cũng như cư dân ven sông. Trên nền tảng đó, việc kết hợp với du lịch sinh thái lòng hồ mở ra một hướng phát triển mới. Nếu được quy hoạch đồng bộ, gắn với bảo vệ môi trường, Sê San có thể trở thành điểm đến du lịch xanh, tạo động lực cho kinh tế – du lịch địa phương và nâng cao đời sống bà con nơi đại ngàn Tây Nguyên.
Phóng sự của Báo Nông nghiệp và Môi trường xin được khép lại tại đây. Cảm ơn và hẹn gặp lại quý vị và bà con trong các chương trình sau.