Từ kinh nghiệm Bắc Kinh, Việt Nam sẽ kiểm soát chặt nguồn ô nhiễm không khí

Sáng 28/11, bên lề cuộc họp cấp cao của Bộ trưởng Trần Đức Thắng với Thị trưởng Bắc Kinh Ân Dũng, Cục trưởng Cục Môi trường Hoàng Văn Thức đã trao đổi với phóng viên về định hướng hợp tác và kinh nghiệm kiểm soát ô nhiễm không khí mà Việt Nam có thể học hỏi từ Trung Quốc.

Cục trưởng Hoàng Văn Thức cho biết Bắc Kinh thủ đô của Trung Quốc là thành phố sở hữu nhiều thành tựu phát triển kinh tế-xã hội nổi bật. Trong đó, lĩnh vực môi trường, đặc biệt là kiểm soát chất lượng không khí, được xem là điểm sáng đáng chú ý. Suốt hơn 20 năm qua, Bắc Kinh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp tổng thể, giúp cải thiện đáng kể chất lượng môi trường sống.

Không thể xử lý ô nhiễm theo “ranh giới hành chính”

“Từ kinh nghiệm của Bắc Kinh, Việt Nam có thể tham khảo và vận dụng một số nhóm giải pháp cơ bản”, ông Thức nhấn mạnh.

Giải pháp đầu tiên, theo Cục trưởng Hoàng Văn Thức, là kiểm soát thật chặt chẽ các nguồn gây ô nhiễm không khí. Tại Bắc Kinh, các nguồn thải từ giao thông, công nghiệp, xây dựng cho tới sinh hoạt dân sinh đều được quản lý rất nghiêm ngặt, đồng bộ và theo quy trình thống nhất.

Giải pháp thứ hai là phải nhìn nhận ô nhiễm không khí như một vấn đề liên vùng, không thể xử lý trong phạm vi một địa phương đơn lẻ. Bắc Kinh nhiều năm qua đã phối hợp chặt chẽ với tỉnh Hà Bắc và thành phố Thiên Tân trong kiểm soát chất lượng không khí.

Từ kinh nghiệm này, ông Thức cho rằng Hà Nội cũng cần xây dựng cơ chế phối hợp liên ngành, liên vùng với các tỉnh xung quanh như Ninh Bình, Hưng Yên, Thái Nguyên… để bảo đảm hiệu quả giám sát, quản lý theo tổng thể.

Giải pháp thứ ba là di dời các cơ sở gây ô nhiễm nặng ra khỏi khu vực nội thành. Bắc Kinh đã thực hiện rất quyết liệt, đưa nhiều nhà máy công nghiệp lớn ra các vùng xa hơn, chủ yếu sang tỉnh Hà Bắc để phục vụ quy hoạch mới.

“Việt Nam cũng đã có kế hoạch di dời các cơ sở ô nhiễm khỏi nội đô. Trong thời gian tới, Bộ sẽ phối hợp với địa phương triển khai triệt để hơn chủ trương này”, ông Thức nói.

Giải pháp thứ tư tập trung vào tăng cường thanh tra, kiểm tra và đầu tư công nghệ giám sát môi trường. Bắc Kinh hiện sở hữu hệ thống vệ tinh quan sát, trạm quan trắc tự động liên tục với mật độ dày đặc. Bên cạnh các trạm chuẩn, mạng lưới cảm biến chất lượng không khí được triển khai rộng khắp, cho phép cơ quan quản lý theo dõi diễn biến ô nhiễm hằng ngày, phát hiện kịp thời các biến động bất thường và xử lý ngay từ cơ sở.

Định hướng hợp tác song phương trong thời gian tới

Theo Cục trưởng Hoàng Văn Thức, trong chuyến công tác lần này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác định hợp tác môi trường với Trung Quốc là một trọng tâm dài hạn. Bộ trưởng Trần Đức Thắng đã trao đổi và thống nhất về các nội dung ưu tiên.

Trong giai đoạn tới, hai bên sẽ tập trung chia sẻ, học tập kinh nghiệm kiểm soát chất lượng không khí tại các thành phố lớn như Bắc Kinh. Việt Nam sẽ nghiên cứu vận dụng phù hợp vào điều kiện thực tế tại các tỉnh, thành trong nước.

Ngoài ra, hợp tác cũng sẽ mở rộng sang các lĩnh vực như giám sát ô nhiễm không khí bằng công nghệ tiên tiến, xử lý ô nhiễm sông hồ và quản lý chất thải rắn. Đây đều là những nội dung đang nằm trong chương trình trao đổi và hợp tác giữa hai Bộ.