‘Vua tôm’ Minh Phú: ‘Con tôm Việt Nam có thể vươn lên dẫn đầu thế giới’

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), 9 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt hơn 3,4 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2024 - ghi nhận mức tăng trưởng mạnh nhất trong 3 năm trở lại đây.

Động lực chủ yếu đến từ sự phục hồi nhu cầu tại các thị trường lớn như: Trung Quốc, Hoa Kỳ, EU và khối CPTPP, cùng với khả năng thích ứng linh hoạt của doanh nghiệp trong cơ cấu sản phẩm và thị trường - dù phải đối mặt với thuế từ Hoa Kỳ.

Ngành tôm từ lâu đã khẳng định vị thế là một trong những trụ cột của nền kinh tế nông nghiệp Việt Nam. Là một trong bốn quốc gia sản xuất tôm lớn nhất thế giới và nằm trong top ba nước xuất khẩu tôm hàng đầu, ngành tôm không chỉ góp phần quan trọng vào kim ngạch xuất khẩu quốc gia mà còn tạo sinh kế cho hàng triệu lao động, đóng góp lớn vào phát triển kinh tế nông thôn và bảo vệ môi trường sinh thái biển.

Trên hành trình gần nửa thế kỷ của ngành tôm Việt Nam, có một người đàn ông vẫn kiên định với khát vọng “đưa con tôm Việt ra biển lớn”. Đó là ông Lê Văn Quang, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Thủy sản Minh Phú, người được mệnh danh là “Vua tôm” Minh Phú.

Chia sẻ với phóng viên Báo Nông nghiệp và Môi trường, ông Quang khiêm tốn nói: “Trong thành công chung của ngành Nông nghiệp và Môi trường, Minh Phú chỉ là một công ty nhỏ trong lĩnh vực thủy sản nói chung, lĩnh vực tôm nói riêng, nhưng cũng đóng góp được phần nào. Minh Phú từng trở thành doanh nghiệp xuất khẩu tôm lớn nhất thế giới, góp phần vào kim ngạch xuất khẩu chung của ngành, đồng thời tạo việc làm cho hơn 15.000 lao động”.

Ông cho biết thêm, kim ngạch xuất khẩu tôm của Minh Phú năm nay dự kiến đạt 560 triệu USD và tôm Minh Phú hiện gần như có mặt tại hầu hết các thị trường lớn trên thế giới.

Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất hiện nay của ngành tôm Việt Nam là quy hoạch vùng nuôi chưa hợp lý, dẫn đến dịch bệnh diễn biến phức tạp, kéo theo giá thành sản xuất cao - thậm chí cao hơn 30% so với Ấn Độ và gấp đôi Ecuador, làm giảm năng lực cạnh tranh.

Trước thực tế này, Minh Phú tập trung phát triển sản phẩm giá trị gia tăng, sản phẩm cao cấp để cạnh tranh với các quốc gia khác như: Ấn Độ, Ecuador; đồng thời đẩy mạnh các mô hình nuôi tôm xanh - sạch, kinh tế tuần hoàn, tôm sinh thái, tôm - rừng, tôm - lúa...

Ông Quang nhấn mạnh: “Con tôm Việt Nam có tiềm năng rất lớn, nhưng sản lượng chưa cao. Nếu chúng ta giải quyết được vấn đề dịch bệnh và quy hoạch vùng nuôi hợp lý, con tôm Việt Nam hoàn toàn có thể vươn lên dẫn đầu thế giới".

Theo ông Quang, các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam có thế mạnh trong chế biến sâu, điều mà nhiều quốc gia khác chưa đạt được. Tuy nhiên, họ đang không ngừng cải tiến và rút ngắn khoảng cách. Nếu Việt Nam không thận trọng và tiếp tục đổi mới, họ hoàn toàn có thể vượt lên. Vì vậy, giải pháp cốt lõi để phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp tôm Việt Nam không gì khác hơn là phải giảm giá thành nuôi tôm xuống ngang bằng Ấn Độ và Ecuador.

Ông Quang đề xuất, ngành tôm nước ta cần quy hoạch lại vùng nuôi, liên kết dồn điền đổi thửa để hình thành các khu công nghiệp nuôi tôm tập trung quy mô lớn, kết hợp ứng dụng khoa học - công nghệ và tiêu chuẩn môi trường, hướng tới tăng năng suất, giảm chi phí, bảo vệ môi trường và khẳng định thương hiệu tôm Việt Nam trên bản đồ thế giới.