Từ bao đời, người dân vùng Đồng Tháp Mười đã quen với lũ. Cơn lũ nào đi qua cũng để lại dấu tích của nước, của phù sa và của tình người. Truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh vẫn như một biểu tượng sống động về cuộc đấu tranh không ngừng của con người trước thiên nhiên dữ dội. Ở đó, Sơn Tinh là hiện thân của ý chí, của tinh thần đoàn kết chống lũ, và hôm nay, tinh thần ấy vẫn đang hiện hữu rõ nét nơi những cánh đồng vùng Đông Tháp Mười của tỉnh Tây Ninh, nơi chính quyền và người dân cùng nhau căng mình hộ đê, cứu lúa, bảo vệ mùa màng.
Tiếng máy nổ giữa vùng nước bạc
Những ngày này, đi qua các xã vùng trũng như Vĩnh Thạnh, Vĩnh Châu, Hậu Thạnh hay Tân Hưng (tỉnh Tây Ninh), đâu đâu cũng vang tiếng máy nổ rền vang cả ngày lẫn đêm, tiếng động cơ kobe (máy xúc) đào đất đắp đê hòa cùng tiếng máy bơm nước xối xả, tiếng cọc cừ đóng xuống nền đất mềm. Âm thanh ấy đã xé tan sự tĩnh lặng của miền quê, hòa cùng giọt mồ hôi mặn chát của bao người nông dân đang chống chọi với nước lũ.
Vùng Đồng Tháp Mười (tỉnh Tây Ninh) những ngày này ruộng cũng như sông. Ảnh: Trần Trung.
Từng gàu đất, từng bao cát được chuyền tay nhau. Mỗi tấc đê được gia cố là thêm một tấc bình yên giữ lấy hàng trăm ha lúa đang thì trổ bông.
Cả đời gắn bó với cây lúa, đã hơn chục năm rồi ông Nguyễn Văn Đẹp (70 tuổi, xã Vĩnh Thạnh) mới thấy nước dâng cao và ập đến bất ngờ, kéo dài như năm nay. Giữa đêm khuya, ông vẫn túc trực bên máy bơm, bơm nước khỏi mặt ruộng để cứu lấy vụ lúa đang độ chín.
Ông Đẹp kể: “Gia đình tôi có hơn một ha lúa. Trước đây chỉ sản xuất một vụ, từ khi Nhà nước đầu tư đê bao khép kín, chúng tôi làm được ba vụ mỗi năm, đời sống đỡ cực hơn. Năm nay nước lên cao, tràn qua cả mặt đê, đe dọa hơn 100 ha lúa trong vùng, ai cũng bất an”.
Ông Nguyễn Văn Đẹp (bìa phải) vừa canh máy bơm, vừa canh giữ bờ đê không để thất thủ trước lũ. Ảnh: Trần Trung.
Không chỉ lo cho ruộng nhà mình, ông Đẹp cùng bà con còn chủ động cùng chính quyền huy động lực lượng, vật tư gia cố các đoạn đê xung yếu. “Chỗ nào nước tràn qua, nửa đêm nghe báo là chạy ra liền. Không ai bảo ai, cứ cùng nhau vá đê. Dù ruộng ai, mình cũng giúp nhau, vì mai mốt chỗ mình có chuyện, bà con cũng giúp lại. Nhờ vậy mà giữ được đê, lúa còn, ai cũng mừng,” ông cười, giọng ấm như lửa giữa đêm nước dâng.
Đặc biệt, từ lâu ở xã Vĩnh Thạnh đã quan tâm kêu gọi đầu tư các trạm bơm điện, hiện toàn xã đã có 10 trạm bơm bảo vệ, phục vụ gần 6.000 ha lúa. Tất cả trạm bơm hoạt động theo hình thức xã hội hóa. Những ngày cao điểm, các trạm đều vận hành 24/24 giờ. Tiếng máy bơm vang lên không ngừng, như nhịp thở của cánh đồng, nhịp thở của những con người đang chạy đua cùng dòng nước.
Ông Phạm Văn Tiệp, Trưởng Phòng Kinh tế xã Hậu Thạnh, cho biết thêm, xã có hơn 7.500 ha đất trồng lúa, chiếm phần lớn cơ cấu kinh tế địa phương, tình hình lũ năm nay cũng gây không ít khó khăn.
Theo ông Tiệp, hệ thống đê bao của xã cơ bản đảm bảo an toàn, nhưng do sáp nhập địa giới hành chính nên vẫn còn những đoạn thiếu đồng bộ. Địa phương đã chủ động thực hiện phương châm bốn tại chỗ trong phòng, chống thiên tai; thành lập Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự và các tổ ứng phó ở từng ấp. Nhờ đó, người dân kịp thời xử lý, hạn chế thấp nhất thiệt hại.
Hệ thống trạm bơm điện hoạt động 24/24 để cứu lúa. Ảnh: Trần Trung.
Trạm bơm điện không chỉ là giải pháp kỹ thuật mà còn là “cứu cánh” của người dân vùng lũ. Nhờ những dòng nước được đẩy đi kịp thời, hàng ngàn ha lúa và hoa màu đã thoát khỏi nguy cơ ngập úng. Mỗi trạm bơm, mỗi đường ống là kết tinh của trí tuệ, sức người và cả niềm tin vào mùa vàng no ấm.
“Chúng tôi kiến nghị tỉnh, trung ương hỗ trợ thêm kinh phí để hoàn thiện hệ thống đê bao, cũng như trang thiết bị phục vụ công tác phòng, chống lũ, giúp địa phương chủ động hơn trong những năm tới”.
Bộ đội, dân quân - điểm tựa vùng lũ
Những ngày qua, khu vực Đồng Tháp Mười lại oằn mình trong biển nước mênh mông. Từng đợt mưa nối dài, nước dâng cuốn theo bao nỗi lo mất mùa, lo trắng tay sau những tháng ngày nhọc nhằn. Nhưng giữa mênh mông ấy, hình ảnh những người lính, những chiến sĩ dân quân, công an Tây Ninh lại hiện lên, lặng lẽ, kiên cường và chan chứa tình người.
Những chiến sĩ dân quân, công an Tây Ninh cùng nhân dân giữ đê, bảo vệ mùa vàng. Ảnh: CTV.
Tại xã Tân Hưng, lực lượng dân quân trực chiến 24/24. Hễ nghe tin vỡ đê là họ lập tức lên đường, bất kể ngày hay đêm. “Chống lũ không còn tính thời gian nữa. Bà con cần thì mình làm, làm đến khi xong mới nghỉ. Giúp dân được bao nhiêu thì quý bấy nhiêu”, chiến sĩ Phạm Sĩ Bel chia sẻ trong lúc cùng đồng đội đắp đê giữa đêm mưa.
Theo ông Nguyễn Hoàng Quân, Phó Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự xã Tân Hưng, dân quân luôn bám sát địa bàn, có mặt tại mọi điểm nóng. “Nghe báo có sự cố là triển khai ngay. Nhiệm vụ là giữ đê, cứu lúa, bảo vệ tính mạng và tài sản của bà con".
Tại xã Vĩnh Châu, mực nước dâng cao đã uy hiếp hàng trăm ha lúa và hoa màu. Lực lượng dân quân được huy động toàn bộ, phối hợp cùng nhân dân gia cố các tuyến đê bao trọng yếu.
Ông Lê Văn Tùng, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự xã Tân Hưng, cho biết: “Khi nhận chỉ đạo, anh em mang ngay vật tư, phương tiện xuống hiện trường. Ở ấp Vĩnh Ân - nơi có khoảng 200 ha lúa và nhiều vườn cây ăn trái có giá trị, từng bao đất được đắp dưới trời nắng gắt, chỉ mong giữ được thành quả lao động cho bà con”.
Ông Đỗ Phước Lộc, hộ trồng 5 ha mít tại ấp Vĩnh Ân xúc động: “Nhờ các chiến sĩ dân quân có mặt kịp thời, gia đình tôi mới gia cố được toàn tuyến đê, cứu được vườn cây. Các anh vất vả quá, nhưng không nề hà, chỉ lo cho dân”.
Giữa gian khó của mùa nước nổi, hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ lại sáng lên giản dị mà cao đẹp. Những bàn tay chai sạn, những bước chân lội bùn, những bữa cơm vội bên bờ đê… kết nối thành bức tranh ấm áp của tình quân dân.
Giữa gian khó của mùa nước nổi, hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ lại sáng lên giản dị mà cao đẹp. Ảnh: CTV.
Trong cơn lũ dữ, hơi ấm của nghĩa tình lan tỏa, làm dịu đi bao nỗi lo toan. Hình ảnh những người lính trầm mình dưới dòng nước bạc, thoăn thoắt gặt lúa, đắp đê… như một biểu tượng đẹp về sức mạnh đoàn kết. Và hơn hết, đó cũng là sức mạnh nội sinh của vùng đất Tây Ninh kiên cường, nghĩa tình trong những ngày nước lớn.
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường Tây Ninh, đến ngày 24/10, lũ gây mất trắng trên 500 ha lúa, trên 100 ha cây ăn trái và có nguy cơ ảnh hưởng trên 8.100 ha lúa. Hiện mực nước đạt đỉnh lũ và sẽ xuống trong vài ngày tới.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Minh Lâm ghi nhận và đánh giá cao sự nỗ lực, chung sức đồng lòng của chính quyền địa phương và người dân trong công tác chủ động gia cố các tuyến đê bảo vệ diện tích sản xuất nông nghiệp. Ông đề nghị các địa phương không được lơ là, chủ quan trong công tác phòng chống lũ, phải quyết tâm bảo vệ bằng được các diện tích trong khu đê bao.
