Lời tòa soạn:
Hôm nay (1/10), ông Tô Việt Châu, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nghỉ hưu sau 35 năm gắn bó với công tác ngoại giao. Chị Vũ Thị Phượng (Tổ Hợp tác đa phương, Vụ Hợp tác quốc tế) đã có những chia sẻ về người lãnh đạo của mình. Báo Nông nghiệp và Môi trường giới thiệu bài viết của chị Vũ Thị Phượng như lời cảm ơn sâu sắc tới ông Tô Việt Châu vì những đóng góp bền bỉ cho ngành Nông nghiệp và Môi trường trong suốt thời gian dài. Trân trọng giới thiệu tới quý độc giả.
Hôm nay, sếp Châu chính thức nghỉ hưu. Tôi vẫn đang nghỉ phép và làm trực tuyến, nên không được ôm sếp chào tạm biệt được. Tôi viết bài nay thay cho lời cảm ơn đối với sếp. Trong cuộc đời đi làm tới nay, tôi viết tất cả về 3 người sếp, trong đó có sếp Châu.
Chị Vũ Thị Phượng chụp ảnh cùng ông Tô Việt Châu - Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường). Ảnh: NVCC.
1.
Ấn tượng ban đầu, là người đàn ông nhỏ nhỏ, có nụ cười hiền hậu, hàm răng to, trắng, đều tăm tắp, hàm rồng, đúng tướng "số làm quan". Mắt sáng luôn ánh lên nụ cười, lông mày đen nhánh. Giao diện gọn gàng, ngăn nắp, chỉn chu và đôn hậu là thế mạnh của sếp khi tiếp xúc với ai đó lần đầu. Đó là lý do vì sao, các lãnh đạo cấp cao của Bộ luôn nhẹ nhàng và ưu ái với sếp trong các cuộc họp của Vụ mà sếp Châu lên báo cáo.
Tôi có cảm giác, với cùng sự việc, thì người khác sẽ bị mắng ầm ầm, nhưng khi là sếp Châu, thì tông giọng, sắc mặt biểu cảm lại được hạ xuống cho phù hợp với ngoại hình của sếp hay sao ấy... Ngay cả văn thư khi giao tiếp với sếp cũng như vậy, tôn trọng và rất nhẹ nhàng, chưa từng bao giờ cao giọng hay phàn nàn 1 câu với sếp Châu.
Sếp tốt nghiệp Ngoại giao Nga, rồi sau đó Ngoại giao Mỹ, con nhà nòi. Cả nhà bố mẹ, anh em là giáo sư đại học, đại thể là đại tri thức, được ăn học, giáo dục chỉn chu và đầy đủ từ bé nên sếp cả đời "cảm giác" như không ăn gian, nói dối, chèn ép, hay làm vì bất kỳ vụ lợi gì. Cứ ôn hòa, đủng đỉnh, chắc kỹ, từ tốn và đặc biệt thẳng thắn.
2.
Tôi đặc biệt yêu quý sếp Châu. Có 2 kiểu lãnh đạo để tôi tôn trọng và yêu quý:
- Tử tế và thẳng thắn, chuyên môn có thể không cần quá xuất sắc, vì trong suy nghĩ của tôi, lãnh đạo được quyền không cần quá giỏi chuyên môn, chỉ cần giỏi kỹ trị và quản trị, tử tế, dám bảo vệ quân, tập thể, dám thể hiện quan điểm của mình, sẵn sàng hỗ trợ cấp dưới...
- Tài năng, tốc độ và bản chất thủ lĩnh, dám nói dám làm, gánh vác, xông pha, dám chịu trách nhiệm, không đổ lỗi, thưởng phạt phân minh, vĩ mô vì đại cục...
Với tôi, sếp Châu là tuýp thứ nhất. Sếp chỉ phụ trách tôi hơn 1 năm, khi tôi đầu quân về tổ song phương. Nhưng tôi yêu quý sếp từ đó tới giờ.
Có lẽ, do môi trường giáo dục gia đình và trường học nên tính cách sếp thoải mái, mở. Cho nói, cãi thoải mái, sếp cũng không ghét, không thù, không để bụng, không cột tội... Khi trình sếp, không hiểu nội dung gì, sếp sẽ gọi sang để hỏi rất kỹ, "ok" là sếp ký luôn. Có những lỗi chính tả, hoặc ý tứ, diễn đạt chưa tốt, sếp luôn nói: anh có sửa lại 1 chút, nếu em đồng ý, thì sửa theo và trình lại hộ anh, anh ký nhé. Không quản giờ nào, ngày nào, sếp cũng xử lý ngay khi tiếp nhận. Không bao giờ ký bừa nếu không phải lĩnh vực sếp phụ trách. Lúc nào cũng cẩn thận, em báo cáo văn thư đi, anh ký cho.
Điều mà tôi yêu sếp nhất là nết khen và xin lỗi. Viết báo cáo, công văn hay, sang trình, sếp luôn khen: "viết hay quá, nội dung cứng nhắc thế mà em viết hay quá". Đôi khi là lời động viên khiến mình hạnh phúc mà cố gắng không ngừng. Nhưng với văn hóa dè xẻn, hà tiện về sự khen ngợi, tán thưởng và động viên như hiện tại thì nết này như một mảng màu khác lạ và rất riêng.
Khi tháp tùng lãnh đạo Bộ trong các chuyến công tác dài ngày, được lãnh đạo khen, sếp luôn khiêm tốn: "Ôi, công này của bạn A, bạn B ạ". Mỗi lần đi cùng bạn này, là em nhàn lắm... Khi thấy chuyên viên vất vả, bận rộn, sếp sẽ hỗ trợ mang vác đồ, quà, tự nhận dịch thay phiên để chuyên viên có thời gian nghỉ, hoặc tranh thủ ăn.
Sếp nghe tiếng Anh cực kỳ tốt, kỹ và đủ ý với tất cả các lĩnh vực. Nên khi trực tiếp viết báo cáo thì toàn diện và chi tiết. Quan sát thấy quân mải dịch, sếp sẽ ghi chép, làm thông cáo giúp, nói: anh làm rồi này, em xem được thì gửi về báo nhé... Tới chỗ cảnh đẹp, là chủ động, có chụp không, anh chụp cho. Cảm giác đi công tác và làm việc cùng sếp thật sự vui và không có bất kỳ 1 áp lực nào. Thay vào đó là thấy hạnh phúc, tự nguyện và biết ơn.
Chưa khi nào, tôi thấy anh một lần lên mặt và tỏ ra "quan cách" với bất kỳ ai, không riêng với tôi. Ấn tượng nhất 1 lần, tôi trình bản ghi nhớ hợp tác, anh đọc xong nhớ nhầm quy trình, và có bảo tôi xem lại nhé. Sau đó, anh tự mình kiểm tra rồi chạy sang phòng, công khai xin lỗi: Em ơi! Anh xin lỗi nhé. Anh sai.
Cả phòng cười, bảo anh phải làm gì xoá lỗi đi, sếp bảo ừ, mời cả phòng ăn trưa nhé. Rồi lấy mẫu của mình để làm mẫu cho các bản trình khác. Nhưng cách sếp xin lỗi, cảm ơn, và khen ngợi đều công khai, đàng hoàng và nhân văn.
Từ tốn, điềm đạm, ôn hoà, hiền dịu vậy nhé, nhưng khi họp Vụ, họp với lãnh đạo Bộ, cần bảo vệ quan điểm, sếp cứ tửng tửng, thản nhiên, kiên quyết phê bình đúng người, đúng lỗi, và nói rõ quan điểm bất bình hoặc không đồng thuận, bảo vệ đến cùng quan điểm, cá nhân và tập thể mà sếp cho là đúng, không ngại hậu quả gì. Về cơ bản, thật sự là 1 người đàng hoàng từ lúc sinh ra nên không thể không yêu.
Ông Tô Việt Châu - Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường). Ảnh: NVCC.
3.
Sau 35 năm, 6 tháng trong hệ thống công, anh vẫn giữ được bản sắc rất riêng, không lẫn hay không tan với bất kỳ một màu sắc nào. Anh đã đóng góp cho ngành đối ngoại nông nghiệp từ những ngày còn non trẻ và loay hoay hội nhập cho tới khi vươn mình, có vị thế nông nghiệp trên trường quốc tế như hiện nay. Sự đóng góp thông qua những nỗ lực hơn 30 năm được ghi nhận, được yêu quý từ hệ thống, các đồng nghiệp và đối tác quốc tế, từ anh em trong Vụ, đặc biệt là tôi.
Ai hỏi tới anh ấy, lúc nào tôi cũng nói: Tôi yêu quý anh ấy lắm, anh ấy ấm áp, tình cảm vô cùng, là một nốt nhạc rất riêng trong bản nhạc truyền thống của Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường).
Mọi người luôn yêu quý, tự hào và hạnh phúc khi được làm việc với anh. Anh đã có những năm tháng công tác thật đáng sống...
