Quốc hội xem xét Nghị quyết sắp xếp lại 23 tỉnh, thành mới trong cả nước

Sáng 11/6, Quốc hội nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, với đề xuất hình thành 23 tỉnh, thành mới từ việc sáp nhập 52 địa phương hiện có.

Dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Quốc hội sáng nay đã thảo luận nội dung mang tính lịch sử: đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày Tờ trình của Chính phủ, theo đó đề xuất nhập 52 tỉnh, thành phố hiện nay thành 23 đơn vị hành chính cấp tỉnh mới.

Hình thành 23 đơn vị hành chính mới

Theo Tờ trình, các phương án sáp nhập đều dựa trên tiêu chuẩn đơn vị hành chính cấp tỉnh theo Nghị quyết 76/2025/UBTVQH15 và bảo đảm tính tương đồng về văn hóa, địa lý, điều kiện phát triển. Cụ thể:

Hà Giang và Tuyên Quang nhập thành tỉnh mới giữ tên Tuyên Quang, trung tâm đặt tại Tuyên Quang hiện nay.

Yên Bái – Lào Cai thành tỉnh Lào Cai, trung tâm tại Yên Bái hiện nay.

Bắc Kạn – Thái Nguyên thành tỉnh Thái Nguyên, trung tâm tại Thái Nguyên hiện nay.

Vĩnh Phúc – Hòa Bình – Phú Thọ thành tỉnh Phú Thọ, trung tâm tại Phú Thọ hiện nay.

Bắc Giang – Bắc Ninh thành tỉnh Bắc Ninh, trung tâm tại Bắc Giang hiện nay.

Thái Bình – Hưng Yên thành tỉnh Hưng Yên, trung tâm tại Hưng Yên hiện nay.

Hải Dương – Hải Phòng nhập thành thành phố Hải Phòng, trung tâm tại Hải Phòng hiện nay.

Hà Nam – Ninh Bình – Nam Định thành tỉnh Ninh Bình, trung tâm tại Ninh Bình hiện nay.

Quảng Bình – Quảng Trị thành tỉnh Quảng Trị, trung tâm tại Quảng Bình hiện nay.

Quảng Nam – Đà Nẵng thành thành phố Đà Nẵng, trung tâm tại Đà Nẵng hiện nay.

Kon Tum – Quảng Ngãi thành tỉnh Quảng Ngãi, trung tâm tại Quảng Ngãi hiện nay.

Gia Lai – Bình Định thành tỉnh Gia Lai, trung tâm tại Bình Định hiện nay.

Ninh Thuận – Khánh Hòa thành tỉnh Khánh Hòa, trung tâm tại Khánh Hoà hiện nay.

Lâm Đồng – Đắk Nông – Bình Thuận thành tỉnh Lâm Đồng, trung tâm tại Lâm Đồng hiện nay.

Đắk Lắk – Phú Yên thành tỉnh Đắk Lắk, trung tâm tại Đắc Lắk hiện nay.

TP.HCM – Bình Dương – Bà Rịa-Vũng Tàu thành TP.HCM, trung tâm tại Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay.

Đồng Nai – Bình Phước thành tỉnh Đồng Nai, trung tâm tại Đồng Nai hiện nay.

Tây Ninh – Long An thành tỉnh Tây Ninh, trung tâm tại Long An hiện nay.

Cần Thơ – Hậu Giang – Sóc Trăng thành thành phố Cần Thơ, trung tâm tại Cần Thơ hiện nay.

Bến Tre – Vĩnh Long – Trà Vinh thành tỉnh Vĩnh Long, trung tâm tại Vĩnh Long hiện nay.

Tiền Giang – Đồng Tháp thành tỉnh Đồng Tháp, trung tâm tại Tiền Giang hiện nay.

Bạc Liêu – Cà Mau thành tỉnh Cà Mau, trung tâm tại Cà Mau hiện nay.

An Giang – Kiên Giang thành tỉnh An Giang, trung tâm tại Kiên Giang hiện nay.

Sau khi sắp xếp, cả nước sẽ còn 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, bao gồm 6 thành phố trực thuộc Trung ương và 28 tỉnh.

Đồng thuận cao, tổ chức bài bản

Báo cáo thẩm tra của Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng khẳng định hồ sơ Đề án do Chính phủ trình “đầy đủ, đúng quy định”. Việc lấy ý kiến nhân dân đạt tỷ lệ đồng thuận trung bình 96,19%, 100% HĐND các cấp tại 52 tỉnh, thành phố liên quan đã thông qua chủ trương sáp nhập.

Chính phủ nhấn mạnh rằng đây là bước đi lớn nhằm tinh gọn tổ chức, mở rộng không gian phát triển và phân bổ hợp lý nguồn lực. Đặc biệt, phương án này phù hợp với chiến lược phát triển dài hạn của đất nước trong bối cảnh chuyển mình mạnh mẽ về kinh tế, xã hội và quản trị.

Tổng số cán bộ, công chức, viên chức ở 52 địa phương trước sắp xếp là hơn 447.000 người. Sau sắp xếp, việc bố trí nhân sự sẽ tuân thủ các quy định tại Điều 11 của Nghị quyết 76 và các văn bản hướng dẫn liên quan.

Đáng chú ý, có 38.182 trụ sở công thuộc 52 tỉnh, thành sẽ được rà soát, sắp xếp lại, trong đó 4.226 trụ sở được xác định là dôi dư, sẽ có phương án sử dụng hiệu quả hoặc xử lý theo quy định.

Nghị quyết có thể có hiệu lực ngay sau khi được thông qua

Về hiệu lực của dự thảo Nghị quyết, Chính phủ đề xuất thời điểm từ ngày 1/7/2025. Tuy nhiên, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề xuất Quốc hội cho phép Nghị quyết có hiệu lực ngay sau khi được thông qua nhằm tạo cơ sở pháp lý để các địa phương triển khai bàn giao, sắp xếp bộ máy và vận hành chính quyền mới kịp thời, đồng bộ.

Chính phủ cũng đề nghị Quốc hội ghi nhận những đóng góp, nỗ lực vượt bậc của các đơn vị hành chính cấp tỉnh, huyện, xã trong suốt quá trình xây dựng, phát triển trước khi sắp xếp. Đây là bước ngoặt mang tính lịch sử trong cải cách tổ chức hành chính của đất nước.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương thực hiện quyết liệt việc bố trí nhân sự, tổ chức bộ máy, giải quyết tài chính – tài sản công, và hoàn thiện thủ tục pháp lý cần thiết. Đồng thời, các đơn vị hành chính mới phải chủ động xây dựng kế hoạch triển khai, bảo đảm chính quyền vận hành ổn định, thông suốt sau sáp nhập.

Chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính quy mô lớn này, theo các đại biểu, không chỉ thể hiện quyết tâm cải cách hành chính của Đảng, Nhà nước mà còn là tiền đề quan trọng để tái cấu trúc phát triển không gian quốc gia, tăng hiệu quả quản lý và sử dụng nguồn lực, hướng đến một nền hành chính tinh gọn, hiệu quả và phục vụ tốt hơn cho người dân, doanh nghiệp.