Quốc hội thông qua Luật Cán bộ sửa đổi, siết kỷ luật, hút nhân tài

Sáng 24/6, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, với 418/423 đại biểu tán thành (chiếm 99%), Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi). Đây được xem là bước hoàn thiện quan trọng nhằm xây dựng một nền công vụ minh bạch, hiệu quả và phù hợp với yêu cầu cải cách hành chính trong giai đoạn mới.

Siết chặt kỷ luật, nâng cao đạo đức công vụ

Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) gồm 7 chương, 45 điều, quy định rõ về vị trí, quyền hạn, nghĩa vụ và chuẩn mực đạo đức của cán bộ, công chức. Theo đó, cán bộ là công dân Việt Nam được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm hoặc chỉ định giữ chức vụ theo nhiệm kỳ tại cơ quan của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội từ trung ương đến cấp xã. Công chức là người được tuyển dụng vào vị trí việc làm trong các cơ quan nêu trên và trong một số đơn vị thuộc lực lượng vũ trang nhưng không mang hàm sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp hay công an chuyên nghiệp.

Luật nhấn mạnh yêu cầu cán bộ, công chức không được trốn tránh, thoái thác trách nhiệm, đùn đẩy công việc; không được gây mất đoàn kết nội bộ, tự ý nghỉ việc, bỏ việc hay tham gia đình công. Đặc biệt, việc phát tán thông tin sai lệch, làm ảnh hưởng đến uy tín cơ quan, tổ chức, hay có hành vi tham nhũng, nhũng nhiễu, phân biệt đối xử trong thi hành công vụ đều bị nghiêm cấm.

Ngoài ra, luật cũng quy định cán bộ, công chức phải chịu trách nhiệm cá nhân khi vi phạm và được pháp luật bảo vệ khi thực thi công vụ đúng quy định.

Hoàn thiện cơ chế quản lý, bảo đảm điều kiện làm việc

Một điểm đáng chú ý của luật là việc thể chế hóa quyền và điều kiện làm việc của cán bộ, công chức. Họ sẽ được giao quyền tương xứng với nhiệm vụ, được đảm bảo phương tiện làm việc, được cung cấp thông tin cần thiết, được tham gia đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ và được bố trí hoặc thuê nhà ở công vụ theo quy định.

Đối với những người làm việc tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn hoặc đảm nhiệm các công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, luật cũng quy định rõ về các khoản phụ cấp và chính sách ưu đãi tương xứng.

Trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định, quá trình chỉnh lý, bổ sung dự thảo luật đã bám sát chủ trương xây dựng nền công vụ thống nhất, liên thông từ trung ương đến cấp xã. Một trong những điểm nhấn là việc xóa bỏ sự phân biệt giữa cán bộ, công chức cấp tỉnh với cấp xã, vốn là rào cản trong phân bổ nguồn lực và đánh giá hiệu quả công vụ trước đây.

Đặc biệt, luật lần này đã cụ thể hóa các Nghị quyết đột phá của Bộ Chính trị như Nghị quyết 57, 66 và 68, được gọi là “bộ tứ” trụ cột phát triển đất nước trong chính sách thu hút và sử dụng nhân lực chất lượng cao.

Theo đó, có ba hình thức thu hút nhân tài ngoài khu vực công: Tiếp nhận vào đội ngũ công chức; Ký hợp đồng với doanh nhân tiêu biểu, luật gia, luật sư giỏi, chuyên gia, nhà khoa học để đảm nhiệm một hoặc một số nhiệm vụ lãnh đạo, quản lý; Ký hợp đồng để thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, nghiệp vụ.

Luật cũng bổ sung quy định về nghĩa vụ, quyền hạn của cán bộ, công chức trong bối cảnh chuyển đổi phương thức quản lý công vụ theo vị trí việc làm, lấy hiệu quả công việc làm thước đo chính. Đây được kỳ vọng là bước tiến quan trọng trong nỗ lực cải cách bộ máy hành chính công, xóa bỏ tư duy “biên chế là suốt đời”, đồng thời nâng cao hiệu suất và tính chuyên nghiệp trong đội ngũ cán bộ, công chức.

Một điểm mới đáng chú ý là quy định rõ trách nhiệm của người đứng đầu trong việc cắt giảm thủ tục hành chính, cải thiện môi trường phục vụ người dân và doanh nghiệp. Việc gắn trách nhiệm cá nhân với kết quả thực thi công vụ được xem là bước chuyển căn bản từ “quản lý hành chính thuần túy” sang “quản trị nhà nước hiện đại”.

Với sự thông qua gần như tuyệt đối tại Quốc hội, Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho một nền công vụ liêm chính, chuyên nghiệp, phục vụ người dân và thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước trong thời kỳ mới.