Sáng 14/6, với 451/452 đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành (đạt 94,35%), Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi). Nhiều nội dung mới đáng chú ý đã được bổ sung nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, đồng thời bảo đảm sự minh bạch, chặt chẽ trong thực thi chính sách thuế.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp. Ảnh: QH.
Việc thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) không chỉ thể hiện quyết tâm của Quốc hội trong hoàn thiện hệ thống chính sách thuế mà còn khẳng định hướng đi ưu tiên đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển bền vững.
Luật mới là công cụ hỗ trợ tích cực cho các doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp công nghệ, doanh nghiệp có trách nhiệm xã hội, đồng thời thể hiện rõ ràng cam kết của Nhà nước trong việc bảo vệ nguồn thu ngân sách trước những nguy cơ gian lận ngày càng tinh vi.
Áp dụng thuế suất 10% cho cơ quan báo chí
Luật mới cũng mở rộng danh mục đối tượng được hưởng thuế suất ưu đãi. Theo đó, cơ quan báo chí sẽ được áp dụng thuế suất thu nhập doanh nghiệp 10%. Đây là một phần trong chính sách hỗ trợ các ngành nghề đặc thù, có ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống xã hội và an ninh thông tin quốc gia.
Mức ưu đãi này được quy định tại điểm u, khoản 2, Điều 12 và Điều 13 của Luật, thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với vai trò của báo chí trong công cuộc phát triển đất nước.
Các đại biểu quốc hội bấm nút biểu quyết. Ảnh: QH.
Miễn thuế tối đa 3 năm cho hoạt động đổi mới sáng tạo
Theo quy định tại Điều 4 của Luật mới, có 14 loại thu nhập được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp. Trong đó, đáng chú ý, thu nhập từ hợp đồng nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số sẽ được miễn thuế tối đa trong thời gian không quá ba năm.
Ngoài ra, thu nhập từ bán sản phẩm làm ra từ công nghệ mới lần đầu tiên áp dụng tại Việt Nam và từ sản xuất thử nghiệm bao gồm cả các mô hình thử nghiệm có kiểm soát cũng nằm trong diện được miễn thuế với thời hạn tương tự.
Chính sách này nhằm hiện thực hóa các chủ trương lớn được nêu tại Nghị quyết số 57-NQ/TW, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới và đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số.
Bảo vệ người yếu thế, khuyến khích doanh nghiệp tạo việc làm
Luật cũng quy định miễn thuế đối với thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp có ít nhất 30% số lao động bình quân trong năm là người khuyết tật, người sau cai nghiện ma túy hoặc người nhiễm HIV/AIDS, với điều kiện doanh nghiệp có tối thiểu 20 lao động. Tuy nhiên, ưu đãi này không áp dụng cho doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tài chính và bất động sản.
Đây là bước tiến trong chính sách thuế nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế bao trùm, hướng tới xã hội công bằng và nhân văn hơn.
Chống lạm dụng ưu đãi thuế từ các doanh nghiệp có liên kết
Tuy nhiên, để bảo đảm tính minh bạch và phòng chống lạm dụng chính sách, Luật đã có điều chỉnh quan trọng liên quan đến các khoản tài trợ trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Theo đó, các khoản tài trợ này sẽ không được miễn thuế nếu đến từ doanh nghiệp có quan hệ liên kết với đơn vị nhận tài trợ.
Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: QH.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Phan Văn Mãi cho biết: “Việc loại trừ này là cần thiết để tránh tình trạng chuyển lợi nhuận, chuyển giá giữa các doanh nghiệp có liên kết, gây thất thu ngân sách nhà nước”.
Về chính sách thuế suất ưu đãi cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, có ý kiến cho rằng, cách tiếp cận dựa trên doanh thu là chưa phù hợp với thực tế của doanh nghiệp khởi nghiệp, công nghệ cao. Tuy nhiên, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quy định trong dự thảo luật không mâu thuẫn với Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, và trên thực tế, các doanh nghiệp có quan hệ liên kết với doanh nghiệp lớn thì không còn là doanh nghiệp nhỏ thông thường nữa.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng dẫn chứng thêm: Nghị quyết số 198/NQ-QH15 đã dành riêng các chính sách ưu đãi ở mức cao hơn cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp và công nghệ cao. Do đó, việc giữ nguyên quy định như trong dự thảo là hợp lý, vừa tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thực hiện, vừa bảo đảm phòng ngừa gian lận thuế.
