Sáng 24/6, với 99% đại biểu tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam. Một trong những điểm nhấn quan trọng là việc mở rộng cánh cửa nhập quốc tịch với các điều kiện linh hoạt hơn, đặc biệt cho người có công, chuyên gia, nhà khoa học và nhà đầu tư nước ngoài.
Phát biểu tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, luật mới đã tiếp thu nhiều góp ý để hoàn thiện quy định về “cơ chế đặc biệt” đối với người xin nhập quốc tịch Việt Nam.
Quốc hội thông qua luật sửa đổi Luật Quốc tịch Việt Nam sáng 24/6. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội.
Thu hút người tài, người có công
Theo luật hiện hành, người nước ngoài muốn nhập quốc tịch Việt Nam phải đáp ứng loạt điều kiện khắt khe: đang thường trú tại Việt Nam, có thẻ thường trú, biết tiếng Việt, cư trú đủ 5 năm và có khả năng đảm bảo cuộc sống.
Luật mới đã nới lỏng đáng kể những yêu cầu này đối với những trường hợp đặc biệt. Cụ thể, người có công lao đặc biệt với đất nước, người có cha mẹ, vợ hoặc chồng là công dân Việt Nam, hoặc người có lợi cho Nhà nước được miễn nhiều điều kiện như: ngôn ngữ, thời gian cư trú và năng lực đảm bảo cuộc sống.
Đặc biệt, nhóm nhà đầu tư, nhà khoa học, chuyên gia nước ngoài cũng được tạo điều kiện thuận lợi hơn khi xin nhập quốc tịch. Họ có thể được giữ quốc tịch gốc nếu có người thân là công dân Việt Nam và được Chủ tịch nước đồng ý.
“Đây là bước đi mạnh mẽ nhằm thu hút nguồn lực chất lượng cao phục vụ công cuộc phát triển đất nước”, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh.
Một điểm mới khác được dư luận quan tâm là quy định về tên gọi. Thay vì bắt buộc lấy tên tiếng Việt, luật mới cho phép người nhập quốc tịch có thể chọn tên ghép giữa tên Việt Nam và tên nước ngoài nếu họ đồng thời xin giữ quốc tịch gốc.
Quy định này được đánh giá là phù hợp xu thế hội nhập quốc tế, tôn trọng bản sắc cá nhân và giúp người nhập quốc tịch thuận tiện hơn trong sinh sống, làm việc tại nhiều quốc gia.
Công chức, viên chức cơ bản chỉ có một quốc tịch
Luật mới quy định rõ: người giữ các chức danh, chức vụ trong hệ thống chính trị, từ Trung ương đến địa phương; người làm việc trong cơ yếu; lực lượng vũ trang... bắt buộc phải có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam và thường trú tại Việt Nam.
Đối với công chức, viên chức, cũng áp dụng nguyên tắc một quốc tịch. Tuy nhiên, luật cho phép Chính phủ quy định chi tiết các trường hợp ngoại lệ, miễn là không làm phương hại lợi ích quốc gia và có lợi cho Nhà nước.
Việc siết chặt quy định về quốc tịch đối với người giữ các vị trí quan trọng được cho là nhằm đảm bảo tính trung thành, trách nhiệm và an ninh quốc gia trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
Với các điều chỉnh mang tính nhân văn và thực tiễn, luật được kỳ vọng sẽ góp phần bảo đảm quyền và nghĩa vụ công dân, đồng thời tạo hành lang pháp lý linh hoạt để thu hút và phát huy nguồn lực chất lượng cao phục vụ cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
