Nghệ An tìm nơi ‘an cư’ cho người dân vùng lũ biên giới

Khảo sát khẩn trương

Chiều tối 7/10, khi những cung đường lên Mường Típ (huyện Kỳ Sơn cũ), tỉnh Nghệ An vẫn còn lầy lội sau mưa, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Lê Hồng Vinh đã có mặt tại đây để kiểm tra thiệt hại và khảo sát địa điểm tái định cư cho người dân. Cùng đi có lãnh đạo các sở Xây dựng, Nông nghiệp và Môi trường, Văn phòng UBND tỉnh… cho thấy sự vào cuộc khẩn trương của cả hệ thống chính quyền.

Mường Típ là xã biên giới từng hứng chịu lũ quét và sạt lở đất nghiêm trọng do ảnh hưởng của bão số 10. Hơn 500m đường vào bản Huồi Khí bị hư hỏng, 4 cống bị cuốn trôi; nhiều điểm trường sụt lún, kè bảo vệ bị phá hủy. Đặc biệt, khu dân cư cụm bản Xốp Típ - Xốp Phong nằm xen giữa sông Nậm Mộ và khe Nậm Típ thường xuyên bị chia cắt, đe dọa an toàn của 18 hộ dân với gần 100 nhân khẩu.

Để bảo đảm nơi định cư lâu dài, lãnh đạo tỉnh Nghệ An đã trực tiếp khảo sát vị trí tái định cư mới tại khu vực Đồn Biên phòng cũ, nằm dọc tuyến Tỉnh lộ 543D, cách khu dân cư hiện tại khoảng 2,5 km. Đây là khu vực có mặt bằng tương đối bằng phẳng, thuận lợi cho việc xây dựng hạ tầng sinh hoạt thiết yếu.

Dự án có tổng mức đầu tư khoảng 19,5 tỷ đồng, sẽ bố trí ổn định lâu dài cho 18 hộ dân vùng nguy cơ cao bị lũ quét, sạt lở. Cùng với đó, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An cũng khảo sát khu tái định cư mới cho 27 hộ dân bản Ta Đo, vốn từng chịu thiệt hại nặng trong các đợt lũ ống trong tháng 7 vừa qua. Hai dự án này không chỉ giúp người dân “an cư” mà còn mở ra cơ hội “lạc nghiệp” ngay trên vùng đất biên cương.

“Phải đảm bảo tái định cư bền vững, gắn với hạ tầng thiết yếu và sinh kế lâu dài cho người dân. Không chỉ di dời để tránh thiên tai, mà cần tính đến việc tạo cuộc sống ổn định, an toàn và bền vững cho dân”, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An nhấn mạnh trong buổi khảo sát.

Không chỉ dừng lại ở khâu kiểm tra thiệt hại, lãnh đạo tỉnh Nghệ An còn lắng nghe, tháo gỡ từng khó khăn cụ thể. Mường Típ được đề nghị hỗ trợ hơn 7 tỷ đồng để khôi phục đường, kè và trường học; đồng thời đẩy nhanh tiến độ lập, thẩm định các dự án tái định cư, bảo đảm phù hợp quy hoạch và thích ứng biến đổi khí hậu.

Giải bài toán “an cư” vùng biên bằng tầm nhìn dài hạn

Sáng 8/10, hành trình công tác của Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An và đoàn công tác tiếp tục đến hai xã Na Loi và Keng Đu, những vùng biên giới xa xôi nhất của Nghệ An. Dọc tuyến đường gập ghềnh, đoàn công tác dừng lại khảo sát cầu tràn Nậm Tắm, nơi giao thông độc đạo giữa ba xã Huồi Tụ - Na Loi - Keng Đu thường xuyên bị chia cắt vào mùa mưa. Công trình đã xuống cấp nặng, gây nguy hiểm cho hàng nghìn người dân mỗi mùa mưa lũ.

UBND xã Na Loi kiến nghị tỉnh Nghệ An đầu tư cầu bê tông kiên cố trị giá 20 tỷ đồng để đảm bảo giao thông thông suốt. Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hồng Vinh đánh giá đây là yêu cầu bức thiết, giao các ngành liên quan khẩn trương rà soát, đề xuất phương án đầu tư khả thi.

Tại xã Keng Đu - nơi cách trung tâm tỉnh Nghệ An hơn 300 km, Chủ tịch UBND tỉnh cùng đoàn công tác tiếp tục khảo sát ba điểm dân cư nguy cơ cao: bản Huồi Cáng, Keng Đu và Huồi Lê. Cả ba khu đều nằm ven khe, vùng trũng hoặc khu vực có dấu hiệu sạt lở, đe dọa tính mạng và tài sản người dân.

Chính quyền địa phương xuất di dời gần 90 hộ dân theo hai hình thức là tái định cư tập trung và xen ghép tại chỗ. Sau khi trực tiếp kiểm tra địa hình, quỹ đất, điều kiện hạ tầng, Chủ tịch UBND tỉnh đã thống nhất hướng di dời, đảm bảo mỗi điểm đến đều đáp ứng ba tiêu chí an toàn - có sinh kế - hạ tầng thiết yếu.

“Mỗi khu tái định cư phải là một cộng đồng sống được, làm được, học được và yên tâm gắn bó lâu dài”, đồng chí Lê Hồng Vinh khẳng định.

Không chỉ tập trung vào nơi ở mới, lãnh đạo tỉnh Nghệ An còn chỉ đạo địa phương chủ động trồng tre và một số loại cây chống sạt lở dọc đường; khơi thông dòng chảy để tránh xói lở hạ tầng. Với Keng Đu, nơi có tới 67% hộ nghèo, ông Lê Hồng Vinh gợi mở mô hình kinh tế phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng đặc thù vùng cao, giúp người dân phát triển sinh kế bền vững.

Những chuyến khảo sát giữa mùa mưa không chỉ thể hiện tinh thần chỉ đạo sâu sát, kịp thời của lãnh đạo tỉnh Nghệ An, mà còn là minh chứng cho quyết tâm giải bài toán “an cư” cho người dân miền núi, biên giới trước thiên tai.

Từ Mường Típ đến Na Loi, Keng Đu, mỗi điểm dừng chân của đoàn công tác đều hướng tới một mục tiêu đưa người dân ra khỏi vùng nguy hiểm, xây dựng những khu tái định cư vững bền, gắn với hạ tầng và sinh kế lâu dài.

Ở vùng rẻo cao gió hú, nơi những bản làng vẫn hằn vết lũ, việc có được mái nhà an toàn, con đường thông suốt, điểm trường vững chãi… chính là nền tảng để người dân bám đất, giữ rừng, giữ biên cương. Giúp người dân an cư không chỉ là khắc phục hậu quả thiên tai, mà là đầu tư cho tương lai phát triển bền vững trên vùng cao biên giới.