Từ hộ khó khăn đến mô hình sinh kế giúp thoát nghèo bền vững
Trong điều kiện còn nhiều khó khăn, sản xuất nông nghiệp manh mún, thu nhập bấp bênh, việc tìm ra hướng sinh kế phù hợp để người dân vùng sâu, vùng xa thoát nghèo bền vững luôn là bài toán không dễ.
Tuy nhiên, tại xã Nghinh Tường (Thái Nguyên), một số mô hình kinh tế nông nghiệp hiệu quả đã và đang mở ra hướng đi mới, tiêu biểu là mô hình nuôi ốc nhồi theo hướng hữu cơ của anh Lê Văn Cương không chỉ giúp gia đình thoát nghèo mà còn lan tỏa cơ hội vươn lên cho nhiều hộ dân địa phương.
Mô hình nuôi ốc nhồi hữu cơ giúp gia đình anh Lê Văn Cương thoát nghèo. Ảnh: Quang Linh.
Sinh năm 1980, anh Lê Văn Cương từng là hộ có hoàn cảnh kinh tế khó khăn tại xã Nghinh Tường. Vợ làm giáo viên mầm non với mức thu nhập thấp, trong khi gia đình phải lo cho con nhỏ học xa nhà, kinh tế gia đình luôn trong tình trạng thiếu trước hụt sau. Trước đây, anh Cương chủ yếu cấy lúa kết hợp chạy xe thuê để kiếm thêm thu nhập nhưng cuộc sống vẫn chật vật.
Bước ngoặt đến với anh Cương trong một lần đi làm xa, khi anh nhận thấy con ốc nhồi dễ nuôi, phù hợp điều kiện tự nhiên địa phương và có đầu ra ổn định. Mạnh dạn đưa giống về nuôi thử trên ruộng lúa, anh bất ngờ khi ốc sinh trưởng tốt, kích cỡ lớn, dễ tiêu thụ. Từ thử nghiệm ban đầu, anh quyết định mở rộng diện tích, từng bước xây dựng mô hình nuôi ốc nhồi theo hướng hữu cơ.
Hiện nay, mô hình nuôi ốc nhồi của anh Cương có diện tích khoảng 1.500m², trong đó hơn 1.000m² nuôi theo hình thức lúa ốc và gần 500m² nuôi theo phương pháp gây màu nước bằng vi sinh kết hợp thả bèo. Mỗi vụ nuôi kéo dài từ 3 đến 4 tháng, năng suất đạt khoảng 1 tấn ốc thương phẩm/sào, mang lại nguồn thu nhập ổn định, giúp gia đình anh thoát nghèo và vươn lên khá giả.
Không dừng lại ở đó, anh Cương tiếp tục nghiên cứu, cải tiến kỹ thuật nuôi theo hướng an toàn sinh học. Việc sử dụng chế phẩm vi sinh IMO chứa các lợi khuẩn bản địa giúp cải thiện môi trường nước, giảm khí độc, hạn chế ô nhiễm và tăng sức đề kháng cho ốc. Nhờ đó, ốc thương phẩm có kích cỡ đồng đều, thịt chắc, giòn, được thị trường ưa chuộng, giá bán ổn định hơn so với phương thức nuôi truyền thống.
Thức ăn cho ốc chủ yếu là lá cây, rau xanh, hoa quả sẵn có tại địa phương. Anh Cương còn tận dụng bờ ao trồng bầu, bí, mướp, rau xanh và trồng thêm sắn, đu đủ để chủ động nguồn thức ăn. Dù tốn công chăm sóc, nhưng mô hình này giúp giảm chi phí đầu vào, tăng hiệu quả kinh tế, phù hợp với điều kiện của các hộ dân nghèo, cận nghèo.
Theo anh Cương, với những vùng chiêm trũng, người dân hoàn toàn có thể kết hợp trồng lúa và nuôi ốc nhồi để tận dụng diện tích, tăng thu nhập trên cùng một đơn vị đất. Đây là hướng sinh kế dễ áp dụng, vốn đầu tư không quá lớn, rủi ro thấp, rất phù hợp với người dân vùng khó khăn.
Anh Cương tiết kiệm chi phí nuôi ốc nhờ tận dụng nguồn thức ăn có sẵn tại địa phương. Ảnh: Quang Linh.
Lan tỏa cách làm nông nghiệp sạch, tạo thu nhập ổn định cho hộ nghèo
Điều đáng ghi nhận là anh Cương không giữ mô hình cho riêng mình. Anh sẵn sàng chia sẻ con giống, hướng dẫn kỹ thuật và kinh nghiệm nuôi ốc nhồi cho bà con trong xã. Đến nay, đã có khoảng 20 hộ gia đình tại xã Nghinh Tường học tập và làm theo mô hình nuôi ốc nhồi hữu cơ, từng bước cải thiện thu nhập, giảm phụ thuộc vào sản xuất truyền thống kém hiệu quả.
Từ mô hình sinh kế ban đầu, anh Cương còn nảy ra ý tưởng kết hợp phát triển du lịch trải nghiệm nông nghiệp, tạo thêm việc làm và thu nhập cho người dân địa phương. Bên cạnh nuôi ốc nhồi, anh mở rộng mô hình trồng nấm hữu cơ phục vụ du khách, góp phần đa dạng hóa sinh kế, nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp.
Thực tiễn từ mô hình nuôi ốc nhồi hữu cơ tại xã Nghinh Tường cho thấy, nếu lựa chọn đúng hướng đi, phù hợp điều kiện tự nhiên và nhu cầu thị trường, nông nghiệp vẫn là “đòn bẩy” quan trọng giúp người dân vùng khó khăn thoát nghèo bền vững.
Quan trọng hơn, sự lan tỏa của những mô hình sinh kế hiệu quả như của anh Lê Văn Cương đang góp phần thay đổi tư duy sản xuất, mở ra cơ hội vươn lên cho nhiều hộ dân, tạo nền tảng vững chắc cho công tác giảm nghèo tại địa phương.
