Theo Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi, lũ lụt và ngập úng đã gây hư hại trên hệ thống công trình thủy lợi tại nhiều địa phương miền Bắc, đặc biệt là khu vực Bắc Ninh, Thái Nguyên và Hà Nội.
Nhiều nơi lũ đạt đỉnh, vượt mức lịch sử
Thông tin từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, lúc 13h ngày 9/10, mực nước sông Cầu tại trạm Gia Bảy (Thái Nguyên) đã xuống dưới báo động (BĐ)3 và ở mức 26,53m; trạm Đáp Cầu (Bắc Ninh) lên chậm và ở mức 7,4m - trên báo động 3 là 1,1m.
Lũ sông Thương tại trạm Cầu Sơn (Bắc Ninh) là 18,22m - trên BĐ3 là 2,22m; trạm Phủ Lạng Thương (Bắc Ninh) 7,57m - trên BĐ3 là 1,27m và cao hơn mức lũ lịch sử năm 1986 là 0,05m.
Lũ sông Trung (Lạng Sơn) tại trạm Hữu Lũng 23,04m, cao hơn mức lũ lịch sử năm 1986 là 0,5m.
Mực nước sông Thương tại Bắc Ninh dâng cao, tràn qua đê bối tại nhiều vị trí xung yếu. Ảnh: Phạm Minh.
Dự báo trong đêm nay, lũ trên sông Cầu sẽ đạt đỉnh, mực nước tại Đáp Cầu vẫn trên báo động 3 khoảng 1,3m; lũ trên sông Thương và sông Trung sẽ xuống chậm nhưng vẫn duy trì ở mức cao.
Trong 1-2 ngày tới, lũ trên các sông có xu hướng giảm dần, tuy nhiên nguy cơ ngập lụt diện rộng tại Thái Nguyên, Bắc Ninh, Lạng Sơn vẫn còn kéo dài 2 - 3 ngày tới.
Cơ quan khí tượng cũng cảnh báo nguy cơ sạt lở bờ sông, đê điều và sạt trượt đất tại các sườn dốc vùng núi phía Bắc, đặc biệt là các khu vực trũng thấp ven sông hoặc đô thị có hệ thống tiêu thoát kém.
Theo Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi, đến chiều 9/10, đã có 19.718 ha lúa và hoa màu tại các tỉnh miền núi phía Bắc và trung du Bắc Bộ bị ngập úng, gãy đổ. Trong đó, Bắc Ninh thiệt hại lớn nhất với 7.350 ha, Thái Nguyên 4.400 ha, Cao Bằng 5.000 ha và Hà Nội 2.968 ha.
Khu vực miền núi phía Bắc đã gieo cấy 633.700 ha, thu hoạch được hơn 299.000 ha (đạt 47%), còn trung du và đồng bằng sông Hồng gieo cấy 632.700 ha, thu hoạch mới đạt 26%. Mưa lũ khiến nhiều diện tích chưa thu hoạch bị ngập sâu, phải bơm tiêu khẩn cấp.
Hàng loạt công trình thủy lợi gặp sự cố
Dù không ghi nhận thêm sự cố mới so với ngày 8/10, song nhiều công trình trong các hệ thống thủy lợi lớn vẫn đang hư hại nặng.
Tại hệ thống thủy lợi sông Cầu, cống 10 cửa Đá Gân bị sạt mái phía hạ lưu lúc 2h40 ngày 8/10. Công trình này vốn ngừng vận hành gần 30 ngày để sửa chữa nên khi nước dâng cao, áp lực dòng chảy đã làm xói trượt mái. Đơn vị quản lý đã đắp bao cát gia cố bảo vệ công trình, tránh nguy cơ lan sạt.
Ngoài ra, 8 tuyến kênh trong hệ thống bị tràn bờ và sạt trượt với tổng chiều dài hơn 800 m (gồm kênh chính, Dạ Cá, Trôi, N5, N1B, N2, N3). Trạm bơm Cống Trạng cũng phải tháo máy di dời vì nước sông dâng cao, có nguy cơ tràn vào nhà trạm.
Hệ thống thủy lợi Cầu Sơn - Cấm Sơn chịu ảnh hưởng nặng. Trạm bơm tiêu Dương Đức (6 máy, 1.000 m³/h) bị ngập sâu 1,5m, phải dừng hoạt động; trạm bơm Bảo Sơn (15 máy, 1.200 m³/h) ngập 0,3m. Kênh Giữa đoạn K22 - K22+500 bị tràn bờ 300m, trong đó 100m (K23+100–K23+200) vừa tràn vừa sạt mái ngoài.
Tại hệ thống Bắc Đuống, các cống xả tiêu tại Phù Khê 1, Vọng Nguyệt, Phấn Động, Đặng Xá, Xuân Viên, Hữu Chấp đều có hiện tượng rò nước. Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Bắc Đuống đã thả khe phai, đắp bao tải đất và tôn cao bể xả để khắc phục tạm thời. Mực nước trong đồng tại Đặng Xá hiện 6,78m, trong khi sông Cầu ngoài đê cao 8,49m - khiến các trạm bơm dọc sông phải tạm ngừng vận hành.
Toàn vùng hiện có 157 trạm bơm với 708 máy đang được huy động để tiêu úng, riêng Hà Nội có 139 trạm (558 máy), Bắc Ninh 18 trạm (150 máy).
Tại Hà Nội, mưa lớn kết hợp triều cường khiến nhiều khu vực như Đông Anh, Gia Lâm, Mê Linh, Hoài Đức vẫn còn ngập cục bộ, ảnh hưởng giao thông và thu hoạch nông sản. Do mực nước sông ngoài cao, việc tiêu úng vẫn gặp nhiều trở ngại.
Các đơn vị thủy lợi đang trực 24/24h, kiểm tra an toàn công trình, đặc biệt là những điểm xung yếu và công trình đang thi công sửa chữa. Cơ quan chuyên môn khuyến cáo các địa phương khẩn trương gia cố các hạng mục bị sạt trượt, đồng thời chuẩn bị phương án phòng ngừa lũ kéo dài trong những ngày tới.
