Làng nghề dệt đũi chuyên làm sản phẩm cho các nguyên thủ

Thứ Hai 05/05/2025 , 15:30 (GMT+7)

Đũi của làng dùng để may áo dài, quần áo nam, cà vạt…được nhiều nguyên thủ quốc gia, phu nhân các nguyên thủ thế giới ưa thích.

Cuối thế kỷ 16 ở làng Cao Bạt, xã Nam Cao (huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình) có người họ Nguyễn Xuân về quê cũ ở Bất Bạt, Sơn Tây học nghề canh cửi sau đó trở lại dạy con cháu nghề trồng dâu, nuôi tằm, kéo tơ. Từ đó dệt đũi trở thành nghề truyền thống ở đây.

Sau năm 1954 làng nghề phát triển thành Hợp tác xã tiểu thủ công nghiệp Nam Cao xuất khẩu tơ sợi sang Thái Lan.

Trải qua 400 năm hình thành, đến năm 2010 là giai đoạn suy thoái nhất của làng nghề khi chỉ có 3 hộ với 3 khung cửi còn hoạt động.

Phơi kén để chuẩn bị cho việc chế tạo ra đũi.

Ngôi nhà cổ hàng trăm năm tuổi này từng bị bỏ hoang nhưng hiện lại nhộn nhịp người đến se sợi, kéo sợi.

Không ai có thể làm được hết các công đoạn nên ai cũng là một miếng ghép không thể thiếu của nghề.

Riêng công đoạn ve tua được thực hiện trên ống đồng khiến cho các bà, các chị chân không còn nổi một sợi lông.

HTX Lụa đũi Nam Cao được chị Lương Thanh Hạnh, nhà sáng lập và điều hành thương hiệu Hạnh silk thành lập năm 2016 với mục đích khôi phục, bảo tồn nghề dệt đũi đồng thời phát triển du lịch.

Đến nay làng đã có hơn 250 hộ theo nghề dệt đũi, sản phẩm được xuất khẩu qua 20 nước và bán ở 65 điểm nội địa.

Kén được đưa về nấu và vùi ủ trong tro rơm trong 3 đến 5 giờ để cho sợi mềm, cho vào chậu nước rồi kéo, đây cũng là điểm khác biệt với tất cả các công nghệ về tơ, lụa trên thế giới. Mỗi ngày mỗi nghệ nhân chỉ kéo được 70 đến 100 gram sợi.

Người nước ngoài rất thích những sản phẩm như vậy. Bởi thế quần sóc của Pháp những năm đầu thế kỷ 20 đã được làm từ đũi Nam Cao, được đưa sang Thái Lan nhuộm màu rồi chuyển sang Pháp nhưng không mấy người Việt biết được điều đó.