Hà Nội không có chỗ chôn lấp bùn thải theo đúng quy định

Hà Nội thiệt hại nặng do ngập lụt

Thủ đô Hà Nội vừa trải qua những đợt mưa lớn kéo dài cùng ảnh hưởng hoàn lưu bão số 11, khiến nhiều vùng nội thành và ngoại thành rơi vào tình trạng ngập lụt sau mỗi trận mưa. Hàng chục tuyến phố như Liễu Giai, Phùng Hưng, Trần Vũ, Cao Bá Quát… đã bị ngập nặng trong sáng 7/10, khi lượng mưa phổ biến từ 40-80 mm, có nơi trên 100 mm. Các khu vực trũng thấp, vùng nội đô và các xã ven sông như Trung Giã, Đa Phúc bị ngập sâu từ 0,1 đến 0,3 m, có điểm vượt mức cao hơn.

Những đợt mưa lớn kéo dài khiến nhiều khu dân cư Hà Nội rơi vào cảnh “phố hóa sông”, sinh hoạt của người dân bị đảo lộn. Trên nhiều tuyến phố, nước ngập sâu có nơi gần nửa mét, khiến giao thông tê liệt, hàng quán phải đóng cửa nhiều ngày liền.

Bà Đoàn Thu Hương trú tại phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám, chia sẻ: “Đường ngập sâu, xe chết máy, tôi đành xin nghỉ làm. Cả nhà phải dồn đồ đạc lên cao, con nhỏ thì không thể đến trường”.

Không riêng khu vực trung tâm, tại các phường như Tây Mỗ, Hoàng Mai, Nam Từ Liêm, nhiều hộ dân phải sống trong cảnh nước ngập tràn vào nhà, điện bị cắt để bảo đảm an toàn, rác thải ùn ứ. Người dân phải dùng bao cát, ván gỗ chắn trước cửa, bơm nước ra ngoài suốt ngày đêm. Theo thống kê của ngành chức năng, hàng trăm hộ dân khu vực ngập sâu phải sơ tán tạm thời; hàng nghìn phương tiện bị hư hỏng, thiệt hại kinh tế ước tính hàng chục tỷ đồng.

Ngập lụt không chỉ gây mất an toàn giao thông, ô nhiễm môi trường, mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý người dân. “Nước ngập đến đâu, rác nổi đến đó, mùi hôi thối bốc lên không chịu nổi”, cô Hằng nói thêm.

Hà Nội cũng đã phải sơ tán gần 8.500 người dân tại các vùng ngập, trong đó nhiều hộ ở Trung Giã, Thư Lâm, Tiến Thắng, Đa Phúc chịu ảnh hưởng nặng do lũ từ sông Cầu, sông Cà Lồ chuyển vào nội đô.

Ông Vũ Văn Hiếu (xã Trung Giã) cho biết, tuy mưa lớn đã dứt nhưng do nước từ các sông ở thượng nguồn đổ xuống nên khu vực ông sinh sống vẫn ngập ngang người. “Nhiều hộ dân không có nước sinh hoạt do điện bị cắt, máy bơm không hoạt động. Nhưng nhờ được chính quyền hỗ trợ kịp thời, người dân có nước uống, lương thực. Tuy nhiên, để ổn định lại cuộc sống thì cũng phải chờ nước rút hết”.

Không có nơi đổ bùn đạt chuẩn

Báo cáo nhanh từ ngành chức năng cho biết, hơn 2.161 nhà ở Hà Nội vẫn đang bị ngập tính đến ngày 13/10, trong tổng số hơn 12.000 nhà ngập trên toàn quốc do mưa lũ. Bên cạnh đó, nông nghiệp Hà Nội cũng chịu thiệt hại nặng: khoảng 11.000 ha lúa, rau màu cùng cây ăn trái bị ngập úng, gián đoạn mùa vụ.

Ngập lụt tại Hà Nội không còn là chuyện xảy ra vào mùa mưa, mà đã trở thành hiện tượng “cứ mưa là ngập”, đặc biệt sau các đợt bão lớn như vừa qua. Tình trạng này khiến giao thông bị tê liệt, đời sống người dân đảo lộn, gây thiệt hại nặng nề về kinh tế. Người dân chỉ mong “trời sớm nắng lên để đường khô trở lại”.

Thông tin về vấn đề này, Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho rằng Hà Nội “chưa bao giờ hứng chịu thiên tai kép như đợt vừa qua” khi mưa kéo dài kết hợp việc các lũ các sông dâng cao khiến hệ thống thoát nước thành phố chịu áp lực lớn.

Chỉ ra nguyên nhân của tình trạng này, các chuyên gia cho biết, nhiều nguyên nhân “cộng hưởng” dẫn đến ngập nghiêm trọng, trong đó có việc chôn lấp trái phép bùn, đất, san lấp ao hồ, xây dựng lấn chiếm mặt nước khiến các dòng chảy tự nhiên bị thu hẹp, giảm khả năng tiêu thoát nước. Biến đổi khí hậu làm tăng tần suất và cường độ mưa cực đoan cũng là lý do khiến hệ thống thoát nước cũ nhanh chóng “bội thực”.

Một nguyên nhân khác, theo Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh, chính là hệ thống sông, hồ chính như Nhuệ, Tích, Đáy và các kênh nhánh lâu nay chưa được nạo vét đúng thiết kế. Tại lễ khánh thành Nhà máy điện rác Sóc Sơn sáng ngày 13/10, ông Thanh nói: “Không phải chúng ta không biết cách làm hay không có tiền mà vì không có chỗ chôn lấp bùn thải theo đúng quy định".

Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh việc nạo vét không phải chỉ là đào bùn lên rồi đổ đi, mà cần đảm bảo quy trình xử lý bùn, nơi chứa bùn theo tiêu chuẩn môi trường. Ông dẫn chứng Dự án nạo vét hồ Tây từng phải tạm dừng vì không có nơi đổ bùn đạt chuẩn.

Thực tế, việc không có nơi đổ bùn đúng quy định đã trở thành nút thắt kỹ thuật, khiến các dự án nạo vét dù có kế hoạch nhưng không thể triển khai. Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh khẳng định, vướng mắc không nằm ở tài chính hay năng lực kỹ thuật, mà nằm ở việc xử lý chất thải bùn theo đúng quy định. Đó cũng là lý do chính quyền Hà Nội đang yêu cầu sớm tìm quỹ đất giao cho nhà đầu tư xây dựng nhà máy xử lý bùn thải, để mở đường cho các dự án nạo vét cấp bách.