Dự án Luật Báo chí (sửa đổi) được chuẩn bị công phu, nghiêm túc

Tại Nhà Quốc hội (Hà Nội), Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã họp phiên thứ 50 để xem xét, cho ý kiến về dự án Luật Báo chí (sửa đổi). Phiên họp do Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành. Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân tham dự.

Đại diện cơ quan soạn thảo là Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) Nguyễn Văn Hùng và Thứ trưởng Thường trực Lê Hải Bình.

Rút gọn, tinh gọn nhưng vẫn đảm bảo nội dung cốt lõi

Trình bày nội dung dự thảo, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) gồm 4 chương, 50 điều, giảm 2 chương và 11 điều so với Luật hiện hành, trong đó giữ nguyên nội dung 9 điều, sửa đổi 38 điều, bổ sung mới 3 điều và lược bỏ 6 điều.

Cấu trúc dự thảo gồm Chương I: Những quy định chung (13 điều); Chương II: Tổ chức báo chí (3 mục, 16 điều); Chương III: Hoạt động báo chí (5 mục, 20 điều); Chương IV: Điều khoản thi hành (1 điều).

Bộ trưởng nhấn mạnh, dự thảo bám sát 4 nhóm chính sách lớn được Chính phủ thông qua tại Nghị quyết 148/NQ-CP ngày 22-9-2024, đồng thời cập nhật những vấn đề mới phát sinh trong thực tiễn, nhất là chủ trương tinh gọn bộ máy, sắp xếp cơ quan báo chí và phân cấp cho chính quyền địa phương.

Cụ thể, 4 nhóm chính sách gồm: Tăng cường công tác quản lý hoạt động báo chí (7 vấn đề); Nâng cao chất lượng đội ngũ người làm báo, lãnh đạo cơ quan báo chí (5 vấn đề); Thúc đẩy phát triển kinh tế báo chí (4 vấn đề); Điều chỉnh hoạt động báo chí trên không gian mạng.

Khẳng định vai trò cách mạng, nhân văn của báo chí

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, dự thảo luật tiếp tục bảo đảm quyền tự do báo chí, quyền tự do ngôn luận của công dân, theo quy định của Hiến pháp và pháp luật.

Một số nội dung mới đáng chú ý gồm quy định thu hồi giấy phép hoạt động báo chí (Điều 20), nhằm khắc phục việc Luật hiện hành chưa quy định rõ các trường hợp bị thu hồi và chế tài đủ mạnh để răn đe. Đồng thời, dự thảo cũng bổ sung quy định về hoạt động báo chí trên không gian mạng (Điều 30, 31), làm rõ trách nhiệm của cơ quan báo chí khi mở kênh nội dung và vận hành nền tảng số báo chí quốc gia.

Dự thảo quy định nguyên tắc quản lý hoạt động báo chí trên không gian mạng, tích hợp hoạt động dịch vụ trực tuyến và kết nối dữ liệu với hệ thống lưu chiểu quốc gia để phục vụ việc đo kiểm, định hướng xu hướng thông tin.

Đáng chú ý, Bộ trưởng cho biết dự thảo cắt giảm 20 thủ tục hành chính, từ 68 xuống còn 48 thủ tục, đồng thời phân quyền cho UBND cấp tỉnh thêm 10 thủ tục hành chính, bảo đảm linh hoạt, phù hợp thực tế địa phương.

Dự án Luật cũng bổ sung quy định về vị trí của báo chí: “Báo chí ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là báo chí cách mạng”, khẳng định tính lịch sử, tính cách mạng và hướng đến xây dựng nền báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại theo tinh thần Đại hội XIII của Đảng.

Bên cạnh đó, dự thảo còn quy định nguyên tắc về mô hình hoạt động, kinh tế báo chí, mở rộng không gian hoạt động trong bối cảnh chuyển đổi số, góp phần khắc phục những bất cập của Luật năm 2016.

Chuẩn bị nghiêm túc, đồng bộ và khả thi

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh, hồ sơ dự án Luật được chuẩn bị công phu, nghiêm túc, bảo đảm đầy đủ các yêu cầu về tiến độ, thủ tục và nội dung theo quy định của pháp luật.

Ủy ban tán thành sự cần thiết sửa đổi Luật, nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại; đồng thời khắc phục những hạn chế, bất cập trong công tác báo chí thời gian qua.

Về điểm mới, ông Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, quy định về cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện (khoản 6, Điều 16) thể hiện tư duy quản lý hiện đại, phù hợp xu thế tích hợp truyền thông trong bối cảnh chuyển đổi số.

Ở lĩnh vực kinh tế báo chí, dự thảo mở rộng nguồn thu, cho phép cơ quan báo chí liên kết, hợp tác, quảng cáo, được hỗ trợ đầu tư tài chính... giúp tháo gỡ khó khăn, giảm gánh nặng ngân sách.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đánh giá cao nỗ lực của Bộ VHTTDL nhưng đề nghị tiếp tục rà soát, bổ sung các quy định để đảm bảo chặt chẽ, thống nhất.

Trong khi đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đề nghị các quy định về kinh tế báo chí cần thông thoáng, cởi mở hơn, tạo điều kiện để các cơ quan báo chí chủ động phát triển, giảm phụ thuộc ngân sách nhà nước.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn ghi nhận Bộ VHTTDL và Ủy ban Văn hóa - Xã hội đã chuẩn bị công phu, rút gọn Luật từ 6 chương, 61 điều còn 4 chương, 50 điều, đồng thời yêu cầu dự thảo phải bảo đảm tính khả thi, thống nhất với hệ thống pháp luật, gắn với tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, dự thảo cần có hướng dẫn cụ thể để cơ quan báo chí thực hiện kinh tế báo chí hiệu quả, chấn chỉnh sai phạm trên không gian mạng, và khuyến khích báo chí đóng góp tích cực vào công tác tuyên truyền, xây dựng niềm tin và đồng thuận xã hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh lưu ý, Luật cần phù hợp với Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cũng đánh giá cao sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, Bộ VHTTDL và Ủy ban Văn hóa - Xã hội trong quá trình soạn thảo, khẳng định hồ sơ Luật đầy đủ, đúng quy định.

Kết luận phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất sửa đổi toàn diện Luật Báo chí, giao Bộ VHTTDL tiếp thu đầy đủ các ý kiến để hoàn thiện, trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ 10, khóa XV.

Thay mặt cơ quan soạn thảo, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng khẳng định Bộ sẽ tiếp thu tối đa các ý kiến xác đáng, tiếp tục rà soát 30 Luật liên quan, đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ và khả thi của dự án Luật Báo chí (sửa đổi) trước khi trình Quốc hội.