Đào chết đứng nông dân lại trắng tay

Trước đó, nước sông Hồng dâng cao, tràn qua bãi bồi, nhấn chìm những vườn đào xanh tốt ven sông. Cách đây chưa lâu, nơi này vẫn ngập tràn sắc xanh của những luống đào mới uốn tỉa chờ nụ. Vậy mà chỉ sau cơn bão Bualoi, tất cả hóa thành một màu xám đục ngầu, nơi từng hàng đào nằm rũ rượi, cành trơ trụi, lá úa tàn.

Giữa khung cảnh ấy, anh Nguyễn Hồng Yên, một chủ vườn đào nhiều năm tuổi nghề, lặng lẽ cuốc từng gốc do chính tay mình vun trồng. Gương mặt rám nắng, đôi mắt sâu thẳm, anh nói khẽ: “Năm ngoái bão Yagi đã cuốn đi hết, năm nay ai cũng cố gắng phục hồi, trồng lại để có cái Tết khấm khá hơn. Bao nhiêu công sức, tiền bạc, mồ hôi… giờ thì mất hết”.

Chỉ còn chưa đầy ba tháng nữa là đến Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026, nhưng cả làng đào Nhật Tân lại đứng trước nguy cơ không có nguồn thu. Hoàn lưu bão số 10 và số 11 nối tiếp nhau khiến hầu hết diện tích đào bị ngập sâu trong nước, cây chết khô, lá rụng tơi tả. Một tuần trôi qua, nước rút dần, để lại lớp bùn đặc quánh phủ kín gốc rễ, khiến việc cứu cây gần như bất khả thi.

Anh Yên bảo, đào là giống cây “khó tính”, chỉ cần ngập úng vài ngày là rễ nghẹt, cây héo rũ không thể hồi phục. Giờ chỉ còn biết cuốc bỏ, đốt đi để khỏi xót lòng.

Không riêng gì làng đào Nhật Tân, phường Phú Thượng, nơi cũng nổi tiếng với nghề trồng đào, nhiều diện tích đào cũng chìm trong biển nước. Ông Mai Văn Lương, một chủ vườn lâu năm, nghẹn ngào kể: “Lũ về nhanh, không ai kịp trở tay. Hơn 400 gốc đào bị chết héo. Hai năm không có đào để bán, lại một cái Tết buồn. Vụ trước thiệt hại hơn 200 triệu, vụ này gần 300 triệu". Chia sẻ xong với phóng viên, ông Lương nhìn về phía vườn đào, ánh mắt ông buồn, khuôn mặt thất thần như người mất hồn.

Trước bão, người dân đã chủ động đắp bờ, nâng nền, be bờ ruộng. Nhưng sức người chẳng thể đương nổi thiên tai. Suốt mấy ngày nay, ông Lương cùng vợ vẫn bám trụ lại vườn, thu dọn cây, nhặt từng cành còn sót, “tính tiền trăm triệu giờ thì chỉ đem phơi khô làm củi đun”, giọng ông nhỏ dần theo từng cơn gió ven sông.

Theo người dân, để phục hồi lại vườn đào sau đợt ngập này, ít nhất phải mất từ hai đến ba năm, sớm nhất cũng phải tới năm 2027 mới có thể trồng và chăm sóc lại cho ra hoa vụ mới. Trong khi chờ đất hồi sinh, bà con cố gắng khơi rãnh thoát nước, rửa bùn, đánh lại gốc còn xanh với hy vọng mong manh “cứu được cây nào hay cây ấy”. Một số hộ tính chuyện gieo rau ngắn ngày, trồng hoa cúc, mong vớt vát phần nào chi phí sinh hoạt qua mùa Tết.

Nhưng điều khiến họ đau lòng hơn cả là, mỗi cây đào Nhật Tân, Phú Thượng không chỉ là một sản phẩm kinh tế mà còn là biểu tượng của mùa xuân, là niềm tự hào của những người cả đời gắn bó bên bãi bồi sông Hồng. Ấy vậy mà vụ Tết năm nay, họ lại phải trắng tay.

Chiều muộn, mùi bùn đất trộn lẫn gió sông Hồng thổi vào, nhiều người vẫn ra vườn, đứng lặng nhìn những gốc đào ngập trong bùn. Dường như, trong ánh mắt họ không chỉ có nỗi buồn, mà còn có cả sự kiên cường, niềm tin rằng đất bãi rồi sẽ hồi sinh, đào Nhật Tân rồi sẽ lại nở hoa vào vụ Tết gần nhất.