Ngày 15/6, Hội nghị trực tuyến tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ về tổ chức xây dựng Đảng, quản lý nhà nước, tổ chức và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị ở cấp xã (mới) tiếp tục được tổ chức. Tại đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính và các bộ, ngành đã làm rõ nhiều nội dung trọng tâm về mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, hướng đến cải cách hành chính toàn diện, lấy người dân làm trung tâm phục vụ.
Thủ tướng Phạm Minh Chính làm rõ nhiều nội dung trọng tâm hướng đến cải cách hành chính toàn diện, lấy người dân làm trung tâm phục vụ. Ảnh: Dương Giang.
Bước chuyển mình từ quản lý sang phục vụ
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp không đơn thuần là thay đổi về hình thức tổ chức mà là sự chuyển dịch căn bản về tư duy quản lý – từ trạng thái thụ động, máy móc sang chủ động, kiến tạo và phục vụ nhân dân.
Theo Thủ tướng, việc chuyển đổi này sẽ mở ra không gian phát triển mới, tạo động lực mới, đồng thời làm mới lại các động lực cũ. Trong bối cảnh khoa học công nghệ, trí tuệ nhân tạo phát triển mạnh mẽ, giới hạn hành chính đang dần bị xóa bỏ. Do đó, tổ chức bộ máy cũng phải thay đổi để phù hợp với tình hình mới.
“Tình hình thay đổi thì nhiệm vụ phải thay đổi, nhiệm vụ thay đổi thì tổ chức phải thay đổi, tổ chức thay đổi thì bố trí con người phải thay đổi. Tình hình có những cái đặc biệt thì giải pháp phải đặc biệt”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Toàn cảnh Hội nghị. Ảnh: Dương Giang.
Phân quyền mạnh mẽ, tạo sự chủ động cho cấp cơ sở
Một điểm nổi bật trong mô hình chính quyền 2 cấp là việc triển khai trung tâm phục vụ hành chính công ở cả cấp tỉnh và cấp xã. Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn, các trung tâm này sẽ tiếp nhận, số hóa và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế "một cửa", "một cửa liên thông", không phụ thuộc vào địa giới hành chính.
Cụ thể, người dân có thể lựa chọn nộp hồ sơ và nhận kết quả giải quyết thủ tục tại bất kỳ trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã hoặc cấp tỉnh nào trong toàn tỉnh, thay vì phải đến đúng địa phương nơi phát sinh thủ tục như trước đây.
“Phạm vi tiếp nhận thủ tục hành chính đã được mở rộng, bao gồm cả các thủ tục thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh, cấp xã và cả các cơ quan ngành dọc tại địa phương,” ông Sơn cho biết.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy cho biết, có 17 lĩnh vực được phân cấp, phân quyền rõ ràng trong quản lý nông nghiệp và môi trường. Đặc biệt trong lĩnh vực đất đai, Chủ tịch UBND cấp xã được giao nhiều quyền như giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, hỗ trợ tái định cư…
Một điểm mới quan trọng là người dân khi thực hiện các thủ tục liên quan đến đất đai như đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có thể nộp hồ sơ tại bất kỳ địa điểm nào trong tỉnh, không bị ràng buộc bởi địa giới hành chính. Đáng chú ý, người dân cũng không cần phải xác nhận các thông tin như nguồn gốc đất, tranh chấp… khi xin cấp giấy chứng nhận lần đầu như trước đây.
Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên thông tin về việc phân định thẩm quyền quản lý trong 8 lĩnh vực, với 37 nhiệm vụ chuyển từ cấp huyện xuống xã và 7 nhiệm vụ từ huyện lên tỉnh. Đặc biệt trong lĩnh vực bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, UBND cấp xã sẽ đảm nhiệm các nhiệm vụ thanh tra, xử lý vi phạm, tuyên truyền, hỗ trợ người tiêu dùng tại địa phương.
Về lĩnh vực y tế, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, phân cấp được thực hiện rõ ràng trong công tác phòng bệnh, khám chữa bệnh, bảo vệ trẻ em và công tác bảo trợ xã hội. Điều này nhằm đảm bảo việc chăm sóc sức khỏe người dân được tiếp cận thuận tiện và kịp thời hơn tại cấp cơ sở.
Tăng cường trách nhiệm, lắng nghe ý kiến người dân
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị cần chủ động, linh hoạt, sáng tạo trong triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đồng thời, phải lắng nghe ý kiến của người dân, bám sát thực tiễn, hướng về cơ sở, tiếp cận toàn diện để không ngừng nâng cao chất lượng phục vụ.
Chính quyền địa phương chuyển đổi trạng thái sang chủ động, phục vụ. Ảnh: Dương Giang.
“Chính quyền hai cấp sẽ phải đối diện với phạm vi quản lý rộng hơn, công việc nhiều hơn và phức tạp hơn. Vì vậy, đòi hỏi tinh thần trách nhiệm, sáng tạo, cầu thị, dám nghĩ, dám làm vì lợi ích của nhân dân,” Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng bày tỏ tin tưởng rằng, với khí thế, quyết tâm và nguồn lực hiện nay, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sẽ được vận hành thông suốt, trơn tru và mang lại lợi ích thiết thực cho người dân. Đây là bước ngoặt lớn trong cải cách hệ thống tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, hướng đến một nền hành chính phục vụ, hiệu quả, lấy người dân làm trung tâm.
